Tăng tính minh bạch, chuyên nghiệp trong hoạt động môi giới bất động sản

(Xây dựng) - Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng vừa đề nghị sửa đổi Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, trong đó có nội dung quy định môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề, cấm cá nhân hoạt động môi giới độc lập. Đề xuất này nhận được nhiều ý kiến đồng tình, hướng tới xây dựng thị trường minh bạch, chuyên nghiệp, nâng tầm hoạt động môi giới bất động sản.

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet).

Nhiều bất cập trong hoạt động môi giới bất động sản

Theo "Hồ sơ đề nghị sửa Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản" mới được Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng công bố, hoạt động môi giới bất động sản là loại hình kinh doanh dịch vụ ngày càng trở nên phổ biến ở Việt Nam.

Việc cho phép môi giới bất động sản hoạt động với mô hình và quy mô phù hợp đã tạo ra một kênh phân phối bất động sản mới, qua đó giúp nhà đầu tư bất động sản rút ngắn thời gian thu hồi vốn để tái đầu tư, bảo đảm hiệu quả kinh tế, người tiêu dùng có cơ hội được phục vụ tốt hơn.

Bộ Xây dựng cho biết, theo báo cáo của một số địa phương trên cả nước, tính từ năm 2008 đến thời điểm này có khoảng 32.912 cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, và khoảng 80% bất động sản giao dịch thành công đều thông qua môi giới. Tính đến thời điểm này đã có 282.139 giao dịch thành công, trong đó tại Hà Nội có 79.501 giao dịch thành công, tại Thành phố Hồ Chí Minh có 85.074 giao dịch thành công.

Tuy nhiên bên cạnh đó, vẫn còn những tồn tại, hạn chế trong kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản. Trong đó, đáng chú ý là nguồn nhân lực thừa về số lượng nhưng thiếu về chất lượng.

Đội ngũ môi giới bất động sản hoạt động thiếu chuyên nghiệp, thiếu kiến thức pháp luật căn bản trong lĩnh vực này còn thấp, nặng tính "chụp giật", kiếm lời, chưa tôn trọng khách hàng, gây thiệt hại cho khách hàng dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài. Mặt khác, do một số quy định pháp luật về quản lý hoạt động môi giới hiện nay còn khá lỏng lẻo dẫn đến tình trạng các tổ chức, cá nhân môi giới có cơ hội "lách luật" trốn thuế", Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Để tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thực hiện môi giới bất động sản một cách chuyên nghiệp, nâng cao chất lượng tư vấn, dự thảo của Bộ Xây dựng đã đưa ra hướng sửa đổi, bổ sung quy định phải có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học thì mới được thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Ngoài ra, các tổ chức, cá nhân hoạt động môi giới đều phải thành lập doanh nghiệp, văn phòng môi giới…, phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản, cá nhân không được hoạt động môi giới độc lập.

Hướng đến chuyên nghiệp hóa đội ngũ môi giới bất động sản

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, anh Tuấn, một môi giới bất động sản cho biết: “Cá nhân anh rất đồng tình với phương án của Bộ Xây dựng nêu ra. Những việc để giúp mình được nâng cao chuyên môn và mang lại sự tin tưởng cho khách hàng là mình ủng hộ và làm thôi”.

Bên cạnh đó, nhiều môi giới bất động sản cho rằng, tình trạng sốt đất ảo, những người hoạt động môi giới theo kiểu “cò” thổi giá xảy ra thì trách nhiệm quản lý, giám sát địa bàn của các địa phương đóng vai trò quyết định hơn. Việc thiếu quan tâm và buông lỏng quản lý của pháp luật là một trong những nguyên nhân tạo ra mảng tối của nghề môi giới bất động sản..

Ở góc độ khách hàng, nhiều người cho thấy, trường hợp đã có kinh nghiệm mua nhà đất thì họ không quan trọng môi giới độc lập hay của công ty. Môi giới tạo được niềm tin, đưa lại sản phẩm tốt và chăm sóc khách chu đáo là trên hết. Tuy nhiên, với những người mua lần đầu chưa có kinh nghiệm, lo sợ rủi ro thì nên tìm đến môi giới hoạt động trong các doanh nghiệp có uy tín để được đảm bảo hơn.

Theo ông Nguyễn Hữu Cường, Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội cho biết, sau 6 năm thực hiện Luật Kinh doanh bất động sản đã giúp thông thoáng môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp trong, ngoài nước.

Mặc dù vậy, ông Cường cho rằng những năm gần đây Luật đã bộc lộ nhiều nhược điểm cần phải sửa đổi. Việc không bắt buộc giao dịch qua sàn đã gây khó khăn cho quản lý Nhà nước, dẫn tới hàng loạt dự án "ma" mọc lên trên khắp cả nước lừa đảo khách hàng.

"Những năm qua, có rất nhiều người không phải là môi giới cũng nhảy vào tư vấn nhà đất (truyền thông hay gọi là “cò” đất) để thao túng giá, làm rối loạn thị trường. Nhiều môi giới bất động sản cũng không được chuyên nghiệp, hoạt động đơn lẻ, chụp giật, trốn thuế", ông Cường nói.

Ông Cường đồng thuận về dự thảo sửa đổi Luật đã quy định phải theo học khóa đào tạo bất động sản là điều kiện bắt buộc thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới, quy định chi tiết quyền hạn, quy mô, hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản…

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho hay, sửa Luật là cần thiết, bởi ngoài thuận lợi, những năm qua Luật đã bộc lộ không ít tồn tại cũng như đã bỏ ngỏ nhiều quy định trong kinh doanh bất động sản, gây khó khăn cho quản lý, thất thu nguồn thuế, phát sinh hệ lụy tiêu cực như xuất hiện hàng loạt dự án "ma".

Ông Đính cho rằng dù môi giới bất động sản là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện nhưng một số đơn vị còn hoạt động ngoài luồng, theo thời vụ, ăn theo các "cơn sốt đất" tại các địa phương.

"Những năm qua, “cò” đất không có chứng chỉ hành nghề và ngay cả môi giới hoạt động đơn lẻ, thiếu chuyên nghiệp đã dẫn đến hàng loạt vụ “sốt” đất ở nhiều tỉnh thành trên cả nước. Và không ít sàn, trung tâm giao dịch được lập tự phát, không chấp hành quy định pháp luật’, ông Đính cho biết.

Theo ông Đính, Luật quy định các sàn giao dịch phải đăng ký, thông báo định kỳ về Sở Xây dựng. Tuy nhiên việc quản lý, phát hiện, xử lý vi phạm của các đơn vị chức năng cũng như các địa phương chưa triệt để.

Để lĩnh vực kinh doanh bất động sản trở nên chuyên nghiệp, ngoài sửa Luật phù hợp với thực tế, khâu thực thi pháp luật cần quyết liệt, kịp thời hơn nữa, ông Đính bày tỏ quan điểm.