Trong những ngày gần đây liên tiếp những thông tin về tranh chấp, xung đột tại các khu chung cư trên địa bàn Hà Nội như tòa nhà 102 Thái Thịnh, chung cư CT18 Việt Hưng,... trên các mặt báo giấy và báo mạng đã làm nhiều cư dân ở các chung cư khác quan tâm tâm theo dõi. Tại các khu nhà trên, cư dân bức xúc và lo lắng là hoàn toàn có cơ sở khi mà căn nhà họ đổ bao công sức mua và sử dụng nhưng lại sẵn sàng bị cắt điện, cắt nước và các cản trở khác vì những lí do mà họ chẳng có lỗi, hơn nữa lại đến từ lòng tham và sự vô cảm của một vài bên có quyền lợi liên quan hòng cản trở quyền chính đáng mà luật pháp đã trao cho cư dân. Tại các nơi tranh chấp trên, với sự vào cuộc của các cấp chính quyền, công an thành phố, sự lên tiếng của các cơ quan truyền thông thì quyền lợi chính đáng của nhân dân đang dần được phục hồi, bên vi phạm đang dần phải nhượng bộ và khắc phục. Điểm chung có thể dễ dàng nhận thấy là các tranh chấp đáng tiếc đó hoàn toàn có thể tránh được nếu các cấp chính quyền và các bên liên quan lắng nghe và tôn trọng các quyền lợi chính đáng của cư dân vốn đã được quy định rõ ràng trong các quy định pháp luật về nhà ở đồng thời có cách nhìn nhận ngôi nhà ngoài nghĩa như một tài sản bất động sản, nó còn là nơi nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động cho hàng ngàn con người qua đó đóng góp một phần trong chiến lược an sinh xã hội mà Nhà nước đang gắng công xây dựng.
Một điểm bùng nổ tranh chấp đang tiềm tàng...
Tòa nhà CT1 Ngô Thì Nhậm, phường Hà Cầu, quận Hà Đông, Hà Nội là tòa nhà cho người thu nhập thấp đầu tiên trên toàn quốc, vốn như là biểu hiện sinh động, rõ ràng sự quan tâm, ưu đãi của Đảng và Nhà nước cho các cư dân là cán bộ nhà nước có cống hiến nhưng đang khó khăn về nhà ở, là nơi thể hiện sự ưu việt của chế độ xã hội mà cả nước đang phấn đấu xây dựng thì thật đáng tiếc là việc tranh chấp, bất hòa tại chung cư này lại diễn ra dai dẳng trong nhiều năm mà chưa nhận được sự quan tâm giải quyết dứt điểm của các cấp chính quyền dù các mâu thuẫn tại đây là không phức tạp.
Điểm mấu chốt phát sinh mâu thuẫn ở đây là việc Chủ đầu tư là Công ty CP Bê tông và Xây dựng Vinaconex Xuân Mai lựa chọn đơn vị quản lý vận hành tòa nhà không minh bạch, có biểu hiện lợi ích cục bộ dẫn đến việc quản lý vận hành tòa nhà rất kém, bên cạnh sự bất tiện cho cư dân còn là nguy cơ tiềm ẩn về cháy nổ và các yếu tố gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng cư dân. Công ty được đưa vào quản lý vận hành có bộ máy chắp vá, không được đào tạo, sử dụng lao động trình độ năng lực và sức khỏe không tốt nên không xử lý được các sự cố xảy ra. Bên cạnh đó, các kỹ năng mềm trong giao tiếp của đơn vị quản lý vận hành, đáng lẽ ra phải được đào tạo và huấn luyện với tinh thần phục vụ thì họ lại thường xuyên giao tiếp không lịch thiệp với cư dân, nhiều khi còn mang tính bất lịch sự, bất hợp tác như khi bị thắc mắc về chất lượng dịch vụ thì nhân viên sẵn sàng trả lời theo kiểu " nhà ở xã hội, nộp ít tiền thì dịch vụ chỉ như vậy thôi" (?) Với tư duy và cách suy nghĩ như vậy nên chất lượng dịch vụ tòa nhà CT1 rất kém, khu công cộng mất vệ sinh, cảnh quan không được chăm sóc dẫn đến cây cỏ mọc um tùm, không gian bị lấn chiếm,... nhưng phí dịch vụ thì vẫn thu đều đều.
