(Xây dựng) - Mới đây, huyện Hoành Bồ (Quảng Ninh) đón Bằng công nhận đền thờ vị tiến sĩ đầu tiên của vùng Đông Bắc bộ tại địa phương là Di tích lịch sử cấp tỉnh. Cụ là Vũ Phi Hổ, đăng quang tiến sĩ khoa thi năm Tân Mùi niên hiệu Hồng Thuận thứ 3 (tức năm 1511), thời vua Lê Tương Dực.
Đền thờ Anh nghị Đại vương, tiến sĩ Vũ Phi Hổ, Phó Đô Ngự sử thời Lê Trung Hưng là công trình thứ 6 của huyện Hoành Bồ được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
Tiến sĩ Vũ Phi Hổ là người làng Từ Xá, huyện Hoành Bồ, phủ Hải Đông (nay là xã Lê Lợi, Hoành Bồ, Quảng Ninh). Cụ Vũ Phi Hổ là vị tiến sĩ đầu tiên của vùng Đông Bắc bộ và đã làm tới chức Phó Đô ngự sử thời Lê Trung Hưng. Tiến sĩ Vũ Phi Hổ là vị quan tài đức vẹn toàn, về già cụ “cáo ấn từ quan” ở ẩn. Khi qua đời, cụ được triều đình ban sắc xây đền, cấp điền địa, hương hỏa thờ cúng.
Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh đền thờ Anh nghị Đại vương - Tiến sĩ Vũ Phi Hổ.
Tiến sĩ Vũ Phi Hổ có nét khác người, cụ làm quan nhà Lê nhưng 300 năm sau khi Nguyễn Ánh lên ngôi lập triều đình nhà Nguyễn lại tôn vinh cụ. Nội dung sắc phong triều Nguyễn: Nay thống nhất đất nước, lễ có nâng bậc, đáng gia tặng mỹ tự nhất tự: “Anh nghị đại vương”, tạm dịch là “người có công với dân với nước”. Cụ Vũ Phi Hổ còn được dân địa phương suy tôn là Thành hoàng làng, đến nay vẫn tổ chức cúng giỗ vào ngày 15/3 âm lịch.
Đền thờ cụ Vũ Phi Hổ được xây dựng cuối thời Lê. Ở nơi phát tích nay là thôn Tân Tiến, xã Lê Lợi, Hoành Bồ. Truyền tục đây là ngôi đền đẹp, linh thiêng, nhưng xây dựng lâu năm, mưa nắng mỏi mòn cùng những biến cố lịch sử, lại không được đầu tư sửa chữa nên chỉ còn lại phế tích và một am thờ nhỏ.
Nhiều lưu bút chữ Hán cổ, tạc vào đá núi quanh đền.
Năm 2010, huyện Hoành Bồ cho trùng tu xây dựng lại theo hình thức xã hội hóa, Hội đồng dòng họ Vũ Võ Quảng Ninh là nòng cốt xây dựng. Dự án tổng kinh phí trên 30 tỷ đồng, xây dựng trên thửa đất rộng gần 10.000m2, nay đã hoàn thành giai đoạn I gồm đền thờ chính xây kiểu chữ đinh, hồi bít đốc, hai tầng mái, rộng 223,6m, cao 8,72m; qui hoạch khuôn viên, tường rào bảo vệ.
Đền thờ cụ Vũ Phi Hổ phục dựng lại, xây kiểu truyền thống, chữ đinh, hồi bít đốc, hai tầng mái, rộng 223,6m, cao 8,72m.
Đền thờ Anh nghị Đại vương tiến sĩ Vũ Phi Hổ là 1 trong số 6 di tích ở huyện Hoành Bồ được xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh. Danh tiếng đền thiêng lan truyền rộng, khách thập phương đến nhiều. Ngôi đền trở thành điểm đến cuốn hút trong chuỗi công trình du lịch tâm linh ở huyện miền núi này.
Cụ Vũ Phi Hổ là người đầu tiên của Quảng Ninh đỗ tiến sĩ (thời vua Lê Tương Dực 1511).
Vũ Phong Cầm
Theo