Huyện về đích nông thôn mới sớm nhất Bắc Giang

Đặt mục tiêu, 2020 mới cán đích huyện nông thôn mới (NTM). Thế nhưng, lao vun vút như tên bắn, năm 2018 huyện Việt Yên đã trở thành tỉnh NTM đầu tiên của Bắc Giang.

Cánh đồng hành tập trung được cấp chứng nhận VietGAP tại huyện Việt Yên.

Về đích trước 2 năm

Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của chương trình với đời sống người dân nông thôn và kinh tế- xã hội nên huyện Việt Yên xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Với vị trí địa lý thuận lợi, nằm trong vùng ảnh hưởng trực tiếp của vùng kinh tế trọng điểm Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, trong tầm ảnh hưởng và phát triển của Thủ đô Hà Nội, gắn với hành lang phát triển kinh tế trên tuyến Quốc lộ 1 Hà Nội - Lạng Sơn, là điều kiện thuận lợi cho huyện Việt Yên trong việc giao lưu kinh tế, văn hoá, lưu thông hàng hoá và là điểm đến cho các doanh nghiệp vào đầu tư, là cơ hội cho phát tiển một nền kinh tế đa dạng...

Việt Yên có nhiều làng nghề truyền thống lâu đời (rượu làng Vân, bánh đa nem, mỳ Thổ Hà, mây tre đan ở Tăng Tiến...). Địa hình, khí hậu, thời tiết, đất đai... phù hợp các loại cây trồng, vật nuôi, cho phép phát triển một nền sản xuất nông - lâm nghiệp hàng hoá đa dạng, bền vững theo hướng tập trung lớn, chuyên canh...

Ngay từ khi bắt tay vào xây dựng NTM, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Việt Yên đã tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp. Huyện ủy ban hành nghị quyết lãnh đạo; HĐND huyện ban hành nghị quyết về cơ chế hỗ trợ, UBND huyện ban hành các kế hoạch, quyết định thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện...

UBND, Ban chỉ đạo huyện đã ban hành các kế hoạch chi tiết thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM; trong đó tập trung chỉ đạo cơ quan chuyên môn kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các xã rà soát đánh giá hiện trạng theo Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM để chỉ đạo 17/17 xã xây dựng quy hoạch và Đề án NTM làm căn cứ triển khai thực hiện.

Bên trong khu sản xuất nhà lưới của HTX Minh Tâm.

Xác định nâng cao thu nhập, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về vật chất và tinh thần cho người dân khu vực nông thôn là nhiệm vụ trọng tâm cốt lõi của xây dựng NTM, huyện Việt Yên đã tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, đào tạo nghề cho lao động nông thôn và phát triển ngành nghề nông thôn.

Nghị quyết số 01-NQ/ĐH ngày 04/8/2015 của Ban chấp hành Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015-2020 phấn đấu huyện đạt chuẩn NTM vào năm 2020. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, Huyện ủy, UBND huyện đã tập trung chỉ đạo cả hệ thống chính trị tham gia thực hiện chương trình, kết quả huyện đạt chuẩn NTM năm 2018 sớm hơn 02 năm so với mục tiêu.

Những chính sách "kích cầu" nông thôn mới

Huyện Việt Yên có nhiều chính sách giúp đẩy nhanh, mạnh mẽ việc triển khai xây dựng NTM trên địa bàn. Giai đoạn I (2011-2015), Huyện ủy Việt Yên có Chương trình số 12-CTr/HU ngày 27/4/2011 hỗ trợ, khuyến khích nhằm đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp hàng hóa; Kế hoạch số 677/KH-BCĐ ngày 08/6/2011 của Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện Việt Yên triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM huyện Việt Yên 5 năm (2011-2015);

Mô hình rau thủy canh của HTX Hoài Long, xã Bích Sơn.

Về hỗ trợ khuyến khích xây dựng hạ tầng các công trình thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn các xã (hỗ trợ bằng xi măng) và các hướng dẫn sử dụng nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách huyện, UBND huyện Việt Yên đã ban hành Quyết định số 136/QĐ-UBND, ngày 21/3/2012 và các văn bản hướng dẫn kèm theo.

Giai đoạn II (từ 2016 đến 9/2019), ngân sách huyện hỗ trợ mỗi xã thực hiện về đích NTM trong năm 1 tỷ đồng, các xã còn lại hỗ trợ, khuyến khích triển khai xây dựng các công trình xây dựng NTM nhằm hoàn thành các tiêu chí chưa đạt; Nghị quyết số 34/2015/NQ-HĐND18, ngày 18/12/2015 của HĐND huyện Quy định cơ chế tài chính khuyến khích đầu tư, phát triển kinh tế- xã hội trên địa bàn huyện Việt Yên.

