(Xây dựng) - Khi nhắc đến mùa thu Hà Nội, không ai không nhớ đến một thứ quà ngon nổi tiếng, làm từ hạt lúa non. Thứ quà vừa dân dã vừa thanh tao, đó là Cốm làng Vòng, mang hương vị thơm mát của đất trời với nào là gạo nếp, nào là lá sen. Ngày nay, khi Hà Nội được quy hoạch, mở rộng thêm, làng Vòng ngày xưa nay là phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy. Mặc dù vậy, cái tên làng Vòng vẫn không mất đi trong tâm trí của mỗi người dân thủ đô, bởi nó đã gắn liền với một đặc sản dân dã nổi tiếng, tạo nên nét văn hóa riêng.
Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì
Tương bần, húng Láng còn gì ngon hơn!
Tương truyền nghề làm cốm làng Vòng, bắt nguồn từ truyền thuyết: Vào một mùa thu cách đây cả ngàn năm, khi lúa bắt đầu uốn câu thì trời đổ mưa to, gió lớn, đê vỡ, ruộng lúa cao nhất đồng cũng chìm nghỉm. Người làng Vòng đành mò cắt những bông lúa còn non ấy đem về rang khô, ăn dần, chống đói. Không ngờ cái sản phẩm bất đắc dĩ ấy lại có hương vị riêng, rất hấp dẫn, khiến người làng Vòng thường hay làm để ăn chơi mỗi khi mùa thu đến. Cứ mỗi lần làm là một lần rút kinh nghiệm, sáng tạo thêm nên hạt cốm ngày càng xanh, càng mỏng, càng dẻo, càng thơm. Nó trở thành món quà mang trong mình hương vị cả sự đảm đang, cần cù và sáng tạo của người nông dân.
Cốm làng Vòng - đặc sản Hà Nội.
Vụ cốm mùa thu kéo dài tới gần 3 tháng, bắt đầu từ mồng 1 tháng 7 âm lịch trở đi. Khi ấy là vào mùa thu, mùa của đất trời Hà Nội. Và không phải ngẫu nhiên, mà thứ quà mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ Việt Nam lại cùng mùa thu Hà Nội đi vào thơ ca “Hà Nội mùa thu..., mùa cốm xanh về thơm bàn tay nhỏ, cốm sữa vỉa hè thơm bước chân qua...”. Hay như trong cuốn “Hà Nội 36 phố phường” Thạch Lam đã ví: “Cái màu xanh tươi của cốm như ngọc thạch quý, màu đỏ thắm của hồng như ngọc lựu già. Một thứ thanh đạm, một thứ ngọt sắc, không gì hòa hợp bằng”. Cho đến nay, cốm Vòng được bán khắp các phố, chợ Hà Nội. Cứ mỗi mùa thu đến, lại thấy các bà, các chị làng Vòng quẩy đôi gánh xinh xinh, giắt đầy cây lúa non đã tuốt hạt, đi dọc các phố mà rao “Ai cốm đây”, nghe thật quen thuộc.
Cứ mỗi mùa thu đến, ta lại bắt gặp hình ảnh những đôi gánh, đi dọc các phố mà rao “Ai cốm đây”.
Ngoại thành Hà Nội có dăm bảy nơi làm cốm. Ví như cốm làng Lủ, cốm Mễ Trì… thế nhưng, không có nơi nào hạt cốm thơm dẻo như cốm Vòng. Bởi người làng Vòng có bí quyết riêng để đem cái giống nếp vàng, hạt nhỏ tròn, thơm ngát kia, sau khi rang, giã trở thành những hạt cốm, dẻo mịn, thơm ngọt; được bọc ngoài bởi những chiếc lá sen già, để mùi lá sen già với hạt cốm thơm dẻo, hòa quện lại với nhau. Chỉ có lá sen mới có thể giữ cho cốm tươi bền đến tận lúc trao vào tay người thưởng thức, tạo nên mối lương duyên trời định giữa hạt cốm và lá sen.
Cốm làng Vòng là thứ quà dân dã khiến ai ăn một lần cũng nhớ mãi.
Thế nhưng, Làng Vòng giờ đã thành phố, thành phường. Con đường làng ngày xưa giờ đã được bê tông hóa, bên cạnh là những ngôi nhà cao tầng chọc trời, siêu thị, quán ăn đầy sắc màu, không còn lúa để làm cốm nữa. Mặc dù lúa nếp để làm cốm giờ phải sang làng khác hoặc ra các huyện ngoại thành mua về. Dù có mai một đi nhưng thương hiệu “Cốm làng Vòng” vẫn giữ mãi trong nét đẹp văn hóa đất nước.
Tuyết Hạnh
Theo
