Thực hiện chương trình xây dựng pháp luật của Chính phủ năm 2011, Bộ Xây dựng được Chính phủ giao chủ trì soạn thảo Nghị định về quản lý chất lượng công trình xây dựng thay thế Nghị định số 209/2004/NĐ-CP ngày 16/12/2004 của Chính phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng và Nghị định số 49/2008/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định số 209/2004/NĐ-CP.
Phóng viên Báo Xây dựng đã có cuộc trao đổi với TS Lê Quang Hùng - Cục trưởng Cục giám định Nhà nước về Chất lượng công trình xây dựng - Bộ Xây dựng về những điểm mới của Nghị định. Ông Hùng nói:
 TS Lê Quang Hùng |
- Nghị định số 209/2004/NĐ-CP (NĐ 209) ban hành đã được 7 năm, trong thời gian qua hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản và các văn bản pháp luật có liên quan đến lĩnh vực quản lý chất lượng công trình đã có nhiều thay đổi, như Luật số 38/2009/QH12 sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản, Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa, luật tiêu chuẩn quy chuẩn, luật đấu thầu... Mặt khác, các quy định về quản lý dự án đầu tư, quản lý chi phí cũng thay đổi nhiều lần với nhiều quy định mới làm cho một số nội dung của NĐ 209 không còn phù hợp. Một số nội dung cần được sửa đổi, bổ sung và làm rõ để phù hợp với thực tiễn quản lý, cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế. Vì vậy, việc xem xét sửa đổi NĐ 209 là cần thiết để đáp ứng được yêu cầu quản lý chất lượng công trình trong giai đoạn mới.
Tinh thần nguyên tắc biên soạn Nghị định sửa đổi là kế thừa những nội dung ưu điểm của NĐ 209, rà soát những nội dung cần sửa đổi, làm rõ cũng như bổ sung các quy định mới. Về bố cục, Nghị định sửa đổi được viết theo hướng tập trung quy định về trách nhiệm quản lý chất lượng của các chủ thể trong từng khâu: khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng, nghiệm thu, bảo hành... Bổ sung các quy định mới phục vụ tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng.
Những điểm mới về nội dung của Nghị định lần này là gì, thưa ông?
- Những điểm mới của Nghị định lần này là tập trung vào các hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và chỉ dẫn kỹ thuật của dự án. Đăng tải thông tin của các nhà thầu, đánh giá năng lực của các nhà thầu, quy định bắt buộc thẩm tra thiết kế đối với một số loại công trình, tăng cường kiểm tra thiết kế của người quyết định đầu tư và cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Kiểm tra việc nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền, quy định lại một số thủ tục về nghiệm thu, bổ sung quy định về quản lý an toàn thi công xây dựng, phân biệt và làm rõ khiếm khuyết về chất lượng và sự cố trong quá trình thi công xây dựng. Quy định về khen thưởng và xử lý vi phạm trong quản lý chất lượng công trình xây dựng. Quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, trách nhiệm thanh tra chuyên ngành về chất lượng công trình xây dựng và cơ quan thực hiện chức năng này theo quy định của Luật Thanh tra.
Theo ông các nội dung mới của Nghị định sẽ có tác động như thế nào đến công tác quản lý chất lượng?
- Theo tôi, Nghị định lần này sẽ có tác động rất lớn đến công tác quản lý chất lượng, điều này sẽ thể hiện trong các yếu tố sau: Thứ nhất, Nghị định sẽ tăng cường kiểm soát thiết kế của người quyết định đầu tư và cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Dự thảo Nghị định quy định đối với các công trình nếu xảy ra sự cố có ảnh hưởng lớn đến an toàn cộng đồng bắt buộc phải thẩm tra thiết kế. Mặt khác, theo quy định hiện hành, người quyết định đầu tư chỉ kiểm soát chất lượng thiết kế thông qua việc thẩm định và phê duyệt thiết kế cơ sở trong dự án đầu tư xây dựng công trình.
Tuy nhiên, nội dung của thiết kế cơ sở theo quy định hiện hành chỉ đủ để người quyết định đầu tư kiểm tra việc đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về quy hoạch và danh mục các tiêu chuẩn chủ yếu áp dụng cho công trình, chưa đủ cơ sở để kiểm tra về đảm bảo an toàn công trình và dự toán xây dựng. Để tăng cường vai trò và trách nhiệm của người quyết định đầu tư và cơ quan nhà nước có thẩm quyền về kiểm soát chất lượng thiết kế, dự thảo Nghị định này quy định về việc kiểm tra thiết kế ở bước thiết kế kỹ thuật như: Kiểm tra thiết kế của người quyết định đầu tư; Kiểm tra thiết kế của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Ngoài ra Dự thảo cũng quy định rõ chỉ kiểm tra một lần trong trường hợp người quyết định đầu tư đồng thời là cơ quan nhà nước có thẩm quyền để tránh chồng chéo.
Thứ hai, để tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, đảm bảo công trình khi đưa vào sử dụng đảm bảo yêu cầu về chất lượng, an toàn khai thác, sử dụng. Dự thảo Nghị định này quy định việc kiểm tra việc nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Nội dung kiểm tra về điều kiện đảm bảo an toàn khi đưa công trình vào khai thác, sử dụng và sự tuân thủ quy định của pháp luật.
Thứ ba, để kiểm soát năng lực của các nhà thầu và đánh giá kết quả thực hiện của các nhà thầu, Dự thảo Nghị định đưa ra quy định về đăng tải thông tin và đánh giá năng lực của các nhà thầu tham gia hoạt động xây dựng. Đây là hình thức mới nhằm quản lý được năng lực của các chủ thể, một trong những điều kiện tiên quyết để công trình có chất lượng tốt. Hoạt động xây dựng là hoạt động kinh doanh có điều kiện, tuy nhiên hiện nay việc đăng ký kinh doanh đối với các hoạt động xây dựng rất dễ dãi dẫn đến khó khăn trong quản lý. Trước mắt, chỉ khuyến khích các nhà thầu tự đăng ký thông tin năng lực. Sau thời gian nhất định (khoảng 3 năm) có thể tiến tới quy định đăng ký thông tin bắt buộc. Tuy nhiên, Dự thảo Nghị định cũng quy định chỉ cho phép các nhà thầu có đăng ký thông tin năng lực mới được tham gia nhận thầu các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước để khuyến khích các nhà thầu tham gia việc đăng ký này.
Việc đánh giá kết quả thực hiện của các nhà thầu là hình thức để kiểm soát và cập nhật thông tin về năng lực của các nhà thầu; đồng thời là cơ sở để cơ quan nhà nước có thẩm quyền có hình thức khen thưởng, ưu đãi trong đấu thầu đối với các nhà thầu có thành tích tốt và xử lý vi phạm đối với những nhà thầu có vi phạm về chất lượng công trình.
Trân trọng cảm ơn ông!
Vũ Chiến (thực hiện)
Theo baoxaydung.com.vn