Ngoài ra, huyện còn triển khai Đề án Hỗ trợ, đẩy mạnh phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, theo Quyết định số 24/QĐ-UBND ngày 05/01/2018 của UBND huyện.

Việt Yên cũng hết sức chú trọng xây dựng, kiện toàn bộ máy chỉ đạo thực hiện Chương trình MTQG Xây dựng NTM. Cụ thể, UBND huyện đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện năm 2011 với 21 đồng chí do Chủ tịch UBND huyện làm Trưởng ban, đến nay Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện có 26 đồng chí. 17/17 xã đã thành lập Ban quản lý xây dựng NTM xã; các thôn thành lập Ban phát triển các thôn.

UBND huyện đã thành lập Văn phòng Điều phối NTM huyện gồm 9 đồng chí do Phó Chủ tịch UBND huyện làm Chánh văn phòng; phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Hiện nay Văn phòng Điều phối NTM huyện đã được kiện toàn lại với 18 đồng chí.

Nhìn trung, việc thành lập Văn phòng Điều phối NTM huyện đã tạo được hiệu quả cao hơn trong công tác tham mưu cho Ban chỉ đạo, UBND huyện trong việc chỉ đạo, giám sát Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn.

Khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao của HTX Minh Tâm, xã Việt Tiến.

100% cán bộ chuyên môn cấp cơ sở đã được tham gia lớp tập huấn về Chương trình MTQG xây dựng NTM do tỉnh, huyện tổ chức. Ngoài ra huyện đã tổ chức 24 đoàn công tác tham quan, học tập kinh nghiệm trong và ngoài tỉnh...

Kết quả thực hiện các mục tiêu chương trình

Khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, số tiêu chí các xã hoàn thành khá thấp, trung bình mỗi xã 7 tiêu chí, có 02 xã đạt trên 10 tiêu chí, còn lại 15 xã trong nhóm xã đạt từ 5- 9 tiêu chí, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn mới đạt 15,6 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo 11,16%, tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 42.9%, tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch đạt 12,5%.

Với sự quyết tâm của cả hệ thống trị triển khai chương trình, bộ mặt nông thôn huyện Việt Yên đã có sự thay đổi rõ rệt, hoàn thành đạt và vượt kế hoạch đề ra trong giai đoạn 2010-2015 và giai đoạn 2016-2020.

Cụ thể, đến 30/06/2019, 17/17 xã đạt chuẩn NTM, hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM, huyện được công nhận huyện đạt chuẩn NTM năm 2018 (Quyết định số 1494/QĐ-TTg, ngày 08/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ về công nhận huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang đạt chuẩn NTM năm 2018).

Thu nhập bình quân đầu người nông thôn đạt 39 triệu đồng/năm (tăng 34% so với năm 2015), Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 4,13 % (giảm 4,29% so với năm 2015), tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 99,97% (tăng 24,27% so với năm 2015), tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch đạt 66% (tăng 21% so với năm 2015).

Mô hình trồng rau thủy canh của HTX Hoài Long, xã Bích Sơn.

Qua 9 năm triển khai thực hiện Chương trình, bộ mặt nông thôn huyện Việt Yên thay đổi rõ nét, kinh tế phát triển khá; các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục phát triển toàn diện, quy chế dân chủ ở cơ sở được thực hiện tốt, an ninh trật tự xã hội tăng cường, hệ thống chính trị được củng cố kiện toàn, trình độ sản xuất và đời sống của nông dân được nâng cao, tình làng nghĩa xóm được khơi dậy, các hoạt động văn hóa truyền thống được khôi phục và phát huy.

Các xã đã xác định rõ cách làm, bước đi triển khai xây dựng NTM phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương, phát huy tối đa vai trò của cả hệ thống chính trị; đã huy động được sự vào cuộc của các chức sắc tôn giáo trong vận động xây dựng NTM; xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả.

Nhiều tiêu chí đạt cao so với yêu cầu Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2016-2020 như tiêu chí giao thông, trường học, nhà ở dân cư, hộ nghèo, lao động có việc làm, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế; hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM; không có nợ đọng xây dựng cơ bản.

Phong trào chung tay xây dựng NTM trên địa bàn huyện được triển khai và phát triển mạnh. Toàn huyện có 21.429 hộ dân tham gia chung tay xây dựng NTM với tổng giá trị 225,04 tỷ đồng: tự nguyện hiến 344.447 m2 đất, 31.590 ngày công lao động, tự giác tháo dỡ 14.312 m2 tường rào, đóng góp tiền, vật tư trị giá 101,7 tỷ đồng.

Khu nhà lưới sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của HTX Minh Tâm nhìn từ trên cao.