(Xây dựng) - Ngày 14/10, Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất (thuộc Công ty Cổ phần xi măng miền Trung) gửi đơn kêu cứu khẩn cấp đến Chính phủ, các Bộ, ban, ngành và UBND tỉnh Quảng Ngãi để tìm lối thoát cho doanh nghiệp sau hơn 4 năm phải ngừng sản xuất.
 |
| Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất đã hơn 4 năm bị ngưng hoạt động, đẩy doanh nghiệp đến nguy cơ phá sản. |
Nhà máy xi măng vẫn chưa thể hoạt động
Trong đơn kêu cứu, Công ty Cổ phần xi măng miền Trung cho biết: “Dù khó khăn, Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất vẫn nỗ lực khắc phục, cải tiến thiết bị, nâng cấp công nghệ xử lý môi trường đảm bảo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất xi măng QCVN 23: 2009/BTNMT và các quy định pháp luật có liên quan”.
Đến giữa năm 2018, Cục Bảo vệ môi trường khu vực miền Trung - Tây Nguyên, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi cùng các cơ quan ban ngành của tỉnh tiến hành kiểm tra, xác nhận nhà máy đã hoàn thành các biện pháp khắc phục, cải tiến thiết bị, nâng cấp công nghệ xử lý môi trường, yêu cầu doanh nghiệp lập kế hoạch vận hành thử nghiệm toàn bộ hệ thống, thông báo đến UBND tỉnh và các cơ quan liên quan, tiến hành quan trắc môi trường, trình cơ quan có thẩm quyền kiểm tra cấp giấy xác nhận theo đúng quy định của pháp luật.
“Từ đó tới nay, xi măng Đại Việt đã 6 lần vệ sinh thiết bị máy móc, lập kế hoạch vận hành thử nghiệm để hoàn thiện quan trắc môi trường, gửi báo cáo xin vận hành thử nghiệm đến UBND tỉnh Quảng Ngãi, các cơ quan chức năng liên quan, nhưng không cơ quan nào đứng ra trả lời, chấp thuận kế hoạch vận hành thử nghiệm và hoàn thiện quan trắc môi trường.
Vì thế, nhà máy tiếp tục dừng hoạt động không thời hạn, vì hễ có dấu hiệu chuẩn bị chạy thử máy móc, là người dân sống lân cận nhà máy lại ra ngăn chặn, dựng lều trại không cho xe ra vào”, lãnh đạo nhà máy xi măng cho hay.
Được biết, Nhà máy xi măng Đại Việt - Dung Quất đã phải dừng hoạt động khoảng 53 tháng. Sau khi xảy ra sự việc người dân ngăn cản không cho nhà máy hoạt động, doanh nghiệp tiếp tục mất khoảng 15 tháng hoàn thành việc khắc phục, cải tiến thiết bị, nâng cấp công nghệ xử lý môi trường tại nhà máy.
Nhà máy xi măng Đại Việt dừng hoạt động kéo theo hàng trăm người lao động mất việc làm, lỗ lũy kế đã vượt vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp không có tiền trả nợ, một số ngân hàng và các nhà cung cấp đã khởi kiện ra tòa án.
Đơn vị cũng trải qua 6 lần báo cáo đề nghị được vận hành thử nghiệm và tổ chức quan trắc môi trường theo ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng, Cục Môi trường miền Trung - Tây Nguyên, nhưng đến nay, chưa được giải quyết.
“Việc phải chuẩn bị, sửa chữa bảo dưỡng thiết bị nhiều lần mà nhà máy vẫn phải dừng hoạt động quá dài ngày dẫn đến hàng trăm người lao động bị mất việc làm, gây thiệt hại quá lớn cho doanh nghiệp và vốn góp của Nhà nước. Đến nay, lỗ lũy kế đã vượt vốn chủ sở hữu, Công ty không có tiền để trả nợ, một số ngân hàng và các nhà cung cấp đã khởi kiện ra tòa án, Công ty đã nhiều lần báo cáo nguy cơ phá sản”, ông Lưu Vũ Cầm - Giám đốc Công ty Cổ phần xi măng miền Trung chia sẻ.
