"Thành phố trong thành phố", Thủ Thiêm có nên nhập về Thủ Đức không?

"Thành phố trong thành phố", Thủ Thiêm có nên nhập về Thủ Đức không?

Đừng để vắng lặng như thành phố chết

PGS.TS Nguyễn Minh Hoà, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển TPHCM cho rằng, nếu đề án sát nhập 3 quận lại thành thành phố Thủ Đức trở thành hiện thực thì đơn vị hành chính mới này sẽ chiếm khoảng 1/10 diện tích và 1/10 dân số toàn TPHCM.

Khi đó thành phố Thủ Đức sẽ có diện tích 212 km2, rộng gấp 30 lần quận 1, gấp 53 lần quận 4, gấp 43 lần quận 3 và chỉ nhỏ hơn huyện Củ Chi, Bình Chánh và Cần Giờ.

PGS.TS Nguyễn Minh Hoà, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển TPHCM

Thành phố Thủ Đức chiếm khoảng 1/10 diện tích và 1/10 dân số toàn TPHCM

Thành phố Thủ Đức trong tương lai sẽ có dân số 1,1 triệu người, gấp 5,5 lần quận 4. Đó là quy mô vô cùng lớn.

Ông Hoà băn khoăn về tổ chức không gian chức năng. Theo đó, thành phố mới là sự hợp thành của 3 quận đa chức năng. Vậy khi chuyển đổi thành thành phố "khoa học sáng tạo và thông minh" sẽ có cấu trúc không gian, quy hoạch kiến trúc như thế nào?

"Cấu trúc lại như thế nào khi hiện 3 quận là đa chức năng trong đó có cả nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, công nghiệp theo chiều rộng… Trung tâm sẽ nằm ở đâu? Ở khu Công nghệ cao quận 9, Đại học Quốc gia hay phường Trường Thọ, Thủ Đức là vấn đề được đặt ra vì thành phố nào cũng cần có trung tâm", ông Hoà nhấn mạnh.

Trung tâm thành phố Thủ Đức sẽ nằm ở đâu?

Trung tâm TP Thủ Đức sẽ nằm ở Khu Công nghệ cao quận 9, Đại học Quốc gia hay phường Trường Thọ?

Một vấn đề nan giải, phần được gọi là sáng tạo không lớn, khoảng 17km, dân số khoảng 150 nghìn người nhưng 80% lại không sống ở Thủ Đức. Ví dụ như Đại học Quốc gia có 110.000 cán bộ sinh viên nhưng thành phố đó ban đêm vắng lặng như "Thành phố chết".

Tương tự, Khu Công nghệ cao vào ban ngày thì nhộn nhịp nhưng đêm không có ai. "Vậy 2 nơi này có đặt trung tâm ở đó được không?", ông Hoà đặt vấn đề.

Khu vực Xa lộ Hà Nội đoạn đi qua Khu Công nghệ cao.

Làng Đại học Thủ Đức

Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển TPHCM cho rằng, có một sự chuyển dịch về chức năng mà khi chức năng thay đổi thì cấu trúc của thành phố buộc phải thay đổi theo.

Hạt nhân của thành phố sáng tạo bao gồm Đại học Quốc gia và các trường đại học khác. Có khoảng 12 trường đại học, cao đẳng trong khu vực này. Còn Khu Công nghệ cao có 40 ngàn người làm việc.

"Tất cả những thành phố được gọi là "sáng tạo khoa học công nghệ" trên thế giới, hầu như các hoạt động bị ảnh hưởng ra bên ngoài như nhà máy gây ô nhiễm môi trường đều không có. Làm thế nào tổ chức lại? Cần phải bàn thêm vấn đề này", ông Hoà băn khoăn.

Ông Hoà cho biết, ông đã đi nhiều nước và nhận thấy những thành phố sáng tạo không lớn quá để thuận lợi cho quản lý, vận hành chức năng sáng tạo tri thức. Do đó, thành phố Thủ Đức nếu được hình thành phải trở thành động lực kết nối với các vùng kinh tế Đông Bắc như Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu để cộng hưởng sức mạnh. Các dự án trọng điểm đang phát triển ở khu vực phía Bắc như sân bay quốc tế Long Thành, đường cao tốc Long Thành - Dầu Dây, Cổng Cát Lái và 200 dự án có tầm cỡ lớn là giá trị cộng thêm cho thành phố Thủ Đức. Những “vệ tinh” đó sẽ giúp thành phố Thủ Đức đóng góp vào sứ mệnh chung của TPHCM là giữ vững vai trò đầu tàu “vùng kinh tế trọng điểm phía Nam”.

Khu vực kéo dài từ thành phố Thủ Đức về Đông Bắc như Bình Dương và Đồng Nai là vệt phát triển cực mạnh. Hiện nay, Bình Dương và Đồng Nai đã là cực đối trọng phát triển mạnh chứ không đơn thuần là "vệ tinh" nữa.

Thay thế Thủ Thiêm bằng Thanh Đa?

PGS.TS Nguyễn Minh Hoà cho rằng, một vấn đề quan trọng là Thủ Thiêm có nên nhập về Thủ Đức không? Theo quyết định 367 ban hành năm 1996, Thủ Thiêm là trung tâm động lực mới của TPHCM. Nơi đây đóng vai trò là nơi chia sẻ chức năng, kỳ vọng sẽ là trung tâm tài chính có thị trường chứng khoán, có quảng trường lớn, nhà hát giao hưởng, bảo tàng tự nhiên, viện nghiên cứu công nghệ cao thuộc trung tâm TPHCM.

Thủ Thiêm có nên nhập về Thủ Đức?

Theo quyết định 367 ban hành năm 1996, Thủ Thiêm là trung tâm động lực mới của TPHCM

"Giờ cắt Thủ Thiêm về thành phố mới có ổn không? Có nhiều ý kiến cho rằng không nên mà nên nhập Thủ Thiêm về quận 1 thì tốt hơn, không chỉ tăng diện tích mà còn được quản lý, vận hành hiệu quả hơn", ông Hoà nói.

Có nên thay thế Thủ Thiêm bằng Thanh Đa nếu thực hiện dự án làm 3 cây cầu của Bitexco?

Ông Hoà cũng gợi mở thay thế Thủ Thiêm bằng Thanh Đa nếu thực hiện dự án làm 3 cây cầu của Bitexco. PGS.TS Nguyễn Minh Hoà cho biết, thời gian để thành phố Thủ Đức hoàn thiện chắc chắn phải mất 10-15 năm. Những thuận lợi khó khăn nảy sinh trong quá trình xây dựng cần trù tính trước. Những kinh nghiệm từ các thành phố khoa học công nghệ nước ngoài có thể học tập để rút kinh nghiệm như Silicon Valley (Mỹ), Bangalore Valley (Ấn Độ), Songdo (Hàn Quốc), Putrajaya (Malaysia)...