Nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả trong sản xuất được nhân rộng

(Xây dựng) - Hơn 12 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), tỉnh Cà Mau có kết quả khả quan.

Tính đến nay, toàn tỉnh đạt 1.320 tiêu chí NTM, bình quân đạt 16,1 tiêu chí/xã; 63/82 xã đạt chuẩn NTM, đạt tỷ lệ 76,8%. Đối với kết quả thực hiện tiêu chí huyện NTM, tổng số tiêu chí đạt được là 33 tiêu chí, bình quân đạt 4,1 tiêu chí/huyện (8 huyện).

Từ năm 2020, thành phố Cà Mau được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Bên cạnh thuận lợi còn không ít khó khăn trong quá trình thực hiện cần sự quan tâm hơn nữa đối với Trung ương và lãnh đạo địa phương.

PV Báo điện tử Xây dựng có buổi phỏng vấn ông Phan Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy viên Thường trực Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM tỉnh Cà Mau.

Ông Phan Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy viên Thường trực Ban chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM tỉnh Cà Mau.

PV: Thưa ông, từ một địa phương cuối miền cực Nam của Tổ quốc còn nhiều khó khăn về kinh tế, văn hóa, xã hội, hơn 12 năm thực hiện Chương trình xây dựng NTM, tỉnh có kết quả như thế nào?

Ông Phan Hoàng Vũ: Qua hơn 12 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) về xây dựng NTM, với sự chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo tỉnh và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, tỉnh đã được một số kết quả nhất định như: Diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư xây dựng, nâng cấp; qua đó tác động tích cực, làm chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp, tổ chức lại sản xuất, nâng cao chất lượng đời sống, sinh hoạt cho người dân nông thôn.

Nhiều mô hình sản xuất ở NTM được nhân rộng.

Đặc biệt, chúng tôi rất phấn khởi. Nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả trong hoạt động sản xuất được áp dụng, nhân rộng. Công tác bảo vệ môi trường, cải tạo cảnh quan nông thôn được quan tâm thực hiện tạo nên diện mạo tươi mới ở nhiều vùng quê đáng sống.

Chất lượng đời sống vật chất tinh thần của người dân nông thôn được nâng cao; hệ thống chính trị - xã hội thường xuyên được củng cố, kiện toàn; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được tăng cường và giữ vững…

Đến nay, toàn tỉnh đã có 63/82 xã được Chủ tịch UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm tỷ lệ 76,8%; 03 xã NTM nâng cao và thành phố Cà Mau hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới...

PV: Trong quá trình thực hiện, điều gì ông tâm đắc nhất để đạt được kết quả trên thưa ông?

Ông Phan Hoàng Vũ: Chương trình đạt được kết quả nhờ vào sự đồng thuận của người dân, điều kiện tự nhiên. Với điều kiện vị trí đặc thù, có 03 mặt giáp biển, chiều dài bờ biển 254 km, chiếm 8% chiều dài bờ biển cả nước. Tỉnh Cà Mau tham gia thực hiện Chương trình với những thuận lợi nhất định: Có điều kiện khí hậu, đất đai thích hợp cho việc phát triển đa dạng cây trồng, vật nuôi; phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa với những sản phẩm chất lượng cao.

Chương trình triển khai được sự quan tâm của Trung ương, sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị; bộ máy Ban Chỉ đạo và cơ quan tham mưu giúp việc cho Ban Chỉ đạo các cấp của Chương trình sớm được thành lập.

Người dân ở khu vực nông thôn rất phấn khởi đón nhận Chương trình, đã tiếp cận và thể hiện được vai trò là chủ thể của Chương trình (bàn bạc, quyết định công việc của ấp, xã, đóng góp công sức, hiến đất...). Nhiều tuyến giao thông đường bộ ở các xã đã, đang được đầu tư nâng cấp cùng với hệ thống giao thông thủy rộng khắp tạo điều kiện cho giao lưu hàng hóa tiếp cận thị trường; trong đó, tiếp cận khá tích cực với các trung tâm kinh tế trước hết là thành phố Cà Mau, xa hơn nữa là các trung tâm lớn như thành phố Cần Thơ, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh trong khu vực.

