(Xây dựng) - Thanh Sơn ở phía Nam tỉnh Phú Thọ, là huyện miền núi có vị thế đặc biệt trong an ninh quốc phòng cũng như địa văn hóa của vùng cửa ngõ Tây Bắc. Diện tích tự nhiên là 62.177,06ha, dân số trên 12 vạn người (số liệu tính đến 31/12/2014). Toàn huyện gồm 22 xã và 1 thị trấn với 285 khu dân cư, trong đó có 8 xã đặc biệt khó khăn được thụ hưởng Chương trình 135 của Chính phủ; 6 xã thuộc Chương trình 229 và 9 xã, thị trấn miền núi. Toàn huyện có 16 dân tộc, trong đó dân tộc Mường chiếm trên 48%, dân tộc Kinh chiếm 51,7% còn lại là các dân tộc Dao, Tày, Nùng, Hoa, Thổ, H’Mông, Khmer, Giáy, Cờ Lao, Sán Chày, Sán Dìu, Sán Chi, Cao Lan.
Châu Thanh Sơn hình thành từ năm Minh Mạng thứ 14 và phát triển cùng với thăng trầm lịch sử với cái tên Thanh Sơn đến ngày 09/4/2007 thì được tách thành 2 huyện mới là Thanh Sơn (mới) và Tân Sơn. Thời kỳ đầu mới chia tách, nguồn lực xây dựng cơ sở hạ tầng, an sinh xã hội và phát triển kinh tế thì hầu như Thanh Sơn đều phải nhường cho Tân Sơn.
Tuy nguồn tài chính hạn hẹp, nhưng Chính phủ và tỉnh Phú Thọ trong vài năm trở lại vẫn ưu tiên nguồn lực đầu tư hạ tầng cho huyện miền núi giàu tiềm năng phát triển kinh tế, cũng như an sinh xã hội; thực hiện nhiệm vụ then chốt, mà Đảng bộ huyện Thanh Sơn nhiệm kỳ 2015 - 2020 đã đề ra 2 khâu đột phá: Đẩy mạnh phát triển công nghiệp chế biến nông lâm sản gắn với đầu tư phát triển sản xuất vùng nguyên liệu và đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, tạo nền tảng vững chắc đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới.
Những công trình trọng điểm
1 Dự án cầu qua sông Bần xã Võ Miếu: Tổng mức đầu tư được duyệt 277,216 tỷ đồng, trong đó giá trị xây lắp 219 tỷ đồng. Thời gian thực hiện từ 30/9/2014 - 30/9/2018. Quy mô về công trình: Đường và cầu là công trình cấp IV đồng bằng, chiều dài toàn tuyến đường 9,8km, trên tuyến có 4 cầu gồm Cầu Soi dài 37,1m, rộng 9m; cầu Liên Thành dài 50,7m, rộng 9m; cầu Sông Dân dài 129,7m, rộng 9m; cầu Đập Sanh dài 81,15m, rộng 9m. Hạng mục Kè là công trình thủy lợi cấp IV, tổng chiều dài 1,953km. Hiện Dự án đang triển khai thi công, tổng khối lượng đạt khoảng 90% dự toán. Về tiến độ giải ngân dự án: Vốn kế hoạch đã bố trí 277 tỷ đồng (trong đó vốn kế hoạch năm 2017 là 185 tỷ đồng), bằng 100% tổng dự toán được duyệt. Đã giải ngân 92,28 tỷ đồng.
Về cơ bản các hộ dân trên toàn tuyến đồng tình ủng hộ, chấp hành tốt công tác GPMB thực hiện dự án, công tác đền bù GPMB đã thực hiện thông tuyến để nhà thầu tiến hành thi công. Tổng số hộ thuộc diện phải thực hiện bồi thường GPMB là 601 hộ, hiện nay còn vướng mắc 1 hộ tại xóm Bần (xã Võ Miếu) chưa nhận tiền bồi thường và đề nghị bồi thường toàn bộ nhà cửa, do phần hiên giáp với mép rãnh đường và 1 hộ khi thi công nền đường, máy lu rung bị nứt tường nhà nên hộ chưa cho thi công tuyến chính, 2 hộ chưa nhận tiền để thi công tuyến đường gom. Huyện đang tiếp tục giải quyết để đơn vị thi công đảm bảo tiến độ. Hiện nay nhà thầu đang tiếp tục thi công và đẩy nhanh tiến độ sớm hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng.
