Làng thông minh giữa lòng đô thị

(Xây dựng) - Là tỉnh có tỷ lệ đô thị hóa khá cao (84%), nhưng Bình Dương lại xây dựng làng thông minh giữa lòng đô thị tại xã Bạch Đằng, nơi tập trung nhiều ứng dụng của cách mạng công nghệ 4.0. Tháng 10/2020, UBND tỉnh Bình Dương quyết định thí điểm xây dựng làng thông minh, hướng đến mục tiêu phát triển NTM bền vững, và phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành mục tiêu này.

Hạ tầng giao thông hiện đại thẳng tắp, được điểm tô những khóm hoa ven đường tôn thêm vẻ đẹp một vùng quê.

Thí điểm làng thông minh kiểu mẫu

Là xã cù lao được bao bọc bởi sông Đồng Nai (sông Đồng Nai tách làm đôi bao quanh Bạch Đằng và nhập lại ở hạ lưu cuối xã) như một ốc đảo giữa 2 thủ phủ công nghiệp lớn của cả nước là Bình Dương và Đồng Nai; xã Bạch Đằng được thừa hưởng không khí trong lành của mẹ thiên nhiên, là xã hiếm hoi của Bình Dương ít bị tác động bởi công nghiệp, không có nhà máy khói bụi, không có nước thải công nghiệp, mặc dù cách đó 20 km là TP Thủ Dầu Một - trung tâm hành chính tập trung của tỉnh Bình Dương.

Bạch Đằng tập trung sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ trong quản lý, vận hành, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Qua đó, tăng khả năng kết nối dịch vụ công, tăng hiệu quả sản xuất, kinh doanh, cân bằng sự chênh lệch giữa khu vực nông thôn và đô thị. Từ năm 2013, xã Bạch Đằng đã đạt chuẩn NTM 19/19 tiêu chí và không ngừng đổi thay từ hệ thống giao thông tới hạ tầng xã hội. Những căn nhà truyền thống lẫn hiện đại, vẫn nằm e ấp, đan xen giữa vườn bưởi xanh tốt.

Bà Võ Thị Bảo Xuyên - Chủ tịch UBND xã Bạch Đằng cho biết: Kế hoạch thực hiện đề án xây dựng xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025, gắn với xây dựng làng thông minh trên địa bàn xã Bạch đằng là tập trung nguồn lực đầu tư cho xã Bạch Đằng hoàn thiện và nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp, kết hợp tham quan du lịch với sản xuất nông nghiệp; cải tạo hệ thống hạ tầng khung phục vụ nông nghiệp và du lịch; xây dựng các tiện ích phục vụ du lịch.

Mục đích của đề án là hướng đến phát triển nông thôn mới bền vững, tăng trưởng kinh tế địa phương, tăng thu nhập trên nền tảng ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp kết hợp phát triển du lịch, tạo môi trường sống thân thiện, thiên nhiên. Xây dựng lộ trình với giải pháp cụ thể, để đầu tư phát triển các mặt kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện cho xã Bạch Đằng hoàn thành tất cả tiêu chí NTM kiểu mẫu trong giai đoạn 2021-2025, trong đó tiêu chí về giáo dục, y tế đạt tỷ lệ cao nhất (100%).

Giao thông được nhựa hóa giúp lưu thông thuận lợi.

Theo báo cáo của Ban quản lý xây dựng NTM xã Bạch Đằng, thời gian qua, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội trên địa bàn xã được quan tâm đầu tư như trạm y tế, trường học, các tuyến đường, bờ kè... Cơ cấu kinh tế nông thôn tiếp tục chuyển dịch theo hướng nông nghiệp kỹ thuật cao, nâng cao chất lượng - hiệu quả. Sản xuất nông nghiệp tiếp tục phát triển và từng bước ổn định, nhất là sản phẩm bưởi thương hiệu Bạch Đằng. Kết quả xây dựng làng thông minh kiểu mẫu, cuối năm 2022, thu nhập bình quân đầu người tăng, đạt 74 triệu đ/người/năm. Hoàn thành khảo sát lắp đặt 39 mắt camera an ninh và 35 điểm wifi công cộng, đầu tư hệ thống đèn chiếu sáng tiết kiệm trên các tuyến đường xã quản lý, 34/34 tuyến đường liên ấp, trục xã được bê tông hóa và nhựa hóa…

Hiện xã đã lựa chọn và đánh giá sơ bộ các tiêu chí cơ bản về 3 vườn mẫu của ông Dương Văn Minh (diện tích 2.300 m2 ở ấp Điều Hòa), vườn của ông Dương Văn Hải (diện tích 4.600 m2 ở ấp Điều Hòa) và vườn của ông Nguyễn Minh Công (diện tích 7.000 m2 ở ấp Tân Long). Đối với khu dân cư kiểu mẫu, xã đã chọn ấp Tân Long rộng gần 86 ha, để xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu.