Đứng trước tình trạng đó, các tổ chức đoàn thể sau khi lấy ý kiến cư dân, qua nhiều buổi họp bàn đã thống nhất kiến nghị với các cấp chính quyền vào cuộc giải quyết nhưng đều chưa đi đến giải pháp hiệu quả.
Một vấn đề nữa gây bức xúc cho cư dân đến từ Chủ đầu tư - Công ty CP Bê tông và Xây dựng Vinaconex Xuân Mai. Với góc độ là các cư dân được hưởng ưu đãi của Nhà nước, cư dân tòa nhà CT1 đều hiểu và cảm ơn Chủ đầu tư đã góp công trong việc giúp họ có được ngôi nhà mơ ước. Tuy nhiên, các cư dân cũng rất bức xúc với Chủ đầu tư trong việc sử dụng quỹ bảo trì tòa nhà, chất lượng xây dựng bất cập sau một thời gian đi vào sử dụng, việc sử dụng các công trình thương mại chưa tách bạch gây ảnh hưởng đến cuộc sống cư dân và việc "tận dụng" tầng kỹ thuật vốn dành cho mục đích kỹ thuật tòa nhà như tên gọi để hình thành một nhà trẻ (trường do phu nhân lãnh đạo Chủ đầu tư quản lý điều hành). Cũng cần nói thêm rằng Chủ đầu tư cũng là đơn vị ủng hộ và ký hợp đồng với đơn vị quản lý vận hành yếu kém nên dẫn đến sự bất tiện và phức tạp của tòa nhà.
Chính quyền chưa thực sự vào cuộc.
Đứng trước sự bất cập và yếu kém của đơn vị quản lý vận hành tòa nhà, với sự tâm huyết của các cán bộ đảng viên trước các vấn đề phức tạp và vì mục tiêu xây dựng chung cư CT1 thành tòa nhà văn minh, hiện đại, nhân văn nên tập thể các tổ chức đoàn thể cơ sở là Đảng ủy, Tổ dân phố, Hội Người cao tuổi, Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh,.. đã nhiều lần thiện chí bàn bạc với Chủ đầu tư, Ban quản trị không thành công nên đã kiến nghị nhiều lần với các cấp chính quyền nhưng tình hình vẫn chưa hề thay đổi.
Liên tục nhận được các đơn thư, báo cáo từ nhiều phía, nhưng tình hình vẫn chưa thay đổi trong vòng hai năm qua trong khi các quy định của pháp luật tuy chưa hoàn thiện nhưng hoàn toàn có thể áp dụng để giải quyết hợp tình hợp lý thì chỉ có thể giải thích là sự chưa vào cuộc thực sự của các cấp chính quyền. Trong điều kiện nền kinh tế khó khăn, khủng hoảng thì Đảng và Nhà nước đang ra sức tập trung phấn đấu vượt qua vì các mục tiêu an sinh xã hội, đời sống nhân dân thì các vấn đề gây bất ổn dù bất cứ ở mức độ, quy mô nào đều là rất tai hại nên rất cần thiết sự vào cuộc thật chủ động của các cấp chính quyền. Trong việc cụ thể tòa nhà CT1, chính quyền cần họp với các thành phần liên quan, lắng nghe các ý kiến đa chiều để cùng các bên đưa ra giải pháp được đại đa số nhân dân ủng hộ. Việc trong thời gian qua, với quan điểm của chính quyền là giải quyết mang tính làm tạm lắng tình hình để từ đó đưa ra một số giải pháp như giao lại việc quản lý vận hành chung cư cho Chủ đầu tư là các tính toán không căn cơ, gây thêm bức xúc cho cư dân. Người dân không thể hài lòng với việc đưa chính một bên có liên quan mà người dân còn đang bức xúc lại chưa hình thành bộ máy quản lý chuyên nghiệp, mang nặng tính "quản lý"thay cho phục vụ đồng thời còn đầy mâu thuẫn, tranh chấp với cư dân ở tại khu Kiến Hưng mới được bàn giao cho cư dân để quản lý vận hành phục vụ cư dân CT1 là điều cư dân không mong muốn. Phóng viên được nhiều người dân cho rằng việc Chủ đầu tư sau hàng loạt mâu thuẫn với người dân và sau những thông tin của báo chí đã nêu vẫn tiếp tục tìm mọi cách để được quản lý vận hành tòa nhà là sự bất chấp vì mục đích cá nhân của lãnh đạo cũ Bê Tông Xuân Mai và sự khuất tất trong quan hệ của Chủ đầu tư với chính quyền đã tạo ra sự áp đặt với cư dân là những người chủ thực sự của tòa nhà. Ngoài ra người dân còn cho rằng họ bị lừa dối khi Chủ đầu tư đứng đằng sau việc thông báo mời các đơn vị nộp hồ sơ quan tâm đến việc quản lý vận hành một cách hình thức để rồi cho hết hồ sơ của các đơn vị vào sọt rác không có 1 câu đánh giá nhận xét sau đó dẫm đạp lên mong muốn của người dân để tìm cách vào quản lý vận hành tòa nhà.
