(Xây dựng) - Quy hoạch xây dựng Vùng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2016. Tuy nhiên mới đây, Dự thảo Báo cáo bổ sung về các phương án phân vùng giai đoạn 2021 - 2030 để triển khai thực hiện Luật Quy hoạch do Bộ KH&ĐT đề xuất có phương án hình thành Vùng Thủ đô mới trên cơ sở mở rộng thêm một số tỉnh vào Vùng Đồng bằng sông Hồng. Đề xuất này đang nhận được được nhiều ý kiến phản hồi khác nhau.
Hợp tác hiệu quả trên các lĩnh vực
Quy hoạch Vùng Thủ đô được Thủ tướng phê duyệt bao gồm 10 tỉnh chung quanh Hà Nội. Có thể nói, Hà Nội đã hợp tác khá hiệu quả với các tỉnh thành trong vùng, đặc biệt là 3 lĩnh vực: Quy hoạch, xây dựng và phát triển đô thị; công nghiệp - thương mại - dịch vụ; nông nghiệp và bảo vệ môi trường.
Trên thực tế, các sở, ngành, thậm chí là các quận, huyện, đặc biệt là các DN của Hà Nội đã chủ động, thường xuyên giữ mối quan hệ hợp tác với các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp các tỉnh trong Vùng.
Đặc biệt, năm 2018 Hà Nội tổ chức hội nghị hợp tác đầu tư và phát triển với chủ đề đẩy mạnh hợp tác liên kết phát triển Vùng. Không chỉ phát triển kinh tế, các tỉnh, thành trong Vùng còn mở rộng các hoạt động giao lưu, hợp tác cùng phát triển về văn hóa - xã hội.
Đáng chú ý, báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội về việc thi hành Luật Thủ đô mới đây cho biết, trên cơ sở Quy hoạch Vùng Thủ đô Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, TP Hà Nội và các tỉnh trong Vùng đã hoàn thành việc phê duyệt các đồ án Quy hoạch chung, Quy hoạch phân khu và Quy hoạch ngành, lĩnh vực của từng địa phương.
Nhiều công trình hạ tầng giao thông đã được xây dựng để kết nối các địa phương như đường cao tốc hướng tâm Hà Nội - Hòa Bình; đường vành đai 4 vượt các sông Hồng, sông Đuống và sông Cầu nối Vĩnh Phúc - Hà Nội - Hưng Yên - Bắc Ninh - Bắc Giang; dự án kết nối du lịch tâm linh Chùa Hương - Tam Chúc, Ba Sao - Bái Đính qua địa bàn Hà Nội, Hà Nam…
Còn nhiều điểm chưa tương đồng
Còn theo phương án phân Vùng mà Bộ KH&ĐT đề xuất lựa chọn thì Vùng Thủ đô mới sẽ gồm 15 tỉnh thành, bao gồm: Hà Nội, Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Phú Thọ, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hải Dương, Hải Phòng, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình.
Theo Bộ KH&ĐT, ưu điểm của phương án này là sẽ mở rộng không gian phát triển mới cho Vùng Đồng bằng sông Hồng, tạo điều kiện cho một số tỉnh trước đây thuộc Vùng Trung du và miền núi phía Bắc phát triển hơn. Tính liên kết vùng cũng được đề cao hơn.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, Vùng Thủ đô mới vẫn còn những băn khoăn. KTS Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam nhìn nhận: Dự thảo phân Vùng Thủ đô lần này có tới 15 tỉnh thành, trong đó xếp tỉnh Quảng Ninh có vùng giáp biên Trung Quốc và cả vùng nông nghiệp rộng lớn thuộc các tỉnh Đồng bằng sông Hồng với những đặc điểm địa lý, kinh tế khác biệt và cách khá xa Hà Nội vào Vùng Thủ đô như trong dự thảo là không phù hợp. Do đó, không có cơ sở để gọi tên vùng như đề xuất là Vùng Thủ đô mới, mà chỉ có thể gọi đó là Vùng Đồng bằng sông Hồng.
Thêm vào đó, việc phân vùng cần căn cứ trên các yêu cầu, đặc điểm của từng vùng, có sự tương đồng về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, lịch sử, dân cư, kết cấu hạ tầng; có mối quan hệ tương tác tạo nên sự liên kết bền vững với nhau. Tuy nhiên, tại phương án đề xuất hình thành Vùng Thủ đô mới, giữa các tỉnh còn có những điểm chưa tương đồng về mặt địa lý, điều kiện phát triển. Điều này sẽ không dễ dàng thực hiện do Việt Nam không có tổ chức chính quyền vùng. Hơn nữa, sự liên kết giữa các tỉnh, thành phố không phải lúc nào cũng tốt và đồng bộ. Do vậy, bán kính giữa Thủ đô và các địa phương trong vùng chỉ nên khoảng 50 - 70 km, thay vì một vùng rộng lớn gồm 15 tỉnh như đề xuất, để người dân thuận tiện đi vào Thủ đô làm việc, đồng thời tạo nên những khu vực phát triển năng động sát cạnh Thủ đô.
Vùng Thủ đô đã được Chính phủ xác định là vùng tiêu biểu, có sức cạnh tranh rất lớn cho cả quốc gia và khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Do vậy, việc hợp tác giữa các tỉnh, thành phố phải có sự đồng bộ, thống nhất trong các kế hoạch. Do vậy, ngoài sự chủ động của các tỉnh, thành phố, rất cần một cơ chế quản lý, điều hành mối quan hệ trong Vùng, thậm chí có ý kiến đề nghị cần luật hóa Vùng Hà Nội một cách cụ thể với tính chất ràng buộc trách nhiệm cao hơn.
Vân Anh
Theo