Quảng Ninh: Phát triển nhà ở cho công nhân

(Xây dựng) – Quảng Ninh đang hoàn thiện Đề án phát triển nhà ở cho công nhân do Sở Xây dựng chủ trì, trên tinh thần tiếp thu ý kiến tham gia rộng rãi của các cấp, ngành, địa phương, DN có kinh nghiệm đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, chung cư thợ mỏ… để mục tiêu dân sinh này có hiệu quả thiết thực.

Ông Nguyễn Tường Văn - Chủ tịch UBND tỉnh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị hoàn thiện Đề án phát triển nhà ở cho công nhân.

Đề án phát triển nhà ở cho công nhân tên đầy đủ là Đề án phát triển nhà ở cho công nhân, lao động ngành Than (TKV), khu công nghiệp (KCN); thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, lao động có kỹ năng về làm việc, sinh sống tại Quảng Ninh.

Thực trạng của các đối tượng được hưởng nhà ở theo Đề án, căn cứ vào báo cáo của TKV, số công nhân đang làm việc ở các DN thành viên (mỏ) tại Quảng Ninh với trên 70 nghìn người, trong đó có 61 nghìn người hiện đã có chỗ ở ổn định, còn 9 nghìn người chưa có chỗ ở ổn định.

Công nhân mỏ tập trung chủ yếu tại thành phố Cẩm Phả, Hạ Long, Uông Bí và Đông Triều. Hiện nay, khoảng 87% công nhân đã lập gia đình, chỉ có 13% công nhân chưa kết hôn. Các nhóm công nhân phân theo hình thái ở: Nhà ở thuộc sở hữu cá nhân hoặc người thân trong hộ gia đình; nhà ở công nhân mỏ than; thuê trọ hoặc trọ nhờ nhà người thân.

Khu chung cư mỏ than Mạo Khê sử dụng 45.666 m2 đất, gồm 3 lô nhà cao 5 tầng với 245 căn hộ, 1 nhà ăn 300 chỗ.

Trong giai đoạn trước, các đơn vị thuộc TKV và Tổng công ty Đông Bắc đã triển khai gần 50 khu nhà ở cho công nhân của mình, với tổng diện tích đất khoảng 59 ha, trên 4 nghìn căn hộ, đáp ứng chỗ ở cho khoảng 10 nghìn công nhân.

Nhà ở cho công nhân, người lao động tại các KCN, cụm công nghiệp hiện tại có khoảng 33.600 lao động thì trên 18.200 người đã có chỗ ở, đáp ứng được 54% so với nhu cầu về nhà ở trên thực tế; khoảng 15.400 người chưa có chỗ ở ổn định. Các đối tượng công nhân hiện nay chủ yếu ở các địa phương: Hạ Long, Quảng Yên, Móng Cái và Hải Hà.

Đối với quỹ đất xây dựng nhà ở công nhân KCN, việc quy hoạch quỹ đất xây dựng nhà ở công nhân gắn liền với nơi sản xuất được thực hiện đảm bảo theo quy định; theo đó hiện nay trên địa bàn tỉnh đã quy hoạch 7 khu nhà ở công nhân của 7 KCN, với tổng diện tích đất khoảng 55,5 ha. Trong đó Hạ Long 2 khu với tổng 13,2 ha; Quảng Yên 2 khu với tổng 10,2 ha; Đông Triều 1 khu 3,3 ha; Hải Hà 1 khu diện tích 18,8 ha; Móng Cái 1 khu diện tích 10 ha.

Đối với quỹ đất xây dựng nhà ở cho công nhân mỏ, trong những năm qua, Quảng Ninh đã tạo điều kiện, quy hoạch quỹ đất ở cho TKV và Tổng công ty Đông Bắc, xây dựng nhiều khu nhà chung cư cho thợ mỏ, người lao động. Ngoài 50 khu đất đã xây dựng nhà ở, TKV đang tiếp tục quy hoạch khoảng 10 khu nhà ở tập thể, với diện tích đất khoảng 5,04 ha, dự kiến đáp ứng chỗ ở cho 2.400 công nhân.

Đối với quỹ đất 20% tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị: Trong thời gian qua, việc quy hoạch và dành quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo theo quy định hiện hành. Theo đó, trong tổng quỹ đất 20% đã được quy hoạch, bố trí khoảng 663 ha (Hạ Long 184 ha, Cẩm Phả 18 ha; Uông Bí 28 ha, Móng Cái 21 ha, Quảng Yên 383 ha, Đông Triều 14 ha, Vân Đồn 13 ha). Trong đó có 20 địa điểm quỹ đất 20% với tổng diện tích 35,2 ha có thể kêu gọi đầu tư xây dựng nhà ở xã hội ngay trong năm 2022 (Hạ Long 17 ha, Cẩm Phả 7,9 ha, Uông Bí 9,8 ha, Quảng Yên 0,5 ha).

Dự kiến nhu cầu nhà ở xã hội đến năm 2025, tổng nhu cầu về nhà ở hỗ trợ cho các nhóm đối tượng theo dự án khoảng 2,5 triệu m2 sàn, với tổng số khoảng 46 nghìn căn. Tại các KCN đáp ứng cho 68 nghìn công nhân, với khoảng 700 nghìn m2 sàn (tương ứng 17,5 nghìn căn hộ). Nhu cầu tập trung tại các địa phương có các KCN như: Hạ Long, Quảng Yên, Hải Hà và Móng Cái.

