(Xây dựng) - Yên Lạc là một trong 11 xã nghèo, thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện miền núi Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa, lại không thuộc xã điểm xây dựng Nông thôn mới (NTM) của huyện. Tuy nhiên, đến nay xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM.
Tuyến đường liên xã qua xã Yên Lạc đang được gấp rút hoàn thành.
Triển khai xây dựng NTM vào năm 2011, do là xã thuần nông, ruộng đất manh mún, cơ sở hạ tầng chưa phát triển, Yên Lạc có xuất phát điểm rất thấp, mới chỉ đạt 6/19 tiêu chí NTM, thu nhập bình quân 6,5 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo lên tới trên 15%. Xác định NTM phải bắt đầu từ phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân để tạo nguồn lực huy động sức dân. Năm 2011, xã đã tập trung làm tốt công tác dồn điền dồn thửa, ưu tiên phát triển ngành nghề dịch vụ, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu cây trồng, vật nuôi, dồn ruộng đất xây dựng cánh đồng mẫu lớn, khuyến khích phát triển kinh tế trang trại, gia trại. Đặc biệt, xã đã triển khai thành công nhiều mô hình sản xuất, chăn nuôi như: Mô hình chăn nuôi gà ri; chăn nuôi trâu, bò sinh sản; trâu, bò đực giống; trồng ớt xuất khẩu, trồng ngô ngọt, ngô làm thức ăn xanh, các loại cây ăn quả mới như thanh long, bưởi đỏ, keo lai cấy mô…
Về nguồn lực cho xây dựng NTM, qua gần 10 triển khai đến nay tổng nguồn vốn huy động toàn xã đạt 146,071 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách Trung ương 10.029 tỷ (bằng 7,55%); ngân sách tỉnh 11.759 tỷ (8,07%), ngân sách huyện 11.269 tỷ (7,71%), ngân sách xã 9.535 tỷ (6,53%), vốn doanh nghiệp 234 triệu (0,16%), vốn lồng ghép từ các chương trình khác 11.367 tỷ (7,79%), vốn huy động từ người dân 90.842 tỷ (62,19%). Trong đó vốn dân tự đầu tư xây dựng cơ bản (xây dựng đường liên thôn, nội thôn, bê tông nội đồng và tự xây dựng, chỉnh trang nhà cửa) là 73.249 tỷ đồng. Đáng chú ý, trong điều kiện của một xã nghèo, thu nhập bình quân của người dân còn thấp, nhưng nhờ tranh thủ được sự ủng hộ, đóng góp của con em xa quê và thực hiện lồng ghép các chương trình, mục tiêu quốc gia khác, Yên Lạc đã huy động được nguồn lực lớn đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng một cách đồng bộ, đạt chuẩn nhiều tiêu chí NTM.
Nhà văn hóa thôn Đồng Trung, Yên Lạc.
Trong các tiêu chí về NTM, xã đã chú trọng xây dựng và thực hiện, quản lý tốt tiêu chí số 1 về quy hoạch. Ngay từ đầu năm 2011, quy hoạch hạ tầng thiết yếu cho phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ; quy hoạch phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội - môi trường, các khu dân cư mới và chỉnh trang khu dân cư hiện có; quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của Yên Lạc đã được UBND huyện phê duyệt. Cùng với đó, nhằm quản lý, thực hiện đúng quy hoạch, xã đã niêm yết công khai các bản vẽ quy hoạch tại công sở, các nhà văn hóa thôn, cắm 100 mốc chỉ giới quy hoạch hạ tầng. Nhờ việc quy hoạch đồng bộ, bài bản, xã đã giúp cho xã chủ động trong kế hoạch sử dụng đất, xây dựng cơ bản cũng như đầu tư phát triển sản xuất, giữ gìn vệ sinh môi trường. Nhất là tạo nên sự hài hòa, đồng bộ giữa các công trình xây dựng, nhà cửa khu dân cư với cảnh quan môi trường, thiên nhiên.