Liên quan đến tình hình của nhà máy xi măng, UBND tỉnh Quảng Ngãi đang kiến nghị Chính phủ bố trí 364 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, để tỉnh lập phương án, lộ trình, kế hoạch di dời các hộ dân xung quanh nhà máy càng sớm càng tốt.
 |
| Kế hoạch vận hành thử nghiệm các công trình xử lý chất thải tại nhà máy xi măng. |
Trước đó, tỉnh đã bố trí 36,13 tỷ đồng để di dời 107 hộ dân trong phạm vi 50m tính từ chân hàng rào nhà máy. Hiện nay, tỉnh tiếp tục xây dựng lộ trình di dời 1.864 hộ dân trong phạm vi ảnh hưởng, chia làm 3 giai đoạn với tổng kinh phí khoảng 990 tỷ đồng, nhưng do nguồn vốn quá lớn nên chưa thể thực hiện.
Quảng Ngãi vẫn chưa tìm ra giải pháp xử lý
Theo ông Nguyễn Thanh Vũ - Chủ tịch UBND xã Bình Đông (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi), có khoảng 2.000 hộ dân hai thôn Tân Hy và Sơn Trà nằm trong khu vực quy hoạch khu công nghiệp cần sớm được di dời.
Hiện nay, không chỉ Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất, mà Liên hợp gang thép Hòa Phát – Dung Quất và nhiều nhà máy trong Khu kinh tế Dung Quất đã và đang xây dựng ngay cạnh khu vực dân cư, nhiều nhà máy quy mô lớn đã đi vào hoạt động. Cho nên việc di dời dân không thể trì hoãn, hạn chế việc người dân bức xúc vì ô nhiễm khói bụi, tiếng ồn, nước thải… đang ngày càng nghiêm trọng.
Trước những khó khăn của doanh nghiệp, ngày 23/9, UBND tỉnh Quảng Ngãi có Văn bản số 5256/UBND-CNXD giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành có liên quan giải quyết kiến nghị xin vận hành thử nghiệm, để tiến hành quan trắc môi trường.
 |
| Văn bản của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi trả lời việc vận hành thử Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất. |
Tuy nhiên, đến ngày 27/9, ông Nguyễn Quốc Tân - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi có Văn bản số 4419/STNMT-CCBVMT với nội dung: “Đối với kế hoạch vận hành thử nghiệm, tổ chức quan trắc môi trường: Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đang lấy ý kiến của các cơ quan ban ngành liên quan để tham mưu cho UBND tỉnh về nội dung này.
Do vậy, trong thời gian UBND tỉnh chưa có quyết định về phương án di dời các hộ dân và người dân thôn Tân Hy và Sơn Trà, xã Bình Đông, huyện Bình Sơn chưa có sự đồng thuận về việc nhà máy vận hành trở lại, đề nghị Công ty Cổ phần xi măng miền Trung không được tự ý vận hành thử nghiệm các công trình quản lý chất thải của nhà máy”.
Được biết, từ đầu năm 2018 đến nay Văn phòng Chính phủ đã 3 lần có Công văn truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình về việc giải quyết một số vấn đề liên quan đến Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi.
Mới đây, trong Kết luận Thanh tra của Bộ Xây dựng về việc thực hiện theo quy hoạch xi măng được duyệt tại tỉnh Quảng Ngãi, Thanh tra Bộ Xây dựng đã đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp để khẩn trương đưa Nhà máy xi măng Đại Việt – Dung Quất vào hoạt động.
Để ý kiến chỉ đạo của Chính phủ sớm có hiệu lực, thiết nghĩ UBND tỉnh Quảng Ngãi cần khẩn trương chỉ đạo cụ thể các cơ quan chức năng, mà trọng tâm là Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi và chính quyền địa phương phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân không ngăn cản trái phép, để Nhà máy xi măng Đại Việt tổ chức vận hành thử nghiệm, quan trắc môi trường. Nếu nhà máy bảo đảm các yêu cầu, tiêu chuẩn về môi trường thì cho phép sản xuất trở lại.
Đồng thời sớm xây dựng phương án, lộ trình, kế hoạch di dời dân ra khỏi vùng quy hoạch, ổn định đời sống và sản xuất cho nhân dân. Không để tiếp diễn tình trạng cố tình lảng tránh, không thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ như thời gian vừa qua.
Trong khi đó, Quảng Ngãi cũng cần có kiến nghị để Chính phủ nghiên cứu, có cơ chế chính sách đặc thù, hỗ trợ tỉnh trong việc di dời dân ra khỏi khu vực sản xuất công nghiệp.
Nguyễn Tuấn
Theo