Lao động mỏ than có thu nhập thấp, đáp ứng 9,5 nghìn công nhân, với khoảng 590 nghìn m2 sàn (tương ứng 9,5 nghìn căn hộ); lao động có thu nhập trung bình đáp ứng 10,5 nghìn công nhân, với khoảng 640 nghìn m2 sàn (tương ứng 10,5 nghìn căn hộ). Nhu cầu tập trung tại các địa phương có đông thợ mỏ như: Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí và Đông Triều.

Đối với các đối tượng thu nhập thấp tại đô thị, cán bộ công chức viên chức; nguồn nhân lực chất lượng cao thu hút vào khu vực công cần đáp ứng là 10,5 nghìn người, với khoảng 640 nghìn m2 sàn (tương ứng 10,5 nghìn căn hộ). Nhu cầu tập trung tại các đô thị (4 thành phố và 2 thị xã).

Chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội đến năm 2025, với mục tiêu đáp ứng khoảng 50% nhu cầu nhà ở của các đối tượng; tổng diện tích nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân và người lao động trên địa bàn tỉnh đến năm 2025 khoảng 1,24 triệu m² sàn, tương ứng khoảng 25 nghìn căn hộ, trong đó: Các dự án đang triển khai khoảng 460 nghìn m2 sàn; các dự án dự kiến kêu gọi đầu tư mới 770 nghìn m2 sàn.

Nguồn vốn đầu tư xây dựng nhà ở xã hội chủ yếu từ nguồn vốn xã hội hóa của các doanh nghiệp, các tổ chức tín dụng ưu đãi, xã hội... và một phần từ ngân sách Nhà nước. Vốn từ ngân sách Nhà nước, đề xuất hỗ trợ toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng trong phạm vi dự án nhà ở công nhân KCN; hỗ trợ 50% chi phí đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi hàng rào dự án nhà ở cho công nhân tại 7 khu công nghiệp với kinh phí khoảng 235 tỷ đồng.

Trưng mua các căn hộ chung cư tại các dự án nhà ở thương mại để bố trí làm nhà ở công vụ cho cán bộ, công chức, nguồn nhân lực chất lượng cao vào khu vực công tại thành phố Hạ Long, Cẩm Phả, Móng Cái và Uông Bí (nguồn kinh phí: Khấu trừ vào tiền sử dụng đất của dự án).

Trong bản Đề án phát triển nhà ở cho công nhân, tỉnh Quảng Ninh cũng đã đề ra các giải pháp thực hiện. Cụ thể, trong giai đoạn 2022 - 2025 tháo gỡ khó khăn vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ 6 dự án nhà ở xã hội đang triển khai, kêu gọi đầu tư xây dựng 24 dự án nhà ở xã hội tại các quỹ đất 20% trên địa bàn tỉnh (trong đó có 20 địa điểm quỹ đất đã có mặt bằng sạch, có hạ tầng kỹ thuật đồng bộ. 30 dự án này diện tích đất 93,3 ha, đất ở 38,3 ha; khoảng 21 nghìn căn hộ (8.800 căn hộ công nhân KCN; 12.200 căn hộ cho các đối tượng còn lại), tổng diện tích sàn khoảng trên 1,65 triệu m2. Trong đó, mỏ than tập trung triển khai 10 dự án diện tích 5,04 ha đất, 760 căn hộ, đáp ứng chỗ ở cho 2.400 công nhân mỏ.

Áp dụng việc chỉ định và gắn trách nhiệm chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp được làm chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội cho công nhân, người lao động của khu công nghiệp đó, phù hợp quy định của pháp luật về đầu tư công, đầu tư, đấu thầu, đất đai khi thực hiện lựa chọn chủ đầu tư.

Giao UBND cấp tỉnh quy định cụ thể về cơ chế ưu đãi/hình thức hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng nhà ở xã hội. Đề xuất cơ quan có thẩm quyền sửa đổi cho phép được bán nhà ở xã hội sau thời gian 2 năm đối với phần diện tích 20% nhà ở xã hội để cho thuê.

Giải pháp về đất đai - quy hoạch, bố trí đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội trong các đồ án quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng nông thôn, quy hoạch phát triển khu công nghiệp (đặc biệt là các địa phường Quảng Yên và Hải Hà) và quy hoạch xây dựng các cơ sở giáo dục đại học, trường dạy nghề theo quy định; các địa phương có quy hoạch KCN xem xét, điều chỉnh quy hoạch một số dự án nhà ở thương mại, khu đô thị gần kề các KCN thành quỹ đất xây dựng nhà ở cho công nhân…

Quảng Ninh tiếp tục rà soát và thực hiện nghiêm việc dành quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị; tích cực kiểm tra, đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại trên địa bàn tỉnh đẩy nhanh tiến độ và bàn giao quỹ đất 20% đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật; kiên quyết xử lý, thu hồi các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật... Ưu tiên sử dụng quỹ đất 20% trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để phát triển nhà ở xã hội trong giai đoạn 2022 - 2025 (quỹ đất đã đầu tư hạ tầng).