2 Dự án đường giao thông liên huyện Thanh Thủy - Thanh Sơn (giai đoạn 1). Tổng mức đầu tư công trình 155,668 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng và chi phí thiết bị là 108,446 tỷ đồng. Thời gian thực hiện từ 15/12/2014 - 15/11/2017. Quy mô về công trình: Tổng chiều dài thiết kế giai đoạn 1 là 3,323km, tuyến đường có điểm đầu giao với QL32 (tại lý trình Km93+600) thuộc thị trấn Thanh Sơn, điểm cuối giao với đường tỉnh 316 (tại lý trình Km19+920) thuộc địa phận xã Giáp Lai, huyện Thanh Sơn. Dự án đang triển khai thi công, tuy nhiên còn chậm so với tiến độ hợp đồng, do vốn bố trí còn ít, tổng khối lượng đã thực hiện đạt khoảng 35% dự toán.
Đây là tuyến đường giao thông mở mới đi qua khu vực nội thị thị trấn Thanh Sơn. Do nguồn vốn mới bố trí được 36% tổng mức đầu tư, vì vậy huyện tập trung chỉ đạo công tác bồi thường GPMB, đã thông tuyến từ điểm đầu Km0 - Km1+200 thuộc địa phận thị trấn và đoạn cuối tuyến thuộc địa phận xã Giáp Lai để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu tiến hành thi công. Tổng số hộ phải bồi thường GPMB toàn tuyến là 314 hộ, trong đó 2 đầu tuyến từ Km0 - Km1+200 là 249 hộ đã kê khai kiểm đếm và chi trả bồi thường để GPMB phục vụ thi công, còn lại 65 hộ đoạn giữa tuyến đã kê khai kiểm đếm nhưng chưa phê duyệt phương án bồi thường (do chưa có nguồn kinh phí).
3 Dự án cải tạo, nâng cấp đường giao thông liên xã Cự Thắng - Cự Đồng (thuộc CT229). Tổng mức đầu tư được duyệt 136,788 tỷ đồng, trong đó giá trị xây lắp 90,095 tỷ đồng. Công trình có tổng chiều dài thiết kế 13,716km, trong đó tuyến chính 6,048km, các tuyến nhánh có tổng chiều dài 7,668km. Thời gian thực hiện từ 20/9/2016 - 20/9/2018. Tiến độ thi công chung toàn công trình đạt 25%. Các đơn vị thi công đang triển khai thi công các hạng mục tiếp theo đảm bảo đúng tiến độ thi công dự án. Hiện tại dự án đang gặp vướng mắc GPMB vì đây là tuyến đường giao thông nông thôn, nên phải vận động nhân dân hiến đất và cây cối, hoa màu, Nhà nước hỗ trợ vật kiến trúc. Về cơ bản nhân dân ủng hộ rất cao, đồng tình cam kết hiến đất và cây cối để thực hiện dự án. Tổng số hộ thuộc diện phải GPMB là 187 hộ, đã có 184 hộ đã giải phóng xong mặt bằng, hiện còn 3 hộ chưa giải phóng, huyện đang tiếp tục vận động để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Về tiến độ giải ngân dự án: Tổng vốn kế hoạch đã bố trí 22,1 tỷ đồng (trong đó năm 2017 là 5 tỷ đồng). Tổng vốn đã giải ngân 20,1 tỷ đồng, đạt 90,9% kế hoạch vốn, ước giải ngân cả năm 22,1 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch vốn. Tổng số vốn còn thiếu so với tổng dự án được duyệt là 114,688 tỷ đồng.
4 Dự án Cầu, đường nối thị trấn Thanh Sơn - xã Sơn Hùng. Quy mô công trình gồm 1 cầu qua sông Bứa và 8,135km đường cấp 4 miền núi, chiều rộng 7,5m, mặt đường 5,5m, lề đường 2x1m. Tổng mức đầu tư sau điều chỉnh là 119,138 tỷ đồng, tổng nguồn vốn đã bố trí 90,907 tỷ đồng, kết quả giải ngân đạt 100% kế hoạch vốn đã bố trí.
Kết quả thực hiện: Giai đoạn 1 tổng khối lượng đã thực hiện đạt 84,731 tỷ đồng, trong đó đã thực hiện hoàn thành hạng mục cầu Sơn Hùng và một phần khối lượng của các gói đường. Giai đoạn 2 thực hiện khối lượng còn lại của dự án, đoạn từ cầu đi xã Sơn Hùng nối xã Tề Lễ của huyện Tam Nông, tổng dự toán được duyệt 30,328 tỷ đồng, khối lượng đã hoàn thành 30,320 tỷ đồng. Tổng vốn đã bố trí cho cả hai giai đoạn là 100,9 tỷ đồng, trong đó năm 2017 là 10 tỷ đồng, vốn đã giải ngân 100,9 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch vốn. Tổng số vốn còn thiếu so khối lượng hoàn thành của 2 giai đoạn là 12,646 tỷ đồng. Hiện UBND huyện đang chỉ đạo các nhà thầu hoàn thành lập hồ sơ quyết toán để trình thẩm định phê duyệt theo quy định.