Chìa khóa vấn đề: Hãy để người dân quyết định
Một sự thật đơn giản là tòa nhà là tài sản chung của hơn 300 hộ gia đình nên phải để những người chủ có tiếng nói và quyết định mà việc trước tiên là từng bước gây dựng bộ máy đại diện thật sự cho cư dân, bảo vệ quyền và lợi ích nhân dân là mục tiêu cao nhất và cũng phủ hợp với nguyên tắc mà Nhà nước ta đang hướng đến.
Từ góc độ khoa học quản lý, quản lý vận hành chung cư cần cả yếu tố am hiểu về các hệ thống máy móc, thiết bị, hệ thống điện, nước, thông tin liên lạc, phòng chống cháy nổ,... và kỹ năng quan hệ giao tiếp nên Nhà nước đã quy định các đơn vị quản lý vận hành phải có các nhân viên được qua đào tạo và được cấp chứng chỉ. Quản lý vận hành chung cư theo đúng nghĩa là ngoài việc bảo đảm an toàn, thuận tiện cho cư dân tòa nhà thì còn là bảo toàn và gia tăng giá trị cho bất động sản. Đã có nhiều ví dụ cho thấy, giá thị trường của mỗi mét vuông chung cư có thể chênh lệch nhau vài ba triệu đống giữa tòa nhà được quản lý vận hành tốt và không tốt.
Thấu hiểu điều đó, tập hợp cư dân qua các tổ chức đoàn thể cơ sở đã đưa ra các đề xuất:
Sớm tiến hành Hội nghị cư dân tòa nhà CT1 một cách chính thức để cư dân có tiếng nói quyết định trong các vấn đề tự quyết như kiện toàn Ban quản trị, lựa chọn đơn vị quản lý vận hành và các quyết định quan trọng khác. Tạo cơ chế dân chủ thật sự để người dân có quyền nói lên tiếng nói của mình, được sử dụng quyền bỏ phiếu và các quyền đóng góp, phê bình với mục đích thiện chí. Các cơ quan chính quyền cần vào cuộc để xử lý các tồn tại, sai phạm (nếu có) trong giai đoạn đã qua, sớm ổn định tình hình vì một chung cư an toàn và đoàn kết. Người dân được quyền lựa chọn đơn vị quản lý vận hành tòa nhà không phải là Chủ đầu tư và không liên quan đến Chủ đầu tư để không bị xử ép, không bị lợi dụng.
Chúng tôi tin tưởng rằng đứng trước một vấn đề không quá phức tạp như tại tòa nhà CT1 chung cư Ngô Thì Nhậm , với sự quyết tâm vào cuộc thực sự của các cấp chính quyền, để tránh các hiện tượng tranh chấp đáng tiếc có thể dẫn đến xung đột, bất ổn như tại một số chung cư khác thì cư dân chung cư CT1 vốn là các cán bộ công nhân viên có nhiều đóng góp trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc sẽ sớm được sống trong một tòa chung cư an toàn, thân thiện và nhân văn qua đó góp phần xây dựng xã hội ta thêm tươi đẹp, hiện đại.
Hải Dương
Theo
