(Xây dựng) - Sau 25 năm tái lập, Vĩnh Phúc đã có sự bứt phá tăng trưởng, phát triển kinh tế, thu hút đầu tư ấn tượng, vươn lên thành địa phương thuộc tốp đầu cả nước về phát triển kinh tế văn hóa, chính trị, xã hội ổn định.
 |
| Đô thị Vĩnh Yên. |
Kinh tế thay đổi mạnh mẽ
Qua 25 năm tái lập, Vĩnh Phúc đã vận dụng sáng tạo những chủ trương, chính sách đúng, phù hợp thực tiễn, từ đó vươn lên, đạt nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội; tạo tiền đề để Vĩnh Phúc đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Vĩnh Phúc đã bám sát các chỉ đạo của Trung ương, cụ thể hóa bài bản bằng các nghị quyết, các chương trình hành động của tỉnh để tranh thủ thời cơ, khai thác tiềm năng, lợi thế, vượt qua khó khăn, thách thức trước mắt cũng như lâu dài, đưa kinh tế - xã hội phát triển nhanh và bền vững.
GRDP bình quân đầu người liên tục tăng trưởng, vượt mức bình quân của cả nước; năm 2020 đạt 105,5 triệu đồng/người (tương đương 4.500 USD), cao gấp 1,73 lần so với mức trung bình của cả nước (2.779 USD), đứng thứ 5/11 tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Hồng và đứng vị trí thứ 10/63 tỉnh/thành phố cả nước; ước tính năm 2021, đạt 114,3 triệu đồng/người (khoảng 4.800 USD), cao gấp 52,5 lần so với GRDP bình quân đầu người năm 1997 chỉ ở mức 2,18 triệu đồng/người.
Cơ cấu kinh tế của tỉnh có sự chuyển dịch tích cực. Khu vực công nghiệp và xây dựng giữ vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế và giữ tỷ trọng chủ yếu trong cơ cấu GRDP của tỉnh. Ước tính năm 2021 tỷ trọng khu vực này chiếm đến 63,74% tổng giá trị tăng thêm của ba khu vực kinh tế (công nghiệp xây dựng, dịch vụ và nông, lâm thủy sản), so với thời điểm năm 1997 tỷ trọng khu vực này là 18,4%. Hai khu vực kinh tế còn lại là dịch vụ và nông, lâm nghiệp, thủy sản đều theo hướng giảm, trong đó: Khu vực dịch vụ giảm từ 36,48% năm 1997 xuống 28,43% và khu vực nông, lâm thủy sản giảm từ mức 45,13% năm 1997 xuống còn 7,83% tổng giá trị tăng thêm các ngành kinh tế năm 2021.
 |
| Khu vực công nghiệp và xây dựng giữ vai trò đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế và giữ tỷ trọng chủ yếu trong cơ cấu GRDP của tỉnh. |
Đến năm 2020, năng suất lao động của tỉnh đạt 212 triệu đồng/lao động/năm, tăng 20,5 lần so với năm 1997 chỉ đạt 10,3 triệu đồng/lao động. Hiệu quả vốn đầu tư trên địa bàn tỉnh ở mức khá với hệ số đầu tư tăng trưởng (ICOR) đạt khoảng 4 - 4,5 thấp hơn mức trung bình cả nước 5,18 giai đoạn 2016-2020.
Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tỉnh năm đầu mới tái lập chỉ đạt trên 100 tỷ đồng, và trong 25 năm qua, mặc dù nhiều thời điểm gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế toàn cầu và khu vực, ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh... nhưng Vĩnh Phúc luôn nằm trong tốp các địa phương trong cả nước có số thu cao nhất, là một trong 16 tỉnh có điều tiết về ngân sách Trung ương và tỷ lệ điều tiết của tỉnh khá cao (47%).
Trong 5 năm trở lại đây, số thu ngân sách của tỉnh bình quân hằng năm đạt từ 32-33 nghìn tỷ đồng, đặc biệt năm 2019 đạt trên 35 nghìn tỷ đồng, là tỉnh có số thu ngân sách đứng thứ 8 cả nước và thứ 4 vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ; năm 2020 mặc dù tác động của đại dịch Covid-19 nhưng tổng thu ngân sách của tỉnh vẫn đạt 32,59 nghìn tỷ đồng (trong đó thu nội địa đạt 27,86 nghìn tỷ đồng) và năm 2021 ước tính tổng thu ngân sách của tỉnh đạt 32,1 nghìn tỷ đồng (trong đó thu nội địa đạt 27,67 nghìn tỷ đồng), gấp 282 lần so với số thu ngân sách của năm 1997.