5 Dự án cải tạo, nâng cấp đường huyện Thanh Sơn (TL316 - Tân Lập - Yên Lương - Yên Sơn) đoạn từ Km6+196,14 - Km23+242,41. Dự án có tổng mức đầu tư được duyệt 139,964 tỷ đồng; trong đó giá trị xây lắp 130,695 tỷ đồng. Dự án được triển khai từ năm 2011, do nguồn vốn bố trí mới đạt 72% tổng mức đầu tư được duyệt, vì vậy đến nay mới có 6 gói thầu hoàn thành, còn lại 3 gói thi công đạt khoảng 90 - 95% khối lượng, hiện dự án đang tiếp tục triển khai thi công, tuy nhiên còn chậm do thiếu vốn. Tổng vốn đã bố trí 100,66 tỷ đồng (trong đó năm 2017 ngân sách huyện bố trí 1 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 1 tỷ đồng). Tổng vốn đã giải ngân 100,66 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch vốn. Tổng nguồn vốn còn thiếu so với tổng dự toán được duyệt 40,304 tỷ đồng.
Kiến nghị
Trên cơ sở thực tế khi triển khai các công trình trọng điểm trên đã phát sinh ra những bất cập cần tháo gỡ, huyện Thanh Sơn đã chủ động đề xuất, kiến nghị với UBND tỉnh Phú Thọ một số việc cần hỗ trợ hoặc bổ sung, điều chỉnh thiết kế, quy hoạch như sau:
Đề nghị tỉnh cho chủ trương và hỗ trợ kinh phí thực hiện dự án Đường trung tâm thị trấn Thanh Sơn, nhằm giảm ách tắc giao thông tuyến QL32A đoạn đi qua thị trấn Thanh Sơn.
Đề nghị tỉnh hàng năm quan tâm hỗ trợ bổ sung kinh phí để đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án trọng điểm, sớm hoàn thành đưa vào bàn giao sử dụng, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, gồm các dự án: Đường giao thông liên huyện Thanh Thủy - Thanh Sơn (giai đoạn 1), số tiền còn thiếu 99,3 tỷ đồng và đầu tư đoạn còn lại (giai đoạn 2) để kết nối với đường liên huyện Thanh Thủy - Thanh Sơn của huyện Thanh Thủy, khái toán vốn khoảng 196 tỷ đồng. Dự án cải tạo, nâng cấp đường giao thông liên xã Cự Thắng - Cự Đồng (thuộc CT229), số tiền còn thiếu 114,6 tỷ đồng. Dự án cải tạo, nâng cấp đường huyện Thanh Sơn (TL316 - Tân Lập - Yên Lương - Yên Sơn), thuộc chương trình JICA, số tiền còn thiếu 40,4 tỷ đồng (năm 2011 được UBND tỉnh quyết định hỗ trợ 11,6 tỷ đồng nhưng chưa được bố trí nguồn).
Đề nghị tỉnh đầu tư nâng cấp một số tuyến đường tỉnh lộ và hỗ trợ kinh phí để đầu tư một số tuyến đường huyện lộ phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, gồm: Dự án cải tạo, nâng cấp tỉnh lộ 316 đoạn từ xã Võ Miếu đến xã Văn Miếu, với chiều dài còn khoảng 2km, khái toán vốn khoảng 24 tỷ đồng. Dự án cải tạo, nâng cấp tuyến tỉnh lộ 317B, đoạn QL70B đi cầu Đồng Quang, với chiều dài khoảng 8km. Đoạn còn lại của dự án Cầu đường nối thị trấn Thanh Sơn - xã Sơn Hùng (từ cầu 30/4 đi cuối tuyến), với tổng chiều dài còn khoảng 2km, khái toán vốn khoảng 10 tỷ đồng (đã thi công xong phần nền đường). Dự án cải tạo, nâng cấp tuyến đường Văn Miếu - Thượng Cửu, hiện nay đã xuống cấp nghiêm trọng do ảnh hưởng của các xe có trọng tải lớn vận chuyển khoáng sản trên địa bàn, với chiều dài khoảng 18km.
Đề nghị tỉnh cho chủ trương bổ sung thiết kế bản vẽ thi công dự toán công trình: Cầu qua sông Bần xã Võ Miếu, huyện Thanh Sơn, do thực tế thi công phát sinh một số hạng mục cống, mái ta luy lối rẽ đường nhánh và kênh mương để đảm bảo hiệu quả khi đưa công trình vào sử dụng.
Thiết nghĩ với các kết quả tích cực đã thực hiện các dự án trọng điểm những năm qua trên địa bàn huyện, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Thanh Sơn hoàn thành tốt kế hoạch xây dựng các công trình trọng điểm năm 2017 theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Bùi Minh Châu trong đợt làm việc và kiểm tra các công trình trọng điểm trong huyện ngày 15/3 vừa qua.
Tham Thiện
Theo