(Xây dựng) - Khi được tin đường sắt nước nhà trước nguy cơ tàu phải ngừng chạy khiến nhiều người lo lắng, phần vì đây là một trong những mạch máu giao thông quốc gia gặp nguy kịch, phần nữa lo rằng một chủ trương đúng đắn nhằm tách bạch việc quản lý nhà nước ra khỏi chức năng chủ sở hữu vốn nhà nước tại các DN bị nứt vỡ.
 |
| Ảnh minh họa (Nguồn: Internet). |
Một câu hỏi được đặt ra, tại sao một loại hình vận tải công cộng đã phổ biến lâu đời trên toàn thế giới mà lại quá chật vật ở Việt Nam?
Rồi có người lại đặt vấn đề, có nên mạnh mẽ xã hội hóa lĩnh vực này để tạo cơ hội lột xác cho ngành đường sắt nước nhà?
Theo ông Vũ Anh Minh - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) phân tích, nguyên nhân để xảy ra tình trạng như hiện nay là do khi chuyển về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại DN, VNR vẫn được giao nhiệm vụ vận hành, khai thác toàn bộ hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt hiện hữu, nhưng kết cấu hạ tầng đường sắt vẫn thuộc sự quản lý của Bộ GTVT, tựa như “đầu đi, chân ở lại”.
Do việc bảo trì, đầu tư phát triển khối tài sản này đều do ngân sách chi trả thì cũng có nghĩa là VNR chỉ có quyền định đoạt đối với các đoàn tàu, trong khi việc cải tạo, nâng cấp, bảo dưỡng bất kỳ phần kết cấu hạ tầng nào khác đều phải được sự chấp thuận của các cơ quan quản lý nhà nước.
À, tựa như cùng một bản nhạc nhưng có đến hai nhạc trưởng, vì thế, cũng có thể liên tưởng vui rằng, hai nốt “đô” và “la” nó không ăn nhập được với nhau.
Tuy nhiên, hẳn nhiều người còn nhớ trong khoản 4 Điều 4 của Luật Đường sắt ghi rõ: “Tách bạch giữa chức năng quản lý Nhà nước của cơ quan Nhà nước với hoạt động kinh doanh của DN, giữa kinh doanh kết cấu hạ tầng với kinh doanh vận tải trên đường sắt do Nhà nước đầu tư”.
Như vậy, việc tách bạch “giữa kinh doanh kết cấu hạ tầng với kinh doanh vận tải trên đường sắt” là do Luật Đường sắt quy định, chứ không phải cứ bộ nào, ngành nào muốn là được.
Trở lại nguy cơ các đoàn tàu ngừng chạy là do trước đây, mỗi một tháng, ngành đường sắt phải chi ra khoảng 200 tỷ đồng cho việc đặt hàng dịch vụ công ích với 20 công ty cổ phần bảo trì đường sắt mà VNR giữ cổ phần chi phối để thực hiện đảm bảo an toàn chạy tàu, bao gồm: tuần đường, gác chắn, duy tu, bảo trì, sửa chữa nhỏ…
Nay việc này đang trục trặc, không hiểu là thuộc về trách nhiệm của “nhạc trưởng” nào. Và thế là tiền ngân sách ngừng cấp, hơn 11 nghìn lao động ngóng lương, các tác nghiệp như tuần đường, gác chắn, duy tu, bảo trì, sửa chữa nhỏ… có nguy cơ đình trệ.
Thôi thì bài học ở ngành điện hãy còn đấy, đó là tách bạch giữa phát điện và truyền tải điện. Nay cứ nhanh chóng tách bạch “giữa kinh doanh kết cấu hạ tầng với kinh doanh vận tải trên đường sắt” thì có lẽ sẽ ổn thôi!
Nguyễn Hoàng Linh
Theo