Giao thông thay đổi khi triển khai Chương trình NTM ở tỉnh Cà Mau.

Nhiều xã có nền kinh tế đã và đang chuyển dịch đúng hướng, tốc độ tăng trưởng khá, năm sau cao hơn năm trước; có nguồn lao động trẻ dồi dào, là nguồn lực lớn để khai thác tiềm năng và phát triển kinh tế - xã hội... đã tạo điều kiện cho tỉnh tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện Chương trình.

PV: Chúng tôi được biết, qua một số cuộc họp, lãnh đạo tỉnh đề nghị Trung ương xem xét một vài tiêu chí bởi quá trính thực hiện Chương trình cũng có nhiều khó khăn mà Ban chỉ đạo gặp phải?

Ông Phan Hoàng Vũ: Đúng vậy, bên cạnh những thuận lợi thì với đặc thù là một tỉnh nghèo, thuộc vùng sâu vùng xa, tỉnh Cà Mau tham gia thực hiện Chương trình với nhiều khó khăn, thách thức: xuất phát điểm hạ tầng thấp, khu vực nông thôn của tỉnh hầu hết là vùng sâu, vùng xa, điều kiện giao thương còn khó khăn, suất đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật cao hơn nhiều so với các tỉnh khác trong vùng. Sản xuất ngư, nông, lâm nghiệp còn phụ thuộc vào thiên nhiên, tiềm ẩn nhiều rủi ro; các nguồn nội lực của tỉnh còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn. Chênh lệch giàu nghèo giữa khu vực nông thôn và thành thị còn cao (gần 80% dân số sống ở nông thôn).

Trình độ dân trí khu vực nông thôn vẫn còn thấp; một số ít cán bộ, nhân dân còn tồn tại tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào sự đầu tư của Nhà nước và cấp trên, trình độ, năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Việc thực hiện chủ trương công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong nông nghiệp, nông thôn và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động còn chậm. Các doanh nghiệp sản xuất trong lĩnh vực ngư, nông, lâm nghiệp quy mô còn nhỏ, khả năng cạnh tranh thấp, kinh tế tập thể chậm phát triển. Năng suất, sản lượng và giá trị hàng hóa nông sản còn thấp, không ổn định; nhiều sản phẩm nông sản của tỉnh lưu thông trên trị trường là ở dạng sơ chế hoặc nguyên liệu thô, mẫu mã đơn giản, chưa có thương hiệu, nhãn mác nên giá trị gia tăng chưa cao.

Công nghiệp, dịch vụ và ngành nghề truyền thống nông thôn chậm phát triển nên chưa thúc đẩy mạnh mẽ chuyển dịch cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu lao động ở nông thôn. Công tác quy hoạch và quản lý, thực hiện quy hoạch phát triển nông thôn còn nhiều hạn chế; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội thiếu đồng bộ; khả năng thích ứng, đối phó với thiên tai và biến đổi khí hậu còn nhiều khó khăn để đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu và nước biển dâng …. xuất phát điểm khi tham gia thực hiện Chương trình tương đối thấp, tổng số tiêu chí đạt 289 tiêu chí, bình quân đạt 3,5 tiêu chí/xã; đặc biệt nhiều xã trắng tiêu chí... là thách thức lớn trong quá trình phát triển, không khai thác hết tiềm năng, lợi thế là bất lợi trong cạnh tranh thu hút đầu tư, xây dựng nông thôn mới của tỉnh.

PV: Xin ông cho biết những địa phương thực hiện tốt Chương trình xây dựng NTM?

Ông Phan Hoàng Vũ: Thật ra, trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình, mỗi địa phương đều có những cách làm hay, sáng tạo riêng tùy thuộc vào điều kiện thực tế. Tuy nhiên, qua theo dõi, có một số địa phương có kết quả khá tốt, vượt lên các địa phương khác về kết quả, số lượng xã đạt chuẩn như: Thành phố Cà Mau; các huyện: Phú Tân, Thới Bình...

PV: Xin cảm ơn ông!