Lai Châu: Hồ thủy điện tích nước, dân có nhà không dám ở

Công trình Thủy điện Lai Châu hoàn thành bắt đầu tích nước và đi vào vận hành từ năm 2015. Tuy nhiên, trong quá trình tích nước đã gây sạt lở đất 2 bên bờ, khiến nhiều gia đình bị sạt, sụt, đe dọa tính mạng, tài sản người dân. Một số hộ buộc phải bỏ nhà xây kiên cố, để di chuyển vào sâu trong bờ ở tạm.

Nhà bị hư hỏng khiến một số gia đình phải di chuyển xa bờ để ở tạm. Ảnh: Song An.

Mặc dù chưa đến mùa mưa, song ông Lò Văn Bình, khu 10, thị trấn Mường Tè, huyện Mường Tè (tỉnh Lai Châu) không khỏi hoang mang, lo lắng vì tình trạng sạt, sụt gây hư hỏng nhà cửa và các công trình phụ trợ. Trong căn nhà được ông xây dựng kiên cố, những vết nứt chằng chịt xuất hiện cả trên tường, nền và sân nhà.

Ông Bình cho biết, hiện tượng sụt lún và nứt tường nhà đã xuất hiện từ vài năm trước. Gia đình cũng tu sửa, vá lại chỗ nứt nhưng chỉ được một thời gian lại càng rộng thêm. Riêng gian bếp đã nghiêng về phía sông.

Trước những lo sợ ảnh hưởng đến tính mạng của các thành viên trong gia đình, ông Bình đã di chuyển nhà tạm sâu vào phía trong bờ để ở và sinh hoạt.

Hầu hết hệ thống tường bao, tường nhà của gia đình ông Lò Văn Bình đều bị nứt.

Theo ông Nguyễn Văn Thành, Chủ tịch UBND thị trấn Mường Tè, hiện có 17 gia đình bị ảnh hưởng tương tự thuộc khu phố 9, 10, trong đó có khoảng 10 căn nhà xây dựng kiên cố. Nhiều hộ ghi nhận nứt nghiêm trọng hệ thống tường bao, tường nhà và các cồng trình phụ kiện, nền nhà cũng bị sụt lún.

Cũng theo ông Thành, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên được xác định là do mực nước lòng hồ thủy điện Lai Châu dâng lên cốt 295, kết hợp với sóng dềnh, khiến đất 2 bên bờ bị sạt lở. Chính vì vậy, mỗi lần mưa xuống, các hộ gia đình nằm trong khu vực này đều phải sống trong cảnh bất an, lo sợ.

Còn ông Ông Đào Văn Khánh, Chủ tịch UBND huyện Mường Tè (tỉnh Lai Châu) cho biết, để giải quyết tình trạng này, ổn định dân cư, UBND huyện đã đề xuất với UBND tỉnh có các giải pháp xử lý, hỗ trợ và có phương án giúp cho bà con nhân dân khôi phục lại đối với công trình bị hư hỏng.

“Tuy nhiên, vì nguồn vốn Tái định cư đã hết giai đoạn, nên chưa bố trí được. Hiện nay huyện cũng đã có văn bản tiếp tục đề nghị với UBND tỉnh tìm các nguồn vốn để bố trí thực hiện xây dựng bờ kè bảo vệ khu dân cư số 9 và 10” – ông Khánh nói.

Trần nhà bị nứt chằng chịt.

Còn theo ông Nguyễn Văn Thành, Chủ tịch UBND thị trấn Mường Tè thì phương án xây dựng bờ kè, chống sói mòn đất đã được xây dựng từ năm 2020. Người dân và địa phương đã nhiều lần kiến nghị với Ban Quản lý Dự án Thủy điện Lai Châu, song đều nhận được câu trả lời là mực nước lòng hồ luôn ở cốt ngập cao nên chưa thể xây dựng được.

Một phương án khác cũng được ông Thành tính toán song cũng liên quan đến nguồn vốn, đó là di chuyển toàn bộ số dân này đến khu vực khác. “Quỹ đất ở thị trấn hiện nay đã hạn hẹp. Nhưng nếu tỉnh bố trí di chuyển thì thị trấn cũng sắp xếp được, vì chỉ có 17 hộ, chứ không phải là nhiều” – ông Thành khẳng định.

Trong khi chính quyền tỉnh, huyện và Ban Quản lý dự án thủy điện Lai Châu còn loay hoay tìm phương án giải quyết vấn đề này, thì 17 hộ dân ở thị trấn Mường Tè vẫn phải tiếp tục sống trong cảnh nơm nớp lo sợ. Nhất là vào thời điểm này, khi mùa mưa đang đến gần.