Muôn giải pháp “đánh bay” ô nhiễm từ cảng biển

(Xây dựng) - Trong xu hướng hội nhập hiện nay, công nghệ xanh đang trở thành xu thế phổ biến trong ngành hàng hải; bởi việc cắt giảm tiêu thụ nhiên liệu, giảm khí thải carbon góp phần giảm tác động của biến đổi khí hậu, đem lại lợi ích cho môi trường và nâng cao hiệu quả kinh doanh đối với các doanh nghiệp vận tải hàng hải.

Xu hướng xanh hóa cảng biển (Nguồn: TTXVN).

Xây dựng cảng biển Việt Nam thân thiện với môi trường, cân bằng giữa sự biến động môi trường và nhu cầu phát triển kinh tế đang là xu hướng chiến lược trong sự phát triển cảng biển trên thế giới.

Trước xu hướng hội nhập thế giới, trong đó đặt ra vấn đề xây dựng cảng xanh, Chính phủ đã ban hành Quyết định 795/QĐ-TTg, ngày 11/5/2016, phê duyệt Kế hoạch thực hiện các Phụ lục III, IV, V và VI của công ước quốc tế về ngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra. Chính phủ đặt mục tiêu giai đoạn từ 2016 - 2030, sẽ tập trung nghiên cứu cơ chế, chính sách đầu tư xây dựng, nâng cấp các hệ thống tiếp nhận chất thải tại các cảng biển; nghiên cứu, triển khai áp dụng các trang thiết bị kiểm tra, kiểm soát chất thải phát sinh từ tàu biển.

Cục Hàng hải Việt Nam đã ban hành tiêu chuẩn cơ sở về tiêu chí cảng xanh Việt Nam. Các tiêu chí được đưa ra để các doanh nghiệp tham chiếu và áp dụng, đánh giá. Các cảng biển đầu tư mới hoặc đầu tư bổ sung, các cảng biển hiện hữu có thể lựa chọn tại các giai đoạn khác nhau để áp dụng sao cho phù hợp với hiện trạng của cảng biển.

Bên cạnh đó, tiến hành rà soát và nghiên cứu để đề xuất sửa đổi bổ sung các quy định liên quan đến quản lý quy hoạch, đầu tư, xây dựng và kinh doanh khai thác cảng biển cho phù hợp với các tiêu chí cảng xanh tại Việt Nam, phấn đấu áp dụng bắt buộc tiêu chí cảng xanh tại Việt Nam từ năm 2030.

Tự động hóa, tối ưu khai thác, quản lý cảng

Nắm bắt được xu hướng và chủ trương đó, nhiều doanh nghiệp chủ động trong xây dựng cảng biển xanh, tiêu biểu là Tập đoàn Hateco. Sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư theo Quyết định 299/QĐ-TTg và Quyết định 186/QĐ-TTg, Tập đoàn Hateco xác định đầu tư hai bến cảng số 5 và 6, thuộc cảng Lạch Huyện (Hải Phòng) trở thành cảng xanh thông minh lớn nhất cả nước.

Bến số 5, số 6 Khu bến cảng Lạch Huyện do Tập đoàn Hateco làm nhà đầu tư.

Theo đại diện Tập đoàn Hateco, với mục tiêu hướng tới xây dựng cảng xanh, các trang thiết bị mà cảng đầu tư sẽ sử dụng năng lượng điện và nhiên liệu giảm phát thải. Khi hoàn thành dự án, cảng sẽ có 9 cẩu bờ STS chạy điện có tầm với 23 hàng container; ít nhất 28 cẩu bãi RTG chạy điện; hệ thống cổng tự động (Auto-gate) đầu tiên tại Việt Nam.

Ngoài ra, cảng cũng sẽ được trang bị 4 cổng camera quang học cùng hệ thống kiểm đếm container tự động cho các cẩu bờ STS; những hệ thống này sẽ tự động nhận diện container bằng công nghệ nhận diện ký tự quang học (OCR) mới nhất, tự động chụp ảnh container để ghi nhận tình trạng. Thêm vào đó, cảng cũng đầu tư các ứng dụng tự động hóa như: Giám sát container lạnh tự động; số hóa quản lý thiết bị; các phần mềm quản lý vận hành khai thác cảng (TOS), cảng thông minh (Eport) và hẹn xe tải (VBS) hiện đại trên thế giới..

“Chúng tôi triển khai phần mềm quản lý vận hành khai thác cảng hiện đại trên thế giới nhằm số hóa tài sản, tối ưu hóa khai thác cảng và quản lý cảng. Việc xây dựng cảng thông minh sẽ giúp việc trao đổi dữ liệu nhanh hơn, chính xác hơn, năng suất xếp dỡ tàu cao hơn và tích hợp với các ứng dụng của bên liên quan tốt hơn (các cơ quan quản lý Nhà nước, các đối tác, các hãng tàu - khách hàng)”, ông Nguyễn Văn Tiến - Tổng giám đốc Công ty Cảng container quốc tế Hateco Hải Phòng thông tin.

Theo các chuyên gia, liên doanh khai thác cảng biển với các hãng tàu ngoại là một trong những chiến lược phát triển bền vững và là xu hướng của nhiều cảng biển xây mới. Theo đó, Tập đoàn Hateco đã “bắt tay” hợp tác chiến lược với tập đoàn khai thác cảng APMT (thuộc A.P. Moller Maersk, một trong những tập đoàn vận tải biển hàng đầu thế giới) để phát triển dự án bến số 5, số 6 khu bến cảng Lạch Huyện thành bến cảng container xanh và thông minh nhất Việt Nam.

Các chuyên gia cũng cho biết, các thiết bị chạy bằng năng lượng điện góp phần biến lượng phát thải trực tiếp thành lượng phát thải gián tiếp, giảm hơn 50% tổng lượng carbon phát thải. Bên cạnh những cảng đang xây dựng, không ít cảng đang vận hành cũng đã triển khai “xanh hóa”, đầu tư cải tạo trang thiết bị, chuyển từ chạy dầu sang sử dụng điện hoặc các nhiên liệu sạch cho QC, RTG, xe nâng hàng, xe ôtô vận chuyển chạy trong cảng. Cùng với đó, xây dựng được những giải pháp giảm bụi trong không khí, giảm tiếng ồn như sử dụng sà lan để vận chuyển hàng thay vì xe ôtô,…