Công tác quản lý chi ngân sách được tăng cường, kiểm soát chặt chẽ. Chi ngân sách hàng năm đảm bảo và phục vụ kịp thời nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, trong đó đặc biệt là chi đầu tư phát triển và chi sự nghiệp giáo dục và đào tạo, chính sách an sinh xã hội... Tổng chi ngân sách địa phương năm 2021 ước đạt 19,9 nghìn tỷ đồng (gấp gần 70 lần so năm 1997), trong đó chi đầu tư phát triển đạt 9,0 nghìn tỷ đồng (gấp 141 lần so năm 1997).
“Điểm sáng” về thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp
Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã xác định hoạt động xúc tiến và thu hút đầu tư là chìa khóa quan trọng để tỉnh phát triển. Từ đó, Đảng bộ, chính quyền các cấp trong tỉnh đã có những hướng đi mang tính đột phá để trở thành “điểm sáng” của cả nước về công tác thu hút đầu tư. Trong đó, tỉnh đặc biệt chú trọng đến cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; coi trọng hoạt động xúc tiến đầu tư tại chỗ; triển khai và duy trì thường xuyên chương trình “Lãnh đạo tỉnh Vĩnh Phúc gặp gỡ với doanh nhân hằng tuần”... để kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp, lắng nghe ý kiến tham vấn, đề xuất của doanh nghiệp về những cơ chế, chính sách nhằm cải thiện môi trường đầu tư. Trọng tâm là đơn giản hóa các thủ tục hành chính, trong đó nổi bật là tỉnh đã thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp huyện.
 |
| Vĩnh Phúc là tỉnh có “điểm sáng” về thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp. |
Nhiều chính sách, giải pháp cụ thể về thu hút đầu tư đã tỉnh được ban hành và tổ chức thực hiện tốt. Tỉnh xác định quan điểm trong thu hút đầu tư là rà soát, lựa chọn rất kỹ các nhà đầu tư, dự án khi đầu tư vào Vĩnh Phúc. Nhà đầu tư phải là những doanh nghiệp có công nghệ tiên tiến, không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế. Cơ chế điều hành thu hút đầu tư được tỉnh thực hiện mềm dẻo, linh hoạt, căn cứ cụ thể vào tính chất dự án mà tỉnh sẽ quyết định chấp thuận đầu tư.
Kết quả thu hút đầu tư của tỉnh tăng rất cao, năm 1998 trên địa bàn tỉnh mới chỉ thu hút được 8 dự án có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và 1 dự án có vốn đầu tư trong nước (DDI), đến năm 2021 trên địa bàn tỉnh đã có 429 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký là 7,1 tỷ USD của 20 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào tỉnh, trong đó có các quốc gia phát triển như Mỹ, Nhật, các quốc gia châu Âu và 824 dự án DDI với tổng vốn đầu tư là gần 110 nghìn tỷ đồng.
Số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có những bước phát triển vượt bậc cả về số lượng, quy mô, cơ cấu và chất lượng. Năm 1997 chỉ có 91 doanh nghiệp đăng ký hoạt động với số vốn 57 tỷ đồng nhưng đến hết năm 2021, toàn tỉnh có trên 13 nghìn doanh nghiệp (tăng 141 lần so với năm 1997) với số vốn đăng ký đạt trên 150 nghìn tỷ đồng, số lượng doanh nghiệp thực tế hoạt động chiếm khoảng 70% doanh nghiệp đăng ký, đã và đang đóng góp tích cực vào tăng trưởng, thu ngân sách và giải quyết việc làm cho nhân dân trong tỉnh.
Cơ sở hạ tầng, kỹ thuật được cải thiện, nâng cao
Công tác quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng của Vĩnh Phúc có nhiều đột phá, thay đổi về tư duy, cách làm. Phân cấp quyết định đầu tư được thực hiện mạnh mẽ và quyết liệt gắn với phân cấp, phân quyền và phân trách nhiệm. Đầu tư có trọng tâm, trọng điểm vào các ngành, lĩnh vực là động lực cho phát triển. Nguồn lực đầu tư được tập trung cho các công trình thuộc hạ tầng khung đô thị, công trình phúc lợi xã hội, công trình hạ tầng kỹ thuật và với cách làm mới đã có nhiều công trình rút ngắn được thời gian thi công, hiệu quả đầu tư được nâng lên. Sau 25 năm tái lập, hệ thống cơ cở hạ tầng, kỹ thuật thiết yếu của tỉnh, đặc biệt là hệ thống giao thông, thuỷ lợi và thông tin liên lạc đã được cải thiện một cách rõ rệt. Nhiều lĩnh vực hạ tầng vượt trội so với các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng và các tỉnh lân cận.
