Thứ ba 19/03/2024 14:53 24h qua English RSS
Hotline: 094 540 6866

Dự án Cảng HKQT Long Thành: Việc điều chỉnh tiến độ gói thầu 5.10 cần phải được đánh giá kỹ lưỡng

20:20 | 23/03/2023

(Xây dựng) – Việc điều chỉnh tiến độ gói thầu 5.10: “Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách” sẽ ảnh hưởng đến tiến độ chung của toàn dự án Cảng HKQT Long Thành. Vì vậy, việc nghiên cứu, đánh giá, đề xuất, quyết định điều chỉnh tiến độ cần được đánh giá, tính toán kỹ lưỡng trên cơ sở khoa học và thực tế.

Dự án Cảng HKQT Long Thành: Việc điều chỉnh tiến độ gói thầu 5.10 cần phải được đánh giá kỹ lưỡng
Phối cảnh Dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Điều chỉnh tiến độ gói thầu lên 39 tháng?

Sau khi có thông báo của Văn phòng Chính phủ, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP (ACV) đã yêu cầu tư vấn thiết kế HAAA (Heerim Hàn Quốc – Arup Anh Quốc – Aurecon Australia – ADPi Pháp) đánh giá kỹ thời gian thi công xây dựng định hướng của gói thầu Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình Nhà ga hành khách (gói thầu số 5.10).

Theo báo cáo của tư vấn thiết kế, tham khảo thời gian xây dựng Nhà ga hành khách số 2 của sân bay Incheon (có diện tích sàn tương tự Nhà ga hành khách Cảng HKQT Long Thành: 387.000/376.451m2) là 41 tháng (không bao gồm phần thi công đất và cọc) và 09 tháng vận hành, chạy thử (bao gồm 03 tháng vận hành chạy thử trong thời gian xây dựng). Còn đối với Nhà ga hành khách số 3 của sân bay Changi (diện tích sàn 380.000m2) có thời gian xây dựng là 57 tháng.

Với kinh nghiệm trên, tư vấn HAAA kiến nghị thời gian thi công Nhà ga hành khách Cảng HKQT Long Thành thay đổi lên 39 tháng (bao gồm 36 tháng xây dựng, 06 tháng vận hành thử nghiệm, trong đó có 03 tháng vận hành thử nghiệm trong thời gian xây dựng).

Trên cơ sở đó, ACV cũng đã có báo cáo gửi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) và đề nghị cấp có thẩm quyền cho phép được điều chỉnh thời gian hoàn thành Dự án thành phần 3 trong năm 2026; thời gian thực hiện hợp đồng gói thầu số 5.10 từ 33 tháng lên 39 tháng (tăng 06 tháng so với tiến độ đã được phê duyệt trước đó) và hoàn thiện, điều chỉnh các nội dung tương ứng của Hồ sơ mời thầu (HSMT) gói thầu theo quy định của pháp luật.

Trước đó, theo tìm hiểu của phóng viên, thực hiện thẩm quyền của cấp quyết định đầu tư, ACV đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu gói thầu số 5.10 với giá trị là 35.233 tỷ đồng. Việc lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế. Thời gian bắt đầu tổ chức đấu thầu là quý III/2022; thời gian thực hiện hợp đồng 33 tháng.

Ngày 20/9/2022, ACV đã đăng tải thông báo mời thầu và đóng thầu vào lúc 09h30

ngày 08/11/2022. Tuy nhiên, tại thời điểm đóng thầu, chỉ có 01 liên danh nhà thầu trong nước nộp hồ sơ dự thầu (HSDT), vì vậy tiếp tục gia hạn thời điểm đóng thầu lần 1 (15 ngày) đến ngày 23/11/2022; lần 2 (07 ngày) đến ngày 30/11/2022.

Sau 02 lần gia hạn, vẫn không có nhà thầu nước ngoài nào tham gia, vẫn chỉ có duy nhất 01 liên danh nhà thầu trong nước nộp HSDT là Liên danh Coteccons - Vinaconex - Central - Phục Hưng Holdings - R.E.E - Hòa Bình - HAWEE - Delta.