Theo lãnh đạo xã Bạch Đằng, xã đang tập trung phát triển mô hình nông nghiệp thông minh kết hợp du lịch. Lấy sản xuất nông nghiệp làm nền tảng, tích hợp các giải pháp thông minh để cải tiến sản xuất nông nghiệp, phát triển du lịch trên nền tảng nông nghiệp là loại hình du lịch nông trại.

Xu hướng du lịch nông trại

Được thiên nhiên ban tặng không khí trong lành, lại được sông Đồng Nai bao bọc, xã Bạch Đằng có đất đai màu mỡ, giúp cây trồng phát triển cho năng suất và chất lượng cao. Đặt chân tới Bạch Đằng, không khí mát rượi ùa vào, xóa tan cái ồn ào, hối hả ngày cuối năm của thủ phủ công nghiệp. Thay vào đó là vẻ đẹp yên bình của vùng quê thanh bình, với những con đường thẳng tắp, xanh mướt hàng cây, rực rỡ sắc hoa hai bên đường.

Xã Bạch Đằng như một ốc đảo giữa sông nước, trong 1.090 ha diện tích tự nhiên thì có tới 400 ha được người dân trồng bưởi đường lá cam và bưởi ổi. Đây là 2 giống bưởi đặc sản truyền thống được 500 hộ gia đình người dân giữ gìn và phát triển như một bảo vật. Nhờ chính quyền triển khai xây dựng NTM kiểu mẫu và phát triển nông nghiệp đô thị gắn với du lịch sinh thái, không ít hộ dân trên địa bàn xã Bạch Đằng đã giàu lên từ chính loại cây có múi này.

Theo bà Xuyên, các tiêu chí xây dựng “Làng thông minh” ở xã Bạch Đằng đang được triển khai thực hiện, trọng tâm là phát triển mô hình trồng bưởi đặc sản, thương hiệu từ lâu đời của xã Bạch Đằng, kết hợp các giải pháp thông minh để cải tiến nông nghiệp, phát triển du lịch trên nền tảng nông nghiệp là du lịch nông trại.

Cầu Bạch Đằng dẫn vào cù lao và cầu Bạch Đằng 2 đang được xây dựng kết nối xã cù lao với Đồng Nai.

“Với định hướng phát triển xã NTM kiểu mẫu, làng thông minh, xã Bạch Đằng nằm trong hành trình tuyến du lịch xanh của thị xã Tân Uyên và tỉnh Bình Dương. Xã là điểm đến cho khách tham quan trải nghiệm du lịch sinh thái tại các vườn bưởi, thưởng thức những món ăn dân dã và tham quan các di tích lịch sử. Lễ hội “Hương bưởi Bạch Đằng” được tổ chức hai năm một lần là cầu nối hiệu quả giúp quả bưởi của địa phương tiến xa hơn, tạo động lực phát huy tiềm năng phát triển du lịch sinh thái trên cù lao xanh này”- bà Xuyên chia sẻ thêm.

Có mặt tại vườn bưởi của ông Dương Văn Minh ở ấp Điều Hòa, được nghe ông kể chuyện về bưởi, rồi thưởng thức các sản phẩm từ bưởi như gỏi bưởi, chè bưởi, rượu bưởi, tinh dầu bưởi… mới thấy thiên nhiên ưu đãi cho vùng đất giàu truyền thống cách mạng này. Ông Minh cho biết, vườn bưởi đường lá cam của ông đã chuyển sang canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP định hướng hữu cơ, từ nhiều năm nay. Để phát triển du lịch, gia đình ông cũng đã đầu tư xây dựng đường nội bộ, nhà nghỉ chân để phục vụ khách du lịch đến với vườn cây của gia đình.

Ông Huỳnh Văn Lợi - Phó chủ tịch UBND thị xã Tân Uyên cho biết, để xây dựng xã Bạch Đằng thành xã NTM kiểu mẫu, trong nhiều năm qua, công tác xây dựng, chỉnh trang đô thị được triển khai đồng bộ, tạo sự thay đổi rõ nét để triển khai mô hình du lịch sinh thái gắn với phát triển nông nghiệp đô thị. Thị xã phát triển ứng dụng du lịch xã Bạch Đằng, để du khách chủ động tìm kiếm thông tin về các địa danh, di tích lịch sử, đặc biệt là giống bưởi đường lá cam, các sản phẩm được tinh chế từ bưởi, như tinh dầu, rượu…

Làm du lịch sinh thái nông trại trên cơ sở bảo vệ môi trường sinh thái, lấy người dân làm trung tâm, để người dân trực tiếp tham gia giới thiệu sản phẩm, làm hướng dẫn viên. Bạch Đằng không chỉ là xã NTM kiểu mẫu mà còn là nơi tiên phong chuyển đổi số, hướng đến phát triển nông nghiệp số và công dân số ở khu vực nông thôn. Đây cũng là nơi hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh, bền vững, là điểm đến ấn tượng trong hành trình du lịch sinh thái khu vực Đông Nam Bộ và cả nước.