Nhờ va chạm tiểu hành tinh, Nga có mỏ tài nguyên quý lớn nhất thế giới

Vụ va chạm tiểu hành tinh 36 triệu năm trước giúp Nga sở hữu mỏ kim cương lớn bậc nhất thế giới, ước tính chứa hàng nghìn tỉ carat.

Miệng núi lửa Popigai ở Nga là một trong những mỏ kim cương lớn nhất thế giới hiện nay. Ảnh: NASA

Khoảng 36 triệu năm trước, một tiểu hành tinh đã đâm xuống phía bắc Siberia, Nga và tạo ra một trong những miệng núi lửa lớn nhất trên Trái đất. Đang lao xuống với tốc độ ước tính 20 km/giây, tiểu hành tinh đã tạo ra một cú va chạm đẩy hàng triệu tấn vật chất vào không khí. Tiểu hành tinh - rộng từ 5 đến 8km - đã tạo ra một miệng núi lửa có đường kính gần 100km.

Miệng núi lửa Popigai là miệng hố va chạm lớn thứ tư trên Trái đất, nối với hồ chứa Manicouagan ở Canada. Ba miệng núi lửa lớn hơn hoặc bị chôn vùi (Chicxulub), bị biến dạng (Sudbury), hoặc bị xói mòn và biến dạng nghiêm trọng (Vredefort). Popigai chỉ bị xói mòn một chút, khiến nó trở thành một trong những miệng núi lửa được bảo tồn tốt nhất trên thế giới.

Miệng núi lửa Popigai là miệng hố va chạm lớn thứ tư trên Trái đất. Ảnh: NASA

Các hình ảnh của NASA cho thấy miệng núi lửa Popigai - được đặt theo tên một con sông gần đó. Các hình ảnh được tạo ra bằng cách sử dụng dữ liệu Blue Marble - dữ liệu quan sát hàng tháng từ máy quang phổ hình ảnh có độ phân giải vừa phải (MODIS) của NASA.

Nằm cách bờ biển Laptev khoảng 100km, vùng thấp hình tròn nằm sâu khoảng 150 đến 200 mét so với vùng đất xung quanh. Bản đồ địa chất và quan sát thực địa cho thấy một vùng lõm trung tâm ở đáy miệng núi lửa, được bao quanh bởi một vòng tròn rộng khoảng 45km.

Miệng núi lửa nằm ở rìa phía đông bắc của lá chắn Anabar, chứa hỗn hợp đá than chì và đá trầm tích. Tác động từ tiểu hành tinh đã làm tan chảy 1.750km3 đá và ngay lập tức biến các mảnh than chì thành kim cương. Kim cương hình thành trong một lớp vỏ hình bán cầu dày khoảng 1,6km và cách nơi va chạm khoảng 12 đến 13km. Các nhà khoa học ước tính rằng kim cương không hình thành tại vị trí va chạm vì nhiệt và áp suất của vụ va chạm có thể quá lớn để tồn tại ở đó.

Nhờ va chạm tiểu hành tinh, Nga có mỏ kim cương lớn bậc nhất thế giới. Ảnh: NASA

Miệng núi lửa Popigai là địa điểm của một trong những mỏ kim cương lớn nhất thế giới hiện nay, ước tính chứa “hàng nghìn tỉ carat”. Bởi vì chúng được hình thành ngay lập tức, "kim cương va chạm" không có thời gian để phát triển thành những viên đá quý lớn, đơn lẻ. Hầu hết là đá đa tinh thể nhỏ hơn 2mm và có độ tinh khiết thấp, nên chúng được dùng mục đích sử dụng công nghiệp tốt hơn là đồ trang sức.