Khi ACV tiến hành mở thầu, đánh giá HSDT của liên danh trên thì kết quả hồ sơ lại không đáp ứng yêu cầu HSMT. Vì vậy, ACV buộc phải hủy thầu gói thầu số 5.10 và đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Ngày 16/01/2023, ACV đã phê duyệt điều chỉnh kế hoạch lựa chọn nhà thầu và phê duyệt điều chỉnh HSMT ngày 17/01/2023; phát hành HSMT ngày 19/01/2023; theo kế hoạch đóng thầu vào ngày 28/3/2023 tới.

Cần được rà soát, đánh giá kỹ lưỡng

Ngay sau khi nhận được báo cáo từ ACV và ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, các Bộ, ngành liên quan đã có ý kiến cùng bàn về nội dung đề xuất, kiến nghị điều chỉnh thời gian thực hiện gói thầu số 5.10 này.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, việc đề xuất cho phép ACV được quyền điều chỉnh thời gian hoàn thành Dự án thành phần 3 trong năm 2026 là chưa phù hợp với thời gian quy định tại Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án và Quyết định số 1777/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng.

Do vậy, Bộ này đề nghị ACV làm việc lại với đơn vị tư vấn thiết kế để rà soát, phân tích đầy đủ, toàn diện nguyên nhân khách quan, chủ quan, trách nhiệm của các bên có liên quan dẫn đến việc cần kéo dài thời gian hoàn thành Dự án, báo cáo cấp có thẩm quyền để trình Chính phủ, Quốc hội xem xét.

Còn đối với việc điều chỉnh thời gian thực hiện gói thầu số 5.10 như ACV đề xuất chỉ dựa trên cơ sở ý kiến của tư vấn về thời gian thực hiện tại một số nước trong khu vực, chưa có giải trình cụ thể, cơ sở tính toán để xác định thời gian cần thiết thực hiện là 39 tháng.

Chính vì vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề nghị ACV rà soát kỹ lưỡng quy mô, tính chất kỹ thuật, khối lượng công việc cần triển khai để có cơ sở xác định thời gian khả thi nhất thực hiện gói thầu số 5.10 đáp ứng yêu cầu về chất lượng. Đồng thời, có thể thu hút được sự quan tâm, tham gia dự thầu của nhiều nhà thầu trong và ngoài nước, tăng tính cạnh tranh trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu, tránh việc phải điều chỉnh thời gian thực hiện nhiều lần, ảnh hướng đến tiến độ chung của gói thầu cũng như toàn Dự án.

Trước đề xuất trên, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cũng yêu cầu ACV rà soát, tổng hợp đầy đủ luận cứ pháp lý, thực tiễn và khoa học, trên cơ sở tham khảo ý kiến của tư vấn, xác định thời gian thực hiện gói thầu khẩn trương báo cáo Bộ GTVT tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Nhiều chuyên gia nhận định, nếu cần thiết, thì bổ sung, lấy ý kiến của nhà thầu tại hội nghị tiền đấu thầu, hiệp hội nhà thầu, ý kiến của đơn vị thẩm tra, thẩm định. Cần nhận diện nguyên nhân và bổ sung các giải pháp để lựa chọn thành công nhà thầu quốc tế đảm bảo năng lực thực hiện gói thầu. Có các phương án lựa chọn tư vấn giám sát và quản lý dự án từ các tổ chức, cá nhân quốc tế…đánh giá sơ bộ hiệu quả đầu tư dự án trong trường hợp gia hạn thời gian thực hiện, chậm đưa dự án vào khai thác vận hành.

Vừa qua, khi xem xét đề xuất của ACV về việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án, Bộ GTVT cho rằng để đảm bảo chất lượng của công trình, an toàn trong thi công, thì đề xuất của ACV là cần thiết. Tuy nhiên, ACV cần khẩn trương hoàn thiện báo cáo, làm rõ các nguyên nhân, bổ sung các cơ sở khoa học, có tính toán đề xuất thời gian các hạng mục đường găng của gói thầu để khả thi thực hiện tất cả các hạng mục chính.