 |
| Hạ tầng đô thị được quan tâm đầu tư từng bước hoàn thiện. |
Hạ tầng giao thông được quan tâm đầu tư, xây dựng. Khi mới tái lập, các tuyến đường quốc lộ chủ yếu là đá răm, cấp phối đến nay đều được nhựa hóa 100%, ngoài ra tuyến đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai chạy qua tỉnh với 3 điểm lên/xuống đã và đang là điều kiện thuận lợi để kết nối với các tỉnh phía Bắc và vùng đồng bằng Sông Hồng. Các tuyến đường tỉnh khi mới tái lập chất lượng rất kém, các tuyến huyện lộ đều là đường cấp phối xuống cấp nghiêm trọng, đến nay đã cứng hóa đạt 100% và các tuyến đường từ trung tâm hành chính tỉnh đến trung tâm huyện đều được mở rộng, cải tạo nâng cấp.
Các tuyến giao thông nông thôn năm 1997 mới cứng hoá đạt 2,6% đến nay đã kiên cố hóa đạt 95% và giao thông nội đồng cứng hóa đạt 65%. Các tuyến giao thông quan trọng đã được hình thành, nâng cấp và mở rộng như: Đường từ cầu Bì La đi Lập Thạch; Đường Hợp Thịnh - Đạo Tú; Hợp Châu - Đồng Tĩnh; Đường nối từ Đường Hợp Châu - Đồng Tĩnh đi Tây Thiên; Đường vành đai 3;… Các tuyến đường hướng tâm cơ bản đã hoàn thành. Nhiều tuyến đường nội thị chính thành phố Vĩnh Yên và Phúc Yên và nhiều tuyến đường tỉnh lộ, huyện lộ,… đã được đầu tư, cải tạo nâng cấp đạt chất lượng tốt. Ngoài ra, hệ thống giao thông tĩnh như các bến xe, điểm đỗ xe buýt được đầu tư đáp ứng yêu cầu phát triển.
Hạ tầng đô thị được quan tâm đầu tư từng bước hoàn thiện. Toàn tỉnh đã có gần 30 đô thị, trong đó, thành phố Vĩnh Yên là đô thị loại II giữ vai trò trung tâm kinh tế - văn hóa - chính trị của tỉnh; thành phố Phúc Yên là đô thị loại III và các đô thị khác thuộc các huyện; tỷ lệ dân số đô thị khoảng 46%; nhiều dự án lớn, trọng điểm không chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng của nhân dân mà còn tạo điểm nhấn quan trọng trong không gian đô thị Vĩnh Phúc như: Công viên Quảng trường Hồ Chí Minh; Trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc; Bệnh viện Đa khoa tỉnh; Bệnh viện Sản - Nhi Vĩnh Phúc; khu công viên giải trí thành phố Vĩnh Yên; khu công viên cây xanh các huyện Lập Thạch, Tam Đảo, Vĩnh Tường, Yên Lạc; nâng cấp, sửa chữa hạ tầng các khu du lịch Tam Đảo, Tây Thiên, Đại Lải; đường giao thông kết hợp đê ngăn nước Đầm Vạc; cầu Đầm Vạc…. . Các công trình hạ tầng, kỹ thuật được tập trung đầu tư đã góp phần thay đổi diện mạo, cảnh quan đô thị, đồng thời nâng cao hiệu quả đầu tư.
Song song với phát triển đô thị, xây dựng nông thôn mới của tỉnh cũng được chú trọng và đã đạt được những kết quả quan trọng. Tỉnh đã sớm hoàn thành công tác quy hoạch xây dựng nông thôn mới từ năm 2011; huy động cả hệ thống chính trị, các tổ chức và người dân cùng tham gia xây dựng nông thôn mới. Ban hành hệ thống cơ chế chính sách hỗ trợ đầu tư đồng bộ, công khai, phân cấp rõ ràng, kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc, quyết liệt chỉ đạo tập trung vốn đầu tư hàng năm để hỗ trợ các xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới. Đến hết năm 2021, toàn tỉnh có 100% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, có 11 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 36 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 6/9 huyện, thành phố được công nhận đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới...
Văn Nhất
Theo
