Lộ trình công tác biên soạn hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng

(Xây dựng) – Thực hiện Đề án Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng (Đề án 198) là một trong những nhiệm vụ được Bộ Xây dựng tập trung triển khai trong những năm qua. Cùng với đó, công tác biên soạn mới hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng cũng được quan tâm nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của ngành và phù hợp thông lệ quốc tế.

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet).

Từ những năm 60, để quản lý và thúc đẩy tiến bộ kỹ thuật, nâng cao hiệu quả, năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, công trình, đảm bảo khả năng sử dụng, tính tương thích, tính đổi lẫn, sức khoẻ, an toàn, bảo vệ môi trường, tiết kiệm nguyên vật liệu, giảm chi phí lao động… trong lĩnh vực xây dựng, Việt Nam đã ban hành tiêu chuẩn đầu tiên và đến năm 1996 văn bản quy chuẩn xây dựng đầu tiên được ban hành đưa vào áp dụng. Dần theo thời gian, hệ thống tiêu chuẩn trong lĩnh vực xây dựng đã được hình thành, hoàn thiện và phát triển. Tuy nhiên, với sự phát triển của xã hội thì hệ thống tiêu chuẩn quy chuẩn kỹ thuật xây dựng của Việt Nam cũng bộc lộ một số bất cập như: Thiếu tính hệ thống, thiếu tính đồng bộ, chưa theo kịp với sự phát triển của khoa học công nghệ và thực tiễn.

Để giải quyết vấn đề đó, Bộ Xây dựng đã ban hành Quyết định số 206/QĐ-BXD về việc thành lập Ban soạn thảo và Tổ biên tập Đề án Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ngành Xây dựng đến năm 2021, tầm nhìn đến năm 2030.

Ban soạn thảo có nhiệm vụ giúp Bộ trưởng Bộ Xây dựng nghiên cứu, soạn thảo Đề án Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ngành Xây dựng đến năm 2021, tầm nhìn đến năm 2030 trình Chính phủ vào tháng 6/2017.

Tổ biên tập chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Trưởng Ban soạn thảo và có nhiệm vụ giúp Ban soạn thảo trong việc nghiên cứu, hoàn chỉnh Đề án hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ngành Xây dựng đến năm 2021, tầm nhìn đến năm 2030.

Ban soạn thảo và Tổ biên tập của Đề án chấm dứt hoạt động sau khi Đề án được Chính phủ phê duyệt.

Ngày 09/02/2018, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định 198/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng (Đề án 198).

Để thực hiện Đề án này, ngày 15/05/2018, Bộ Xây dựng đã có Quyết định số 612/QĐ-BXD thành lập Ban chỉ đạo Đề án Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng. Ban chỉ đạo bao gồm 17 thành viên là các Thứ trưởng phụ trách lĩnh vực tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật thuộc các bộ, ngành và đại diện lãnh đạo của UBND Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh. Bộ trưởng Bộ Xây dựng làm Trưởng Ban chỉ đạo.

Ngày 29/06/2018, Ban chỉ đạo đã phê duyệt Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án, bao gồm 11 nhiệm vụ cụ thể của Đề án. Trong đó, 2 nhiệm vụ quan trọng, có tính căn bản là lập danh mục hệ thống quy chuẩn kỹ thuật xây dựng tới năm 2025 và lập quy hoạch hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng tới năm 2030.

Để triển khai 2 nhiệm vụ trên, Ban chỉ đạo Đề án đã thành lập Tổ giúp việc gồm các chuyên gia, các nhà quản lý có kinh nghiệm trong lĩnh vực làm tiêu chuẩn, quy chuẩn để phân tích, đánh giá những ưu điểm và tồn tại của hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng Việt Nam hiện nay và một số nước trên thế giới.

Ban chỉ đạo đã cử các đoàn công tác đi khảo sát thực tế trong nước, tìm hiểu và học hỏi kinh nghiệm về công tác biên soạn, ban hành và quản lý hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của Nga, Trung Quốc, Mỹ, Anh, châu Âu, Nhật Bản và một số nước ASEAN.

Từ các kết quả nghiên cứu và khảo sát thực tế Việt Nam, học hỏi kinh nghiệm của các nước, Ban chỉ đạo và Tổ giúp việc Đề án đã tổ chức 3 Hội thảo toàn quốc về: Hệ thống quy chuẩn kỹ thuật ngành Xây dựng hiện nay và Lập quy hoạch hệ thống quy chuẩn kỹ thuật xây dựng; Hệ thống tiêu chuẩn quốc gia ngành Xây dựng và Quy hoạch định hướng mới hệ thống tiêu chuẩn quốc gia lĩnh vực xây dựng; Định hướng mới hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia lĩnh vực xây dựng do Bộ Xây dựng quản lý ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, Tổ giúp việc của Ban chỉ đạo đã làm việc nhiều lần với các cục, vụ, các chuyên gia của các bộ, ngành, địa phương liên quan. Phó Ban chỉ đạo đã trực tiếp làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành quản lý công trình xây dựng (Bộ Giao thông vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương…).

