Tin đồn bắt bớ, thanh tra… Im lặng có là vàng?

Nối tiếp chuỗi giao dịch tiêu cực trong tuần qua, thị trường chứng khoán phiên 12/4 tiếp tục lao dốc với tình trạng bán tháo, xấp xỉ 100 mã giảm kịch sàn, VN-Index "bốc hơi" gần 27 điểm. Tuy nhiên, một chi tiết đáng chú ý ở phiên này đó là cổ phiếu GEX của Công ty Cổ phần Tập đoàn Gelex chỉ giảm 0,59%; HSG của Tập đoàn Hoa Sen cũng chỉ mất 0,15%; KBC của Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc - CTCP thậm chí đạt được trạng thái tăng 0,82%.

Đây là 3 mã cổ phiếu bị giảm sàn trong phiên cuối tuần trước (8/4) trong bối cảnh thị trường xuất hiện một văn bản "lạ" về kế hoạch thanh tra chuyên đề hoạt động phát hành trái phiếu và việc thực hiện pháp luật về kế toán, thuế, chứng khoán của một số doanh nghiệp. Yếu tố "lạ" nằm ở chỗ, đây là một văn bản cũ từ những năm trước. Không rõ người tung văn bản này trên các hội nhóm chứng khoán nhằm mục đích gì, nhưng hậu quả rất rõ là nhiều nhà đầu tư đã bị thiệt hại nặng nề.

Sau phiên bán tháo ngày 8/4, một số công ty đã lần lượt công bố thông tin bác bỏ tin đồn thất thiệt và việc cổ phiếu các công ty này chững đà rơi, có dấu hiệu hồi phục trong phiên 12/4 giữa lúc cả thị trường "đỏ lửa" đã phần nào cho thấy, biến động trước đó của cổ phiếu chịu tác động tiêu cực do tin đồn gây ra. Động thái trấn an của doanh nghiệp đã cải thiện tâm lý nhà đầu tư và ảnh hưởng tích cực đến giá cổ phiếu.

Trong văn bản phát đi ngày 12/4, ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng giám đốc Tập đoàn Gelex, cho biết, tuần vừa qua, một số cá nhân lợi dụng sự việc một số lãnh đạo doanh nghiệp lớn bị bắt để đăng tải những thông tin thất thiệt, chưa kiểm chứng cho rằng cơ quan chức năng sẽ khởi tố và xử lý những cá nhân, doanh nghiệp khác (chủ yếu trên lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bất động sản). Từ đó, ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư và giá cổ phiếu của một số doanh nghiệp bao gồm cổ phiếu GEX cũng bị ảnh hưởng. Được biết, tài sản của vị này đã giảm cả nghìn tỷ đồng do giá cổ phiếu suy giảm.

Rõ ràng, tiếng nói phản hồi của doanh nghiệp trước những tin tức ác ý đồn thổi trên mạng xã hội có ý nghĩa rất lớn. Dù có thể ở góc độ nào đó, người trong cuộc cho rằng, "cây ngay không sợ chết đứng", nếu không làm gì sai thì không phải đính chính. Tuy vậy, sự im lặng của các bên liên quan trong tin đồn đối với nhà đầu tư mà nói, lại rất… "đáng sợ".

Nhà đầu tư là người bỏ tiền mua cổ phần, đặt sự tin tưởng của họ vào triển vọng của doanh nghiệp trong tương lai. Trước các tình huống bất ngờ chưa rõ thực hư, sự im lặng của doanh nghiệp sẽ khiến nhà đầu tư không khỏi bất an và trực tiếp ảnh hưởng tới giá cổ phiếu. Cổ phiếu giảm giá cũng đồng nghĩa với định giá doanh nghiệp trên thị trường giảm theo.

Do vậy, rất dễ hiểu khi có những ý kiến chê trách phản ứng chậm chạp của bộ phận quan hệ nhà đầu tư và quan hệ truyền thông của doanh nghiệp. Đối với quyền lợi của cổ đông và nhà đầu tư, khi lựa chọn im lặng trước tin đồn thất thiệt thì doanh nghiệp đã phần nào thiếu trách nhiệm. Nhưng nói đi cũng phải nói lại, nếu xét về nghĩa vụ, Thông tư 96/2020/TC-BTC lại không buộc doanh nghiệp phải công bố thông tin liên quan đến tin đồn lan truyền trên mạng xã hội.

Việc khởi tố hay xử lý một số cá nhân vi phạm pháp luật sẽ giúp thanh lọc thị trường, để thị trường phát triển lành mạnh. Song tình trạng "té nước theo mưa", tung tin trên mạng xã hội, cộng với sự im lặng của doanh nghiệp, khiến thông tin càng trở nên mù mờ hơn, đi ngược lại với mục tiêu của cơ quan quản lý về minh bạch hóa thị trường chứng khoán.

Thủ tướng mới đây đã có công điện yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi đưa tin thất thiệt, không chính xác gây mất an ninh, an toàn thị trường. Về phía Bộ Công an, cơ quan này cũng đang chỉ đạo các lực lượng chức năng thu thập, củng cố tài liệu chứng cứ, kiên quyết xử lý nghiêm theo đúng quy định tất cả những ai có hoạt động đăng tải thông tin thất thiệt, chưa được kiểm chứng, góp phần tạo môi trường kinh doanh ổn định, lành mạnh.

Tin rằng sự vào cuộc của cơ quan chức năng sẽ giúp chấn chỉnh tình trạng nêu trên. Song nên chăng, ngay trong quy định về công bố thông tin của doanh nghiệp đại chúng, cần bổ sung yêu cầu phản hồi đối với tin đồn đang làm nhiễu loạn giá cổ phiếu. Về phía doanh nghiệp cũng cần chủ động hơn nữa, vì im lặng không phải lúc nào cũng là vàng.