Bộ GTVT đánh giá với tính chất dự án có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật, công nghệ cao và việc triển khai đã chậm so với kế hoạch ban đầu, thì ACV phải tăng cường năng lực quản lý dự án của Chủ đầu tư, Ban QLDA và thuê tư vấn nước ngoài hỗ trợ; chủ động xây dựng các cơ chế đặc thù (nếu thấy cần thiết) để kịp thời đề xuất.

Liên quan đến tiến độ thực hiện, Bộ Xây dựng cũng lưu ý ACV cần kiểm tra, rà soát một số nội dung về vật liệu xây dựng thông thường; năng lực, kinh nghiệm của Nhà thầu thi công xây dựng và việc nhập khẩu vật tư, máy móc thiết bị công nghệ cũng có thể ảnh hưởng đến thời gian thi công xây dựng công trình.

Thực tế tại khu vực triển khai dự án hiện có nhiều dự án công trình giao thông trọng điểm (như các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1, Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh, cao tốc Bến Lức - Long Thành...) và các công trình xây dựng khác đang và sắp triển khai thi công. Thời gian qua, việc khan hiếm vật liệu cát, đá xây dựng,… đã ảnh hưởng rất nhiều đến tiến độ thi công của nhiều công trình.

Chính vì vậy, Bộ Xây dựng khuyến nghị cần phải rà soát về khối lượng vật liệu và đánh giá cụ thể về khả năng khai thác, vận chuyển vật liệu của khu vực này. Đồng thời, cũng cần lựa chọn các mỏ vật liệu đảm bảo chất lượng theo yêu cầu kỹ thuật của dự án.

Bên cạnh đó, năng lực, kinh nghiệm của Nhà thầu thi công xây dựng cũng là một trong những nguyên nhân chính làm ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng, kéo dài thời gian thi công công trình. Vì vậy, cần có tiêu chí đánh giá cụ thể về năng lực tài chính, khả năng huy động máy móc thiết bị, lực lượng lao động, trình độ tay nghề, biện pháp tổ chức thi công, khả năng đáp ứng yêu cầu khi cần thiết phải tăng ca để đẩy nhanh tiến độ thi công, …

Ngoài ra, việc nhập khẩu vật tư, máy móc thiết bị công nghệ cũng cần rà soát các chủng loại vật tư, vật liệu, máy móc thiết bị công nghệ để có phương án nhập khẩu kịp thời (lưu ý dự trù thời gian nhập khẩu, thông quan hàng hóa đối với mã vật tư vật liệu chưa có quy định cụ thể); đảm bảo công tác thí nghiệm vật tư vật liệu nhập khẩu nhằm đáp ứng yêu cầu chất lượng theo các tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng cho dự án.

Trong thời gian sớm nhất, Chính phủ sẽ có ý kiến quyết định về điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án quan trọng này. Việc quyết định sẽ trên quan điểm, mục tiêu đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, an toàn, chất lượng công trình. Đặc biệt, sẽ thu hút được các nhà thầu quốc tế đủ năng lực, kinh nghiệm tham gia dự thầu và sớm khởi công công trình theo đúng quy định của pháp luật.

Dự án Cảng HKQT Long Thành: Việc điều chỉnh tiến độ gói thầu 5.10 cần phải được đánh giá kỹ lưỡng
Các yếu tố về điều kiện thi công, nguồn vật liệu, thiết bị máy móc, năng lực nhà thầu có ảnh hưởng lớn đến tiến độ tổng thể của Dự án Cảng HKQT Long Thành.

