Hướng tới lợi ích dài lâu

Việc phát triển không gian công cộng tại các tỉnh Duyên hải miền Trung trong đó có Đà Nẵng phục vụ cho cộng đồng và dân cư sinh sống tại đây hưởng lợi từ không gian này là một việc làm cần thiết cho xã hội. Hiện nay việc phát triển kinh tế - xã hội và sự phát triển về BĐS du lịch đã làm cho bãi biển tại các tỉnh Duyên hải miền Trung trước nguy cơ phá hủy cảnh quan môi trường và việc khai thác các khu nghỉ dưỡng đã làm bãi biển miền Trung nói riêng và của cả nước nói chung đang trở thành tư nhân hóa bãi biển thì trong tương lai cộng đồng sẽ không được hưởng lợi từ nguồn không gian công cộng này. Đứng trước những vấn đề bất cập trong việc phát triển không gian công cộng ven biển của các tỉnh miền Trung, Viện Kiến trúc Quy hoạch Đô thị và Nông thôn - Bộ Xây dựng đã tổ chức Hội thảo  “Không gian công cộng ven biển các tỉnh Duyên hải miền Trung”, ngày 09/7 tại Đà Nẵng, với mục tiêu làm rõ các vấn đề phát triển không gian công cộng ven biển các tỉnh Duyên hải miền Trung dưới góc độ chuyên môn, quản lý và đầu tư, từ đó có những định hướng và giải pháp phù hợp với đặc thù của từng địa phương.

Bãi tắm Phạm Văn Đồng - Đà Nẵng.

Phát triển không gian công cộng ven biển đan xen với các khu du lịch,  KĐT

Ông Văn Hữu Chiến - Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho biết, với quan điểm kéo dài bờ biển, kéo dài dòng sông, TP Đà Nẵng đã rất quan tâm đến việc xây dựng cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan dải ven biển và kéo dài hơn 70km từ đèo Hải Vân đến danh lam thắng cảnh Ngũ Hành Sơn. Bên cạnh việc xây dựng hoàn chỉnh hệ thống giao thông như đường Nguyễn Tất Thành, đường Hoàng Sa - Trường Sa, cầu Thuận Phước, Đà Nẵng đang tập trung phối hợp xây dựng những công trình phức hợp như khu du lịch Hải Vân, khu du lịch Xuân Thiều, Trung tâm ĐTM Tây Bắc, các khu du lịch sinh thái trên bán đảo Sơn Trà, các khu du lịch nghỉ dưỡng ven biển… đan xen vào là những không gian công cộng như điểm nhấn cảnh quan   cuối trục 2 Tây Bắc, nhà hát lớn TP, công viên Đại Dương Thọ Quan, công viên Biển Đông, công viên Văn hóa Ngũ Hành Sơn và 10 bãi tắm công cộng trải đều dọc biển với những vị trí thuận lợi cho sinh hoạt cộng đồng. Với việc quan tâm đầu tư xây dựng không gian công cộng ven biển của Đà Nẵng hiện nay sẽ đảm bảo cho việc phát triển du lịch biển một cách bền vững. Qua Hội thảo này, Đà Nẵng sẽ tiếp thu những kinh nghiệm từ những nhà khoa học, nhà quản lý và các địa phương bạn để áp vào thực tế xây dựng Đà Nẵng và tạo cho cư dân Đà Nẵng cũng như du khách trong nước và quốc tế sẽ hưởng lợi từ không gian công cộng ven biển.

Không nên tư nhân hóa không gian công cộng ven biển

Theo quan điểm của ông Robert Van Nou Huijs - Tổng giám đốc Cty Hyder, một trong những Cty tư vấn thiết kế hàng đầu khu vực châu Á về quy hoạch tổng thể, thiết kế đô thị và kiến trúc cảnh quan thì, không gian công cộng trong các khu du lịch ven biển là một phần quan trọng trong việc phát triển cơ sở cho một ngành công nghiệp du lịch bền vững và lâu dài. Trong đó việc đổi mới phát triển các không gian công cộng cho các khu du lịch biển sẽ tối ưu hóa các cơ hội từ lợi nhuận du lịch cũng như tối đa hóa các trải nghiệm du lịch và sự tham gia chủ động, đóng góp của các cộng đồng địa phương chính là sự sống còn của sự thành công bền vững lâu dài. Bãi biển Việt Nam cần phát triển đồng bộ và có không gian công cộng độc đáo và người dân tận hưởng được giá trị không gian công cộng tại bãi biển và chính quyền địa phương biến không gian công cộng này trở thành một nguồn khai thác lợi ích về du lịch có giá trị cho cư dân địa phương và mai sau.

Ông Robert Van Nou Huijs đã đưa ra một số giải pháp thực tế về phát triển không gian công cộng tại các bãi biển đó là không gian mở được xây dựng mang tính bản sắc và độc đáo từ những bối cảnh xung quanh, với yếu tố thiết kế đơn giản, giữ được cảnh quan thiên nhiên tạo nên sự thoải mái và hấp dẫn thu hút được cư dân. Đồng thời tạo ra sự hỗn hợp trong sự phát triển không gian công cộng tạo sự đa dạng, phong phú trong không gian đem đến cho sự thành công của sự phát triển không gian công cộng. Chú trọng những thành phần khác nhau mang tính hỗ trợ cho nhau, đem đến những loại hình hoạt động khác nhau. Và ông Robert Van Nou Huijs cho rằng sự kết hợp phát triển du lịch biển và không gian công cộng tại địa phương hiện nay đang biến những bãi biển xinh đẹp trở thành bãi biển của tư nhân, tư nhân hóa bãi biển mà toàn bộ bãi biển nên phát triển trở thành bãi biển công cộng sẽ đem lại lợi nhuận cao cho địa phương. Các địa phương cần có kế hoạch hành động, nghiên cứu những quy hoạch phát triển không gian công cộng bãi biển thành công của một số nước trên thế giới từ đó có những kế hoạch cụ thể đem lại lợi ích lâu dài cho Việt Nam.

Các loại hình không gian công cộng ven biển

Tại Hội thảo, ông Masafumi Tanaka - đại diện Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd đã có những trình bày về không gian du lịch, hình thái mạng lưới giao thông của khu vực Duyên hải miền Trung trên cơ sở các bài học kinh nghiệm rút ra từ thất bại của Nhật Bản và kinh nghiệm các dự án của Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd thực hiện tại Việt Nam. Quy hoạch phát triển không gian công cộng ven biển cần bảo tồn những danh lam thắng cảnh, bảo tồn những phong cảnh thiên nhiên chung quanh nó. Xây dựng đường kết nối công cộng ra biển và những con đường dọc biển có thể nhìn thấy biển tránh việc xây dựng các khu khách sạn, resort, khu nghỉ dưỡng trở thành rào chắn không nhìn thấy biển. Khai thác không gian xung quanh sông ngòi và tạo một con đường du lịch bằng đường thủy liên sông tại một số địa phương lân cận với nhau. Cần khai thác hệ thống sông Cổ Cò, sông Thu Bồn làm con đường du lịch từ Đà Nẵng vào Hội An (Quảng Nam). Đầu tư xây dựng hệ thống giao thông đường bộ và đường hàng không kết nối các điểm du lịch biển, tại các điểm du lịch xây dựng các không gian công cộng ven biển để du khách tham quan có thể thưởng thức những giá trị không gian này. Trong phát triển du lịch cần hướng đến lịch sử, tự nhiên, phong thổ của từng vùng đất mà không phải nơi nào cũng có được.