Về giao thông, một trong những lĩnh vực chính, đòi hỏi nguồn đầu tư lớn. Với phương châm Nhà nước và nhân dân cùng làm, mặc dù ngân sách hạn hẹp, nhưng ngoài nguồn đầu tư của Trung ương, tỉnh và huyện, xã đã có chính sách kích cầu và thực hiện lồng ghép hiệu quả. Đến nay, tổng kinh phí đã đầu tư cho giao thông đạt 20.115 tỷ đồng. Trong đó vốn lồng ghép 3,23 tỷ đồng, nhân dân đóng góp 9.852 tỷ đồng. Đã bê tông hóa đường trục thôn, liên thôn đạt chuẩn theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông Vận tải trên 20 km, bê tông hóa đường làng, ngõ xóm trên 27km, bê tông hóa đường trục chính nội đồng 3.455 km, bê tông hóa 100% hệ thống đường trục chính thôn, bản, bảo đảm ô tô đi lại thuận tiện, bê tông hóa 100% đường trục chính nội đồng. Trong lĩnh vực thủy lợi, xã đã tiến hành nâng cấp, sửa chữa các công trình hồ đập. Xây dựng thêm các tuyến kênh mương, bảo đảm cơ bản việc tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp phi nông nghiệp trên địa bàn.
Đối với các tiêu chí còn lại như: Điện, giáo dục, y tế, hạ tầng cơ sở văn hóa, thương mại, nhà ở dân cư, thu nhập, hộ nghèo… đến nay, qua tự đánh giá và so sánh, xã đều đã đạt chuẩn và đủ điều kiện công nhận NTM. Trong đó, về giáo dục đã có 3 trường Mầm non, Tiểu học và Trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia; về nhà ở dân cư, gần 90% nhà ở đạt tiêu chuẩn của Bộ Xây dựng, không còn nhà tạm, dột nát. Thu nhập bình quân của người dân sau 10 năm xây dựng NTM đã tăng lên đáng kể, từ 6,5 triệu đồng/người/năm lên 33,3 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều từ 15% giảm xuống còn 8,41%.
Một trong những tuyến đường bê tông nội đồng của xã.
Trao đổi về quá trình xây dựng NTM, ông Lê Đăng Xuân - Chủ tịch UBND xã Yên Lạc cho biết: Với đặc thù là một xã nghèo, thuộc diện 135, có điểm xuất phát thấp, mới chỉ đạt 6/19 tiêu chí, Ban Chỉ đạo xây dựng NTM của xã, sau khi rà soát, đánh giá, so sánh với thực tế của địa phương, đã xác định phương châm “chậm, chắc”, không vội vàng chạy theo số lượng, thành tích, “dễ” làm trước, “khó” làm sau. Theo đó, giai đoạn 2011 – 2016, xã đã tập trung mục tiêu cụ thể cho từng năm; Năm 2012, xã đã hoàn thành 2 tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa và hình thức tổ chức sản xuất; Năm 2013 hoàn thành 2 tiêu chí điện và cơ cấu lao động. Cùng với đó, từng bước triển khai 2 tiêu chí khác là tiêu chí về nhà ở dân cư và tiêu chí về môi trường. Về giao thông, tiến hành tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia hiến đất, góp công, góp của xây dựng đường bê tông... Với cách làm phù hợp mà trong đó cán bộ, đảng viên đóng vai trò tiên phong, gương mẫu, bộ mặt NTM của Yên Lạc sau 5 năm đầu xây dựng đã bước đầu hình thành với cơ sở hạ tầng dần đồng bộ, đời sống, thu nhập của người dân được cải thiện từng bước.
Kết quả trên như một luồng gió mới, đã tạo đà cho xã “tăng tốc, bứt phá” trong giai đoạn 2016 -2020, tranh thủ huy động mọi nguồn lực, động viên khích lệ các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia xây dựng NTM, hoàn thành mục tiêu về đích NTM trong năm 2019. Đến thời điểm này, Yên Lạc đã hoàn thành tất cả 19/19 tiêu chí xây dựng NTM và đang tiến hành rà soát, hoàn thiện thủ tục chờ thẩm định, công nhận là xã đạt chuẩn NTM của huyện Như Thanh.
Như vậy, qua 10 năm phấn đấu xây dựng NTM, Yên Lạc đã từ một xã thuộc vùng đặc biệt khó khăn (xã trong vùng 135) vươn lên trở thành xã NTM. Một thành tích có thể nói ngay cả đối với các xã vùng đồng bằng, có điều kiện thuận lợi hơn nhiều vẫn đang phải cố gắng để đạt được. Tự hào với thành quả trên, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Yên Lạc vẫn đang tiếp tục phấn đấu hướng tới những mục tiêu mới cao hơn – xây dựng NTM kiểu mẫu.
Đào Nguyên
Theo
