Móng Cái (Quảng Ninh): Quy hoạch có dấu hiệu… treo

(Xây dựng) - Năm 2019, thành phố Móng Cái vội vã thuê một nhà đầu tư lớn tới nghiên cứu - quy hoạch để chuẩn bị thu hồi đất đang thuê của 9 doanh nghiệp. Hậu quả là quy hoạch đã xong, các doanh nghiệp không thể phát huy giá trị của đất thuê, nhưng cũng không thể di dời vì quy hoạch dường như bị treo, nguồn ngân sách giành cho thu hồi đất chưa có. Cảnh “bắc nước chờ gạo người” không biết đến bao lâu. Sự thật bẽ bàng này khiến các doanh nghiệp như ngồi trên đống lửa.

Doanh nghiệp lo lắng vì quy hoạch

Một chính sách khôn ngoan là phải ưu tiên phát triển đất sản xuất chứ không phải đất đô thị (ảnh: Khu đất kinh doanh tại phường Ninh Dương đang chờ thu hồi cho dự án đất đô thị).

Trong cuộc tiếp dân ngày 01/7/2020 ông Đỗ Quang Sáng – Giám đốc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Thủy sản Quảng Ninh nêu khó khăn là: “Từ khi Trung tâm Phát triển Quỹ đất thành phố Móng Cái tiến hành kiểm đếm xong nhưng không thu hồi đất, không đền bù khiến doanh nghiệp không thể tiếp tục sản xuất kinh doanh. Đã hai năm doanh nghiệp thất thu bởi quy hoạch nhưng vẫn phải nộp tiền thuê đất, tiền trả lương, và tiền lãi ngân hàng. Vậy câu hỏi đặt ra là đến bao giờ thì thành phố thu hồi đất, đền bù và bố trí quỹ đất mới để các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư, sản xuất”.

Ông Đỗ Quang Sáng cũng nghi vấn: “Nghe đâu doanh nghiệp lớn đang lỗ hàng nghìn tỷ đồng nên không thể đầu tư vào dự án? Nếu đúng vậy thì tỉnh và thành phố giải quyết ra sao đây? Có nên tạm dừng quy hoạch hoặc hủy bỏ không? Để chúng tôi còn có kế hoạch kinh doanh với đối tác bởi đến nay đã sang năm thứ 3 chúng tôi khó khăn không thể chịu nổi nữa rồi”.

Đại diện Công ty Quang Phát nêu: “Dự án thu hồi đất xây dựng đô thị tại phường Ninh Dương có khả thi không? Chúng tôi cũng cần được biết đơn đền bù tài sản khi thu hồi đất và chúng tôi được di chuyển địa điểm sản xuất đi đâu, bao giờ đi?”.

Theo ông Đỗ Xuân Điệp – Phó Chủ tịch UBND thành phố Móng Cái: “Chủ trương thu hồi đất thực hiện dự án xây dựng khu đô thị vẫn được tiếp tục thực hiện. Sau khi thu hồi, giải phóng mặt bằng xong sẽ tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất. Theo luật, thì doanh nghiệp không được tái định cư sau thu hồi đất, nhưng thành phố vẫn bố trí tái định cư cho các doanh nghiệp có đất ở phường Hải Yên. Tiền đền bù, giải phóng mặt bằng đến nay vẫn đang chờ tỉnh cấp”.

Được biết trước đó các doanh nghiệp đã có đơn về các vấn đề trên gửi UBND thành phố Móng Cái. Trong cuộc tiếp dân ông Đỗ Xuân Điệp hứa sẽ trả lời trong thời gian ngắn nhất. Tuy nhiên ngày lại qua ngày đến nay trôi đi gần tháng những sự im lặng vẫn nằm trong chờ đợi…

Dấu hiệu không có nhà đầu tư lớn?

Các chủ doanh nghiệp đứng chờ tại một trung tâm tiếp dân của UBND thành phố Móng Cái.

Dư luận cho rằng, Nhà nước cho doanh nghiệp thuê đất 50 năm để sử dụng đầu tư, phát triển đó là một cam kết, một niềm tin để từ đó doanh nghiệp hoạch định chính sách đầu tư dài hạn và phát triển vững bền. Trên mảnh đất đó không hẳn là hạ tầng đã xây dựng mà là giá trị vô hình được hình thành bằng trí tuệ, công sức khi bị thay đổi quy hoạch, bị thu hồi trước thời hạn là cả một sự lãng phí rất lớn cho xã hội (tiền bồi thường cho tài sản cố định) và sự tổn thất rất lớn giá trị vô hình chính là thương hiệu, giá trị tăng sinh lời trên đất do chính nhà đầu tư tạo ra.

Do vậy, hậu quả của bất cứ sự lạm dụng chính sách quy hoạch nào, ở đâu nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp lớn “cá lớn” có cơ hội thôn tính “nuốt” đất của những doanh nghiệp nhỏ “cá bé” là một sự nản chí, sụp đổ niềm tin của các nhà đầu tư đối với địa phương.

Và câu hỏi được đặt ra rằng khu đất đang thuê của 9 doanh nghiệp trên, một số mới được duyệt điều chỉnh quy hoạch và đầu tư xây dựng mới năm 2016 – năm 2017 chưa ráo mực tại sao lại thay đổi ngay khi có doanh nghiệp lớn ngỏ ý đầu tư? Đó có phải là điều bất thường dẫn tới nguy cơ quy hoach treo?