Đứng ở khu tái định cư (TĐC) Đồi Cao của TX Mường Lay (Điện Biên) phóng tầm mắt ra xa thấy nơi đây đã hình thành nên một vùng kinh tế - xã hội cơ bản ổn định. Hai bên bờ sông, hầu hết hạ tầng đã hình thành. Những ngôi nhà khang trang đã đón người dân về ở để ổn định sản xuất. Tuy nhiên, trong bước đường xây dựng, Mường Lay vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức…
Hoàn thành cơ bản hệ thống hạ tầng, kỹ thuật
Dạo quanh một vòng tại các khu TĐC Mường Lay, chúng tôi được anh Võ Hồng Thanh - Phó BQLDA di dân TĐC thủy điện Sơn La giới thiệu về các dự án đã và đang được thực hiện tại. Anh Thanh cho biết: Tổng số các dự án đầu tư hạ tầng Ban được giao nhiệm vụ chủ đầu tư và đại diện chủ đầu tư tại vùng TĐC TX Mường Lay là 15 dự án. Trong đó, có 10 dự án hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật thiết yếu để phục vụ công tác di dân, TĐC: Hệ thống cấp điện phân khu I, khu TĐC Nậm Cản; trường PTTH TX Mường Lay (giai đoạn I), khu TĐC Nậm Cản; kè ven hồ phân khu I, Khu TĐC Nậm Cản… Hiện nay, chúng tôi đã thi công xây dựng hoàn thành và bàn giao đưa vào khai thác sử dụng dự án rà phá bom mìn, vật nổ các điểm TĐC tại TX Mường Lay (giai đoạn I); hệ thống cấp điện phân khu I, khu TĐC Nậm Cản và Trường PTTH thị xã Mường Lay (giai đoạn I), khu TĐC Nậm Cản.
Mường Lay hiện vẫn còn là một công trường lớn để tiếp tục triển khai các dự án nhằm nhanh chóng đưa vào phục vụ đời sống cho bà con di dân, TĐC và cũng để tạo nên một TX mới, tràn đầy sức trẻ. Chính vì thế, bên cạnh các khu dân cư đã dần đi vào ổn định, thì các dự án vẫn đang tiếp tục triển khai thi công như kè ven hồ phân khu I, khu TĐC Nậm Cản và khu TĐC Chi Luông; san ủi mặt bằng, giao thông và thoát nước các khu TĐC Chi Luông, Đồi Cao, Cơ Khí, Lay Nưa. Việc thi công san nền mặt bằng, nền đường giao thông đã được hoàn thành cơ bản và thực hiện bàn giao cho TX Mường Lay để giao đất cho các hộ TĐC.
Chỉ tay vào một số hạng mục, anh Thanh cho biết thêm: Do một bộ phận dân cư đăng ký TĐC tại chỗ ở các khu TĐC TX Mường Lay có sự thay đổi nguyện vọng nên quy hoạch chi tiết (QHCT) các khu, điểm TĐC trong quá trình thực hiện cũng phải thay đổi cho phù hợp. Từ đó, việc bố trí sắp xếp dân cư, các phân khu chức năng phục vụ TĐC có sự thay đổi, điều chỉnh; các dự án cũng phải bổ sung, điều chỉnh sửa đổi cho phù hợp với quy mô QHCT được duyệt. Chính vì thế đã ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ triển khai thực hiện các dự án thành phần, gây khó khăn cho công tác quản lý đầu tư xây dựng công trình và tiến độ…
Do phải điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp, nên để bố trí đất cho các công trình công cộng, đất ở dự phòng của 67 hộ TĐC nông nghiệp Chi Luông thì hiện nay BQLDA đang tiếp tục triển khai thi công xây dựng phần mặt bằng mở rộng bổ sung do điều chỉnh QHCT. Mặt bằng khu vực Bệnh viện Đa khoa tại khu TĐC Đồi Cao cũng đang thực hiện để bố trí đất ở cho 72 hộ phi nông nghiệp, đồng thời, chuẩn bị các nguồn lực cần thiết để hoàn thiện phần san nền khu vực tiếp giáp QL12 tránh ngập tại khu TĐC Cơ Khí (đất ở của 24 hộ dân phi nông nghiệp) sau khi PMU1 hoàn thành việc thanh thải và kiên cố QL12 tránh ngập.
Tuy nhiên, theo BQL thì khu TĐC Mường Lay đã hoàn thành cơ bản hệ thống thoát nước trên mặt bằng tại các khu TĐC Đồi Cao, Chi Luông, Lay Nưa và phạm vi khu vực Bản Hốc cùng hệ thống mương dẫn, cửa xả trọng yếu thoát nước lưu vực tại khu TĐC Chi Luông (suối Toong), Cơ Khí. Bên cạnh đó, mặt đường các khu vực bố trí dân cư theo quy hoạch tại khu TĐC Chi Luông, Lay Nưa, Đồi Cao, phạm vi khu vực bản Hốc (Khu TĐC Cơ Khí) đang triển khai thi công.
Nỗ lực cho một thị xã mới
Địa hình khu vực TX Mường Lay chật hẹp nên quỹ đất bố trí TĐC cũng có phần hạn chế dẫn đến mặt bằng thi công các công trình hạ tầng bố trí dân cư trên địa bàn nội thị gặp nhiều khó khăn. Hiện tại, các công trình hạ tầng phải thi công theo hình thức cuốn chiếu theo từng bộ phận, hạng mục. Theo nhận định của Bí thư TX Mường Lay, TX đang tập trung đầy đủ các loại hình công trình, do đó, việc quản lý quy hoạch, chất lượng tiến độ trong thời gian qua còn khá vất vả. Tuy nhiên, ở khu TĐC Mường Lay vẫn còn một số vấn đề khó khăn mà chúng tôi cần phải kiến nghị. Đó là vấn đề sau khi được bàn giao và tiếp quản các công trình cơ sở hạ tầng, kỹ thuật thì việc duy tu, bảo dưỡng, vận hành… sẽ phải có lộ trình thực hiện như thế nào? Một vấn đề nữa, khi QL12 tránh ngập đi qua TX, tiến độ gia cố mái taluy chậm tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn đến các công trình bệnh viện, trung tâm thương mại, chợ...
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia của Bộ Xây dựng, thì khu TĐC Mường Lay còn nhiều vấn đề cần phải tiếp tục hoàn thiện trong hệ thống hạ tầng đã quy hoạch như: Gia cố mái đào, mái taluy, hệ thống quan trắc, phát triển hệ thống cây xanh, đảm bảo cốt nền và đường hợp lý… Hiện tại, nhiều chủ đầu tư các gói thầu vẫn tiến hành các hạng mục cho kịp tiến độ, tuy nhiên, vấn đề thiếu vốn cộng thêm giá cả VLXD ngày càng tăng mạnh, khiến cho các nhà thầu gặp nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện.
Để tạo nên một khu TĐC mới cho bà con ổn định sản xuất không thể thực hiện trong “một sớm, một chiều” nhưng cũng cần phải ghi nhận sự nỗ lực của chính quyền địa phương trong việc vận động để đưa và bố trí đầy đủ nơi an cư cho hầu hết các hộ dân TĐC. Và cũng cần phải có sự chung tay giúp sức giữa chính quyền và người dân TĐC để hình thành một TX mới giữa mây ngàn Tây Bắc.
Hà Ngọc
Theo baoxaydung.com.vn
