(Xây dựng) - Câu trả lời được một chuyên gia của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế OECD đưa ra trong một hội thảo quốc tế do chính cơ quan này và Bộ Xây dựng phối hợp tổ chức mới đây. Tại hội thảo, các chuyên gia của OECD và của các tổ chức quốc tế đã chia sẻ kinh nghiệm thực tế trong cải thiện thể chế pháp luật, nguồn lực phát triển đô thị ở các quốc gia, trên cơ sở bàn thảo, tìm ra và đề xuất các giải pháp trong phát triển đô thị cho Việt Nam.
Giao thông, nhà ở... là những yếu tố quan trọng trong chính sách phát triển của mỗi đô thị.
Giám đốc Cơ quan chỉ đạo OECD về lĩnh vực quản lý công và phát triển lãnh thổ, ông Rolf Alter cho rằng: Mỗi quốc gia đều cần có chính sách đô thị ở cấp quốc gia. Vậy làm thế nào để có chính sách phát triển đô thị quốc gia toàn diện, có phương thức triển khai trên thực tế, liên quan đến phát triển bền vững?
Ông Rolf Alter chỉ ra có 4 vấn đề quan tâm, gồm sự nhìn nhận chính sách phát triển đô thị ở cấp quốc gia; lập kế hoạch tốt, khả thi, đưa vào cách tiếp cận của Chính phủ; Các chính sách phải được đưa vào đúng thời điểm, đúng nơi; Không có chính sách tốt nếu không có sự đối thoại với sự tham gia từ nhiều thành phần khác nhau, trong đó có người dân.
Trong chính sách phát triển đô thị, giao thông, nhà ở là những yếu tố quan trọng. Các quốc gia, TP chưa có chính sách toàn diện giữa nhà ở, giao thông sẽ dẫn đến lãng phí nguồn lực.
Theo ông Rudiger Ahrend - Trưởng ban Chính sách đô thị của OECD cho biết: Kinh nghiệm của OECD trong phát triển đô thị cho thấy một mình đô thị hóa là không đủ cho phát triển cho phát triển kinh tế. Ranh giới hành chính là không đủ để đánh giá mức độ tích tụ đô thị. Cho dù mỗi TP lớn có những lợi ích và thách thức riêng nhưng nhìn chung người dân thường được hưởng lợi nếu sinh sống trong những TP được vận hành tốt.
Nghiên cứu của OECD cũng chỉ ra TP lớn hơn sẽ hiệu quả hơn bởi lợi ích của sự tích tụ. Đơn cử, thị trường lao động lớn hơn, với nhiều chuyên ngành đa dạng thì cơ hội tìm kiếm đối tượng phù hợp cao hơn, giảm thiểu chi phí tuyển dụng và đào tạo lao động. Các doanh nghiệp có thể tiết kiệm chi phí cho đầu vào phi thương mại được chia sẻ trong 1 khu vực địa lý và có điều kiện cho việc lan truyền kiến thức thông qua tăng cường tương tác với các doanh nghiệp, cá nhân khác…
Ông Rudiger Ahrend đặc biệt gây chú ý khi trả lời câu hỏi điều gì kiến TP giàu có. Theo ông, năng suất của TP tăng lên khi dân số TP tăng, với tỷ lệ dân số tăng lên 2 lần thì năng suất tăng từ 2 - 5%. Số lượng sinh viên đại học tăng 10% sẽ giúp năng suất của TP tăng lên 3% thông qua nguồn vốn con người từ bên ngoài…
TP giàu có khi có cơ cấu quản trị đầy đủ, chức năng hành chính được thực hiện ở mức độ phù hợp. Các TP cảng sẽ có năng suất cao hơn 3% so với các TP khác. TP có tỷ trọng cao trong sản xuất, dịch vụ tài chính, kinh doanh hoặc công nghiệp cao sẽ có năng suất cao hơn. Hạ tầng giao thông công cộng tốt sẽ ngăn ngừa sư phân tán thị trường lao động.
Về không gian, vùng nông thôn và khu vực giáp ranh sẽ được hưởng lợi nếu ở gần đô thị. Các TP nhỏ hơn có thể “mượn” lợi ích từ sự tích tụ.
Đề cập đến quản trị đô thị, ông Rudiger Ahrend cho biết: Chính quyền đô thị quản lý 3 lĩnh vực chủ đạo gồm phát triển vùng, giao thông và quy hoạch không gian. Bộ máy quản trị giúp giảm thiểu mở rộng đô thị thiếu kiểm soát. Bởi mở rộng đô thị thiếu kiểm soát tạo ra tác động tiêu cực cho các khu đô thị. Hợp tác chính là cách để giảm thiểu tác động trong quá trình hoạch định chính sách. Bộ máy quản trị giúp cải thiện phúc lợi. Ở các khu đô thị có bộ máy quản lý giao thông, người dân có mức hài lòng cao hơn so với các khu đô thị không có. Ở các khu đô thị có bộ máy quản lý giao thông, mức ô nhiễm cũng thấp hơn.
Hơn thế, bộ máy quản trị tác động tích cực đến năng suất kinh tế. Trong một quốc gia, TP có cơ cấu quản trị phân tán có năng suất thấp hơn. Nếu số lượng đô thị tăng gấp đôi, năng suất sẽ giảm 5 - 6%.
Sau cùng, ông Rudiger Ahrend kết luận, các đô thị đóng vai trò quan trọng trong vận hành kinh tế, xã hội, môi trường trong một quốc gia. Dữ liệu TP dựa trên ranh giới hành chính không đem lại sự so sánh hiệu quả. Thu thập dữ liệu, xây dựng chức năng trên một quy mô không gian phù hợp là chìa khóa giúp xây dựng chính sách đô thị đúng đắn.
Quý Anh
Theo
