Thành phố Đà Lạt có hàng ngàn ngôi biệt thự cổ được xây dựng từ thời Pháp thuộc. Đây là kho tàng kiến trúc có một không hai. Trong hàng chục năm qua, do những điều kiện khách quan và yếu kém trong công tác quản lý, rất nhiều biệt thự trong kho tàng đó đã xuống cấp trầm trọng, thậm chí bị bỏ hoang phế và được người dân Đà Lạt gọi là những “biệt thự ma”. Những năm gần đây, bằng sự cố gắng của chính quyền tỉnh Lâm Đồng, nhiều nhà đầu tư đã đến Đà Lạt phục sinh những ngôi biệt thự, biến chúng thành những cơ sở du lịch hấp dẫn...
Ảnh minh họa
Trong số những biệt thự “nổi tiếng” vì hoang phế, tiêu điều và bị người Đà Lạt gọi là “ngôi nhà hoang”, “biệt thự ma” gồm hai biệt thự trên đường đèo Prenn - Đà Lạt, một trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, 13 trên đường Trần Hưng Đạo, 8 trên đường Lê Lai, 10 ở đường Nguyễn Du - Phó Đức Chính và ngôi biệt thự đôi tọa lạc tại số 1A Quang Trung. Các biệt thự này do người Pháp xây dựng từ năm 1923 - 1930, là nơi ở của các quan lại người Pháp thời Bảo Đại. Trong 13 căn biệt thự cổ tọa lạc trên diện tích 6ha dọc theo đường Trần Hưng Đạo, biệt thự số 22 trước đây là dinh của Thống sứ Nam kỳ, còn biệt thự 26 là nơi ở của cựu Thủ tướng Trần Trọng Kim. Tòa biệt thự số 1A Quang Trung với hai ngôi nhà tách biệt được nối liền bằng một hành lang bán nguyệt xây dựng vào năm 1928 bằng đá lạ, mô phỏng kiến trúc vùng Basques, Tây Ban Nha nên nhìn bề ngoài có nhiều điểm khác biệt với hàng ngàn ngôi biệt thự kiến trúc Pháp hiện có ở Đà Lạt. Theo một số nhà nghiên cứu, vào năm 1940 vua Bảo Đại đã mua lại biệt thự này từ một công chức Pháp để tặng cho thứ phi Phi Ánh. Cũng từ đó, biệt thự có tên là biệt thự Phi Ánh. Suốt hàng chục năm, do bị nhiều hộ dân lấn chiếm, phá mất một số bức tường, thậm chí tự ý cơi nới làm nơi nuôi heo, nấu rượu... khiến ngôi biệt thự này hoang tàn, xuống cấp trầm trọng.
Từ năm 2003, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có công văn giao cho các Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở TN&MT, UBND TP Đà Lạt, Trung tâm quản lý nhà Đà Lạt tham mưu, lập đề án để quản lý, khai thác quỹ biệt thự cổ Đà Lạt. Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng đã cử cán bộ chuyên môn tiến hành khảo sát, kiểm tra chất lượng, thực trạng, địa thế các biệt thự và lập “Đề án sử dụng hợp lý quỹ biệt thự thuộc sở hữu nhà nước” tại TP Đà Lạt. Mục tiêu của đề án là quản lý và khai thác sử dụng; góp phần thu hút đầu tư, gắn công tác bảo tồn kiến trúc và phát triển đô thị.
Kể từ đó, các doanh nghiệp trúng thầu đã tiến hành tân trang các biệt thự này khiến chúng thực sự khởi sắc, được du khách và nhiều người dân địa phương trầm trồ khen ngợi. Một số căn biệt thự lẻ khác tại các tuyến đường Hùng Vương, Trạng Trình, Trần Quý Cáp... cũng đang được các nhà đầu tư triển khai lập dự án trùng tu.
PV
Theo baoxaydung.com.vn
