Tan hoang sông Phó Đáy

Tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Phó Đáy đoạn chảy qua địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc diễn ra nhiều năm nay với tốc độ đáng báo động, đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, chất lượng đê điều, làm thay đổi dòng chảy tự nhiên, sạt lở ven bờ gây bức xúc trong nhân dân.

Khai thác trái phép công khai

Theo quan sát của phóng viên, dọc sông Phó Đáy từ cầu Bì La lên cầu Liễn Sơn, là khu vực địa bàn thuộc 2 huyện Lập Thạch và Tam Dương quản lý có vài chục tàu hút cát, sỏi khai thác suốt ngày đêm mà không vấp phải sự kiểm tra, xử lý nào của chính quyền cơ sở. Đặc biệt, dọc 2 bờ sông đoạn qua xã Liên Hòa (Lập Thạch), Đồng Tĩnh và An Hòa (Tam Dương) đang bị các đối tượng khai thác lậu “đục”, “khoét” nghiêm trọng. Hàng ngày, có vài ba chục “vòi rồng dã chiến” của các tàu hút cát thả xuống dòng sông, hút lên hàng trăm mét khối cát, khiến cho dòng nước đục ngàu, gây sạt lở hai bên bờ sông.

Việc khai thác cát, sỏi không chỉ diễn ra ở giữa dòng mà còn diễn ra ngay chân đê đã làm cho sạt lở 2 bên bờ ngày càng nghiêm trọng, làm cho diện tích canh tác của nhân dân ngày càng giảm, gây nguy hiểm cho thân đê mỗi khi mùa mưa về.

Xuôi dòng Phó Đáy, chúng tôi gặp một bãi tập kết cát lậu được bao xung quanh bằng những hàng tre và cách đó không xa là UBND xã Đồng Ích (Lập Thạch). Khi phát hiện thấy chúng tôi dừng lại và chụp ảnh, chủ bãi cát lậu đe dọa: “Chú chụp gì thì chụp, xóa bỏ ảnh về thiết bị, tàu hút cát của anh đi không thì không xong với anh đâu? Truyền hình về quay nhiều rồi cũng vậy thôi”. Dường như, đó là một thái độ như thách thức chính quyền, các cơ quan chức năng trong việc xử lý vi phạm khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn xã Đồng Ích?

Chính quyền bó tay?

Trong kỳ họp thứ 4 của HĐND tỉnh Vĩnh Phúc vừa qua, một trong những vấn đề được cử tri và các đại biểu quan tâm là vấn đề quản lý, xử lý vi phạm trong khai thác tài nguyên thiên nhiên trên địa bàn, nhất là vấn đề khai thác cát, sỏi trên sông Lô và sông Phó Đáy. Trên sông Phó Đáy, đại diện Sở TN&MT cho biết, UBND tỉnh chưa cấp phép khai thác cát, sỏi cho tổ chức, cá nhân nào. Việc tổ chức, cá nhân khai thác cát trên sông Phó Đáy là khai thác trái phép.

Tuy nhiên, trong mấy tháng gần đây, tình trạng khai thác cát trên sông đoạn qua xã Đồng Ích diễn ra hết sức phức tạp. Để giải quyết vấn đề này, UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện Lập Thạch, UBND xã Đồng Ích phải tăng cường công tác quản lý, xử lý các cá nhân, tổ chức khai thác cát không có giấy phép theo quy định; Sở TN&MT phối hợp với các ngành chức năng thanh tra, kiểm tra, xử lý dứt điểm những trường hợp cố tình vi phạm. Vậy mà, kỳ họp lần thứ 4 của HĐND tỉnh đã kết thúc, tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Phó Đáy vẫn diễn ra hàng ngày và “nhộn nhịp”, một cách công khai như thách thức các ngành chức năng.

Trước thực trạng đó, người dân mong muốn trong thời gian tới, các ban, ngành trong tỉnh, nhất là UBND huyện Lập Thạch và Tam Dương sớm vào cuộc, tháo gỡ khó khăn, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, chấm dứt tình trạng khai thác cát trái phép và đem lại sự yên bình cho dòng sông cũng như cuộc sống của nhân dân hai bên ven bờ sông Phó Đáy.