Nếu như đầu thế kỷ XX, đô thị phát triển chủ yếu ở châu Âu, châu Mỹ - những nơi có nền kinh tế phát triển sớm, thì hiện nay đô thị được phát triển ở hầu khắp các châu lục, đặc biệt là các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Xu hướng phát triển của thế giới hiện nay là đưa trái đất thành một hành tinh chủ yếu những đô thị hiện đại. Vì vậy, quy hoạch đô thị cần tích hợp nhiều yếu tố, trên nhiều lĩnh vực khác nhau, như khoa học công nghệ, giao thông, môi trường...
Đô thị hóa toàn cầu cùng với sự gia tăng nhanh chóng của dân số đô thị đã tạo ra áp lực lớn với quỹ đất. Giải quyết vấn đề này, ông Christophe Lamontre - Quản lý bất động sản & Tài sản, Quản lý dự án và đô thị RATP/VAL/Vad, Pháp đã đề cập đến mô hình đô thị thông minh với sự tích hợp của nhiều yếu tố, đặc biệt là những tiến bộ khoa học trên tất cả các lĩnh vực. Khoa học công nghệ sẽ giúp các đô thị hiện đại trở nên thông minh và linh hoạt hơn.
Sự phát triển của khoa học công nghệ mang đến nhiều thay đổi cuộc sống con người. Máy bay, tàu điện, Internet, điện toán đám mây, điện thoại di động... đã làm cho khoảng cách về vị trí không gian không còn là khái niệm cố định mà có sự dịch chuyển, giao thoa. Một mặt hàng có thể được sản xuất đồng thời tại nhiều địa điểm khác nhau nhờ chuyển giao công nghệ và được vận chuyển đi khắp nơi nhờ hệ thống giao thông vận tải tiên tiến.
Quy hoạch đô thị cần có sự tích hợp chặt chẽ với quy hoạch giao thông nhằm đảm bảo khả năng kết nối các địa điểm trong TP một cách thuận lợi nhất, tiết kiệm thời gian đi lại của người dân. Tại Hội nghị Phát triển đô thị quốc tế INTA 37 diễn ra ở Hà Nội mới đây, ông Christophe Lamontre đã đưa ra nhiều mô hình giao thông nội thị Paris để nói lên tính hiệu quả của mạng lưới giao thông công nghệ cao đối với đô thị hiện đại, như trung tâm xe buýt ở giữa TP Paris, mô hình Time Way số 7 với tầng hầm là trạm dừng đỗ, trung chuyển xe buýt cùng nhiều hệ thống tàu điện ngầm khác...
"Hiện nay, nhiều TP trên thế giới được quy hoạch phát triển theo nhu cầu di chuyển của người dân. Các tuyến đường sắt đã được quy hoạch lại, chuyển thành đường ngầm dưới lòng đất để đảm bảo khả năng thông suốt của những tuyến đường này, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân trong một đô thị hiện đại" - ông Christophe Lamontre nói.
Theo ông Christophe Lamontre, áp dụng khoa học công nghệ vào các tòa nhà với thiết kế chồng tầng là việc làm đặc biệt cần thiết. Xây dựng những tòa nhà theo chiều cao có sự liên kết chặt chẽ với nhau nhờ hệ thống giao thông hiện đại nhằm tận dụng tối đa công năng sử dụng của các công trình. Lựa chọn những giải pháp tối ưu để thiết kế công trình đó vừa là trung tâm thương mại, văn phòng Cty, khu vui chơi giải trí cũng như hệ thống nhà ở xã hội. Như vậy, quỹ đất không thay đổi, đồng thời không gian chung của toàn thành phố không bị phá hỏng, chất lượng đời sống của người dân vẫn được đảm bảo.
Bên cạnh đó, quy hoạch đô thị hiện đại cần lưu ý đến những hành lang xanh, hệ thống cây xanh, chiếu sáng đô thị, khuyến khích và nhân rộng các mô hình công trình xanh nhằm tiết kiệm năng lượng và giảm khí phát thải nhà kính. Đây chính là một giải pháp phát triển đô thị bền vững và hiệu quả nhất. Việt Nam hiện có 765 đô thị các loại, chiếm tỷ lệ đô thị hóa đạt 32,45%. Các đô thị đã đóng góp 70% GDP của quốc gia, vì vậy việc phát triển đô thị mang tính thông minh, linh hoạt, bền vững sẽ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển đất nước.
Trần Đình Hà
Theo