Về gói thầu số 5.10, Báo điện tử Xây dựng cũng đã có bài viết cảnh báo đối với cách làm của Chủ đầu tư ACV, chúng tôi cho rằng, gói thầu này không chỉ thuần túy về giá trị kinh tế lớn mà đây còn là một gói thầu có yêu cầu kỹ thuật cao, phức tạp cần có mặt của nhiều chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực hàng không, tin học, cơ học,…để tạo ra một sự khớp nối đồng bộ trong quá trình thi công cho đến khi vận hành đưa vào sử dụng.

Thực tế từ khi triển khai dự án, ACV cho thấy không đủ năng lực để quản lý xây dựng công trình này, nhưng cố chấp, bảo thủ không chịu lắng nghe ý kiến đóng góp, rút kinh nghiệm của các Bộ, ngành và một số chuyên gia đã nêu trước đó thì hậu quả sẽ khôn lường.

Chúng tôi thấy, một số Bộ, ngành cho rằng công trình này cần phải thuê tư vấn giám sát nước ngoài (có thể là tổ chức, hoặc cá nhân những chuyên gia đầu ngành, có uy tín) để giúp cho Chủ đầu tư công việc giám sát, hướng dẫn các nhà thầu trong quá trình thi công xây dựng là hết sức cần thiết và hợp lý.

Trong trường hợp đơn vị thi công là nhà thầu trong nước thì vấn đề thuê tư vấn giám sát nước ngoài càng phải được đặt lên hàng đầu. Bởi vì các nhà thầu Việt Nam cũng chưa có kinh nghiệm thi công những loại công trình lớn, đòi hỏi yêu cầu kỹ thuật phức tạp như thế này.

Vừa qua, việc hủy hồ sơ mời thầu gói thầu 5.10 được coi là vấn đề “may mắn” đối với Chủ đầu tư và phù hợp với thực tế. Cơ sở để đưa ra đề xuất về điều chỉnh tiến độ dự án chỉ dựa trên thời gian hoàn thành những công trình tương tự ở nước ngoài (như Nhà ga hành khách số 2 của sân bay Incheon, Nhà ga hành khách số 3 của sân bay Changi của Hàn Quốc...) cũng chỉ là một ý kiến tham khảo, bởi điều kiện thời tiết, điều kiện về năng lực nhà thầu thi công, máy móc thiết bị, nguồn vật liệu xây dựng ở mỗi nước rất khác nhau mà đây chính là yếu tố ảnh hưởng, quyết định lớn đến tiến độ thi công xây dựng công trình.

Hiện nay, Chủ đầu tư đã có hồ sơ thiết kế kỹ thuật của dự án thì có thể hoàn toàn chủ động nghiên cứu, đưa ra những tính toán khoa học về các điều kiện thi công, về biệp pháp, khối lượng thi công, về các loại thiết bị máy móc kỹ thuật, xác định những vùng nguyên liệu cát đá, thép và một số vật liệu khác sử dụng cho dự án… Trên cơ sở những tính toán đó, thì có thể đưa ra đề xuất điều chỉnh thời gian hoàn thành công trình khả thi, chính xác nhất báo cáo Chính phủ trình Quốc hội.

Trên thực tế ACV rất lúng túng vì Chủ đầu tư thiếu năng lực giải quyết những vấn đề nêu trên mà chỉ đưa ra những lý lẽ, dẫn chứng thiếu thuyết phục. Vì thế không đủ niềm tin thuyết phục Chính phủ, Quốc hội.

Một dự án có quy mô lớn như Cảng HKTQ Long Thành thì việc chia nhỏ một công trình, một hạng mục công trình thành các gói thầu nhỏ như hiện nay chỉ làm hài lòng các nhà thầu. Trên thực tế, chính việc chia nhỏ này gây cản trở trong việc sử dụng mặt bằng thi công, vận chuyển tập kết nguyên vật liệu, thiết bị máy móc và đặc biệt sự khớp nối, đồng bộ giữa các công việc. Những yếu tố này sẽ ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công mà ACV cần phải tổng kết và rút kinh nghiệm.

Hà Khánh

Theo

Cùng chuyên mục
Xem thêm
...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load