Thực hiện Chương trình công tác của Chính phủ giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, soạn thảo Nghị định về quản lý nhà ở thuộc sở hữu nhà nước, Bộ Xây dựng đã thành lập Ban soạn thảo và Tổ biên tập Nghị định của Chính phủ về quản lý nhà ở thuộc SHNN. Bộ đã tổ chức họp các thành viên Ban soạn thảo, tổ biên tập và một số chuyên gia của các Bộ, ngành và địa phương để đóng góp ý kiến xây dựng dự thảo Nghị định. Tiếp đó, Bộ Xây dựng đã nhận ý kiến góp ý bằng văn bản hoặc góp ý trực tiếp vào dự thảo của các thành viên và chuyên gia.
Đêm trên TP. Hồ Chí Minh (Ảnh: Thùy Anh)
Sau khi tiếp thu ý kiến đóng góp để chỉnh sửa dự thảo, Bộ Xây dựng có văn bản đề nghị các Bộ, ngành liên quan (các bộ: Tài chính, Tư pháp, Tài nguyên và Môi trường, Lao động thương binh và xã hội, Quốc phòng, Công an, Nội vụ, Kế hoạch và Đầu tư; Văn phòng Chính phủ, Ban Tổ chức Trung ương Đảng) và một số địa phương trọng điểm (Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Nam Định, Khánh Hòa, Lâm Đồng) góp ý kiến cho dự thảo Nghị định. Ngoài ra, Bộ Xây dựng cũng đã đăng dự thảo Nghị định lên trang web của Bộ Xây dựng để lấy ý kiến góp ý rộng rãi trong nhân dân. Hầu hết các ý kiến đều nhất trí về sự cần thiết ban hành Nghị định quy định quản lý nhà ở thuộc sở hữu nhà nước và thống nhất với nội dung của dự thảo. Đến nay, Bộ Xây dựng đã hoàn chỉnh dự thảo và báo Thủ tướng Chính phủ về nội dung và một số vấn đề liên quan đến dự thảo Nghị định.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân cho biết: tính đến hết tháng 3/2011, tổng quỹ nhà ở thuộc sở hữu nhà nước có khoảng 6.384.660m2 sàn. Nhà ở thuộc sở hữu nhà nước (SHNN) bao gồm nhà ở công vụ, nhà ở xã hội đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách, nhà ở sinh viên, nhà ở cũ đang cho thuê (do không thuộc diện được bán hoặc người thuê không mua) sau khi kết thúc việc bán nhà ở thuộc SHNN cho người đang thuê theo Nghị định 61/CP.
Nhà ở công vụ có khoảng 315.280m2 sàn. Việc quản lý nhà ở công vụ đã được quy định tại Nghị định số 71/2010/NĐ-CP nhưng chỉ tập trung vào nội dung đầu tư xây dựng, chưa có quy định cụ thể về việc quản lý sử dụng và vận hành. Hiện nay, công tác quản lý sử dụng còn nhiều bất cập, chưa được pháp luật quy định cụ thể; công tác quản lý cho thuê chưa được quan tâm (nhiều trường hợp không thực hiện việc ký kết hợp đồng thuê và chưa thực hiện việc thu tiền thuê nhà theo quy định của pháp luật về nhà ở công vụ...).
Nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách hiện có khoảng 119.380m2 sàn, tập trung chủ yếu tại thành phố Hà Nội. Nghị định số 71/2010/NĐ-CP có quy định về đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, chưa có quy định về quản lý việc bán, quản lý sử dụng và vận hành đối với loại nhà ở xã hội này. Đây là một loại hình nhà ở thuộc SHNN mới được pháp luật quy định, do đó cần thiết phải có quy định cụ thể để quản lý chặt chẽ.
Nhà ở sinh viên được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách hiện nay có khoảng 2.190.000 m2 sàn, trong đó có 540.000 m2 nhà ở sinh viên được xây dựng theo Quyết định số 65/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và 1.650.000 m2 sàn là kí túc xá được xây dựng trước đây.
Quỹ nhà ở cũ đang cho thuê là nhà ở thuộc SHNN đã phân phối, bố trí theo Quyết định số 150/CP ngày 10 tháng 6 năm 1977 của Hội đồng Chính phủ (nay là Chính phủ) sau khi đã bán phần lớn cho người đang thuê theo Nghị định 61/CP ngày 05/7/1994 của Chính phủ, số còn lại có khoảng 3.760.000m2 (94.000 căn) hiện Nhà nước đang quản lý cho thuê (sau đây gọi chung là nhà ở cũ đang cho thuê).
Trước đây, quỹ nhà ở đã phân phối, bố trí theo Quyết định 150/CP nêu trên có khoảng 402.472 căn, trong đó có 371.000 căn thuộc diện được bán. Tính đến hết năm 2010, cả nước đã bán được 311.740 căn, đạt 84,0% trên tổng số 371.000 căn thuộc diện được bán. Số nhà ở còn lại có khoảng 94.000 căn, trong đó thuộc diện được bán là 59.260 căn, chiếm 16%. Trong 5 năm gần đây Thủ tướng Chính phủ đã ba lần quy định mốc thời gian để hoàn thành việc bán nhà ở này. Tại văn bản số 469/TTg-KTN ngày 29/3/2011, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các địa phương thực hiện việc bán nhà ở thuộc SHNN theo Nghị định số 61/CP đến khi có Nghị định mới thay thế và giao Bộ Xây dựng nghiên cứu đề xuất cơ chế chính sách mới để áp dụng sau khi chấm dứt chính sách bán nhà ở này.
Bên cạnh đó còn có một số lượng không nhỏ nhà thuộc SHNN (bao gồm nhà ở và nhà có nguồn gốc không phải là nhà ở) mà các địa phương bố trí sử dụng sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 118/TTg ngày 27/11/1992 (39.400 căn, ứng với diện tích là 2.030.000 m2), đến nay đã bán theo Nghị định 61/CP (25.300 căn). Việc bố trí sử dụng và thực hiện bán như trên là không phù hợp với quy định của pháp luật (vì Quyết định số 118/TTg đã quy định bãi bỏ chế độ phân phối, bố trí nhà ở) nên cần phải có chính sách cụ thể để giải quyết.
Nhìn chung, hiện nay chính sách quản lý nhà ở thuộc SHNN được quy định phân tán tại nhiều văn bản quy phạm pháp luật, gây khó khăn trong việc thống nhất quản lý quỹ nhà ở này. Mặt khác, Nghị định số 61/CP về mua bán và kinh doanh nhà ở đã ban hành được 17 năm, nhiều nội dung của Nghị định này đã được bãi bỏ, một số nội dung không còn phù hợp cần thiết phải thay thế. Vì vậy, việc nghiên cứu, soạn thảo để ban hành một văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của Chính phủ nhằm quy định toàn diện các nội dung về quản lý nhà ở thuộc SHNN là hết sức cần thiết, góp phần tăng cường quản lý nhà nước đối với nhà ở này, đồng thời đảm bảo sự hoàn thiện, thống nhất trong việc xây dựng hệ thống pháp luật về quản lý nhà ở thuộc SHNN.
Hải Đăng
Theo baoxaydung.com.vn
