Quyết liệt dành quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội.

Cần hạn chế việc giao đất nhỏ lẻ cho các dự án BĐS. Các dự án này không đủ hạ tầng xã hội đô thị, lẩn tránh nghĩa vụ đóng góp lại được khai thác hạ tầng, tạo sự không công bằng, thiếu quỹ đất để làm nhà xã hội… Đây là một trong những vấn đề được đưa ra tại buổi làm việc giữa Bộ Xây dựng và UBND TP.HCM vừa qua, nhằm tháo gỡ những vướng mắc khó khăn mà TP đang gặp phải trong công tác quản lý đầu tư xây dựng, phát triển đô thị, nhà ở.

Nghị định 71 quy định dự án có quy mô từ 10ha trở lên mới phải bàn giao 20% diện tích đất để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Các chủ đầu tư đã lách quy định này bằng việc xin các dự án nhỏ lẻ dưới 10ha.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết, hiện TP.HCM có tới trên một nghìn dự án BĐS, nhà ở, nhưng so với Hà Nội (có dưới 1 nghìn dự án) thì quy mô diện tích chiếm đất lại nhỏ hơn rất nhiều. Điều đó chứng tỏ quy mô các dự án tại TP.HCM rất nhỏ lẻ, có những dự án chỉ vài héc-ta. Việc giao đất nhỏ lẻ như gây sự lộn xộn, không kết nối được hạ tầng, TP sẽ không đủ quỹ đất để dành cho phát triển nhà ở xã hội.

Ông Nguyễn Văn Danh - Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cũng cho biết, các dự án nhà ở dưới 10ha trên địa bàn TP rất phổ biến, trong khi đó  Nghị định 71 quy định dự án có quy mô từ 10ha trở lên mới phải bàn giao 20% diện tích đất để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Các chủ đầu tư đã lách quy định này bằng việc xin các dự án nhỏ lẻ dưới 10ha. Chính vì vậy TP cũng kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu để có quy định về nghĩa vụ tài chính đối với chủ đầu tư dự án dưới 10ha để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cũng như có cơ chế trong việc giao đất cho các dự án.

Thực tế, tình trạng hàng loạt các dự án bị bỏ hoang trên địa bàn TP cũng do việc giao đất nhỏ lẻ, không kết nối được giao thông, không có hạ tầng xã hội, trong khi đó TP đang rất cần quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, làm được nhà xã hội cần hai yếu tố đó là đất và kinh phí. Việc thiếu vốn có thể lo được vì có thể đi vay nguồn vốn thương mại, nguồn vốn ODA của nước ngoài. Nhưng đất thì các địa phương phải quyết liệt thì mới có được quỹ đất cho xây nhà xã hội. Cần phải có cơ chế đóng góp công bằng đối với cả các dự án nhỏ lẻ dưới 10ha.

Có nhiều chủ dự án muốn hoán đổi quỹ đất 20% tại dự án của mình bằng việc đóng tiền hoặc bằng quỹ đất khác để tạo sự đồng bộ trong dự án. Tuy nhiên số tiền thu về từ nguồn này các địa phương lại đầu tư cho các lĩnh vực khác, không dành cho xây dựng nhà ở. Đó là chưa kể những bất cập khi phải xác định chênh lệch giá thành và giá bán. Bên cạnh đó, việc xây dựng các khu nhà ở xã hội bên cạnh những khu nhà thương mại cũng mang lại lợi ích chung, người thu nhập thấp mua nhà xã hội cũng được hưởng hạ tầng đô thị  như nhà thương mại, mang lại tâm lý tích cực trong xã hội.

Nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng việc phát triển các dự án nhà ở xã hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng khẳng định: Phát triển nhà ở có hai loại, nhà ở thương mại và nhà ở phi hàng hóa. Đối với nhà ở phi hàng hóa Nhà nước sẽ can thiệp, hỗ trợ chính sách bởi đây là mục tiêu XHCN, bảo đảm an sinh, ổn định xã hội. Việc đưa chỉ tiêu nhà ở, nhất là nhà xã hội vào kế hoạch hàng năm của các địa phương sẽ tạo những chính sách ổn định, sự chủ động trong phát triển nhà ở. Các địa phương cần quyết liệt thực hiện, tạo được quỹ đất cũng như các cơ chế chính sách phát triển nhà ở xã hội.

Tới đây, thực hiện Quyết định của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phát triển nhà ở về việc kiểm tra tình hình sử dụng quỹ đất dành xây dựng nhà ở xã hội tại TP Hà Nội và TP.HCM, cơ quan chức năng sẽ thống kê được diện tích đất 20% mà các chủ đầu tư trích lại từ các dự án cũng như tình trạng sử dụng quỹ đất này.Từ đó, có thể triển khai mạnh các dự án nhà xã hội. Ngoài ra theo Thứ trưởng Nguyễn Trần Nam, các dự án nhà xã hội, nhà thu nhập thấp đang triển khai theo Nghị quyết của Chính phủ cũng sẽ được đánh giá, xem xét lại giá bán, diện tích căn hộ... Các địa phương sẽ kiểm soát chặt hơn về giá bán để ngăn chặn doanh nghiệp nâng giá, ngoài lợi nhuận 10% đã được trích lại…