Căn cứ các nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 198/QĐ-TTg ngày 09/02/2018 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 900/QĐ-BCĐTQ của Trưởng Ban chỉ đạo Đề án, năm 2018, Bộ Xây dựng đã phối hợp với các Bộ/ngành thực hiện các công việc sau:

Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn đề xuất danh mục Bộ quy chuẩn kỹ thuật về xây dựng (bao gồm danh mục QCVN và QCĐP về xây dựng) áp dụng cho toàn ngành Xây dựng. Nhiệm vụ giao cho IBST thực hiện, thời gian thực hiện: Từ tháng 07/2018 – tháng 6/2019.

Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn đề xuất quy hoạch định hướng hệ thống tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) và danh mục các TCVN cốt lõi về xây dựng. Nhiệm vụ này giao cho IBST thực hiện, thời gian thực hiện: Từ tháng 07/2018 – tháng 6 năm 2019.

Tổng điều tra, phân tích, đánh giá hiệu quả và hạn chế của việc sử dụng tiêu chuẩn cơ sở trong các hoạt động xây dựng để đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý chất lượng tiêu chuẩn cơ sở trong xây dựng công trình. Nhiệm vụ này giao cho Cục Hoạt động xây dựng chủ trì, thời gian thực hiện từ tháng 07/2018 – tháng 12/2019.

Nghiên cứu, đánh giá toàn bộ tiêu chuẩn nước ngoài, tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực đã được áp dụng trong các hoạt động xây dựng để đề xuất định hướng việc áp dụng các tiêu chuẩn nước ngoài, tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực trong các hoạt động xây dựng tại Việt Nam. Nhiệm vụ này giao cho Cục Hoạt động xây dựng chủ trì, thời gian thực hiện từ tháng 07/2018 – tháng 12/2019.

Nghiên cứu rà soát, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật điều tiết về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng. Nhiệm vụ này giao cho Viện Vật liệu xây dựng chủ trì, thời gian thực hiện: Từ tháng 07/2018 – tháng 12/2019.

Ngày 3/3/2020, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã ký Quyết định 253/QĐ-BXD thành lập Hội đồng tư vấn hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng (gọi tắt là Hội đồng tư vấn).

Trong đó, Thứ trưởng Lê Quang Hùng giữ chức Chủ tịch Hội đồng tư vấn, chịu trách nhiệm chính điều hành các hoạt động của Hội đồng.

Hội đồng tư vấn có 4 Tiểu ban Tư vấn kỹ thuật xây dựng. Đó là Tiểu ban Kết cấu và công nghệ xây dựng, Tiểu ban Sản phẩm hàng hóa, Vật liệu và cơ khí xây dựng, Tiểu ban Quy hoạch xây dựng và Hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị và nông thôn, Tiểu ban Kiến trúc và Hệ thống kỹ thuật bên trong công trình.

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 29 quy chuẩn xây dựng rải rác trong tất cả các lĩnh vực. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng đã họp với các bộ, ngành và thống nhất sẽ cơ cấu lại chỉ còn khoảng 13 quy chuẩn. Trong đó, Bộ Xây dựng chủ trì biên soạn và ban hành 10 quy chuẩn.

Danh sách cụ thể bao gồm: QCVN 01 về quy hoạch xây dựng; QCVN 02 về số liệu điều kiện tự nhiên dùng trong xây dựng; QCVN 03 về phân cấp, phân loại công trình xây dựng; QCVN 04 về nhà ở và công trình công cộng; QCVN 05 về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng; QCVN 06 về an toàn cháy cho nhà và công trình; QCVN 07 về công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị; QCVN 08 về an toàn trong thi công xây dựng; QCVN 09 về các công trình xây dựng sử dụng năng lượng hiệu quả và QCVN 10 về xây dựng công trình đảm bảo người khuyết tật tiếp cận sử dụng.

Đến thời điểm này, Bộ Xây dựng đã hoàn thành giai đoạn 1 của Đề án 198. Trong năm 2020, Bộ Xây dựng tiếp tục triển khai Đề án 198 theo đúng các nội dung tại Quyết định 198/2018/QĐ-TTg. Các bộ, ngành sẽ soạn thảo và xây dựng mới các quy chuẩn, tiêu chuẩn theo hướng đã đề ra.