Mặc dù là thị xã mới, nhưng sau 8 năm xây dựng và phát triển, thị xã Lai Châu tỉnh Lai Châu đã dần chuyển mình lên dáng vóc của một đô thị hiện đại, khang trang, đời sống người dân được nâng lên rõ rệt. Với vai trò, vị thế và tiềm năng của mình, trong tương lai, thị xã Lai Châu xứng đáng là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế thương mại du lịch, văn hóa xã hội của tỉnh và là đô thị có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Lai Châu.
Sự vươn mình mạnh mẽ
Theo báo cáo từ thị xã Lai Châu thì đây là thị xã tỉnh lỵ của Tỉnh. Thị xã là đô thị nằm trên tuyến vành đai đô thị biên giới, có vị trí chiến lược an ninh quốc phòng của tỉnh và vùng Tây Bắc. Với lợi thế của cửa khẩu quốc tế Ma Lù Thàng nối với khu vực Vân Nam - Trung Quốc đã khẳng định tính chất trung tâm thương mại dịch vụ của thị xã với Tỉnh và vùng phụ cận. Đến nay, hình ảnh đô thị Lai Châu đã trở thành một đô thị tiêu biểu, có bản sắc đặc thù xứng đáng với vị thế là một đô thị trung tâm quan trọng của Khu vực miền núi Tây Bắc sau 8 năm phát triển.
Diện mạo mới của thị xã Lai Châu
Xét theo 6 tiêu chuẩn lên đô thị loại 3 về chức năng đô thị; quy mô dân số; mật độ dân số đô thị; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp; hệ thống công trình hạ tầng đô thị; kiến trúc cảnh quan đô thị thì: Tổng thu ngân sách trên địa bàn thị xã (2011) đạt 246,126 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người năm 2011 đạt 14,69 triệu/người bằng 0,57 lần so với cả nước. Tổng số lao động đang làm việc ở các ngành kinh tế tại khu vực nội thị là 24.459 người. Số lao động phi nông nghiệp tại khu vực nội thị là 21.623 người. Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp khu vực nội thị Thị xã Lai Châu là 88,41 %.
Diện tích sàn nhà ở bình quân cho khu vực nội thị thị xã Lai Châu là 10,79 (m2 sàn/người). Tỷ lệ nhà kiên cố, khá kiên cố, bán kiên cố cho khu vực nội thị là 87,78 %. Diện tích đất xây dựng công trình công cộng cấp khu ở khu vực nội thị bình quân đạt 3,67 m2/người. Đối với cơ sở y tế thì hiện nay, tổng số giường bệnh khu vực nội thị là 532 giường, bình quân đạt 13 giường/1000 dân. Thị xã có 8 cơ sở giáo dục đào tạo…. Thị xã Lai Châu là đầu mối giao thông quan trọng của tỉnh Lai Châu. Tỷ lệ đất giao thông khu vực nội thị so với đất xây dựng là 9,22%. Tổng chiều dài các tuyến đường trong khu vực nội thị có chiều rộng đường đỏ ≥ 11,5m là 82,36 km. Xét theo chỉ tiêu cấp, thoát nước thì tổng công suất thiết kế cấp nước trên địa bàn thị xã là 4,631 m3/ngày đêm. Tiêu chuẩn cấp nước sinh hoạt đạt 94,02 (lít/người/ngàyđêm). Tỷ lệ dân số khu vực nội thị được cấp nước sạch là 62,43%. Mật độ đường cống thoát nước chính khu vực nội thị là 6,57km/km2. Tỷ lệ nước thải sinh hoạt được xử lý đạt 20%. Có 100% các cơ sở sản xuất khi xin cấp phép đầu tư xây dựng mới tại địa bàn thị xã đều đảm bảo có biện pháp xử lý nước thải và tuân thủ các quy định về xử lý nước thải….
Tại hội nghị thẩm định Đề án công nhận thị xã Lai Châu lên đô thị loại 3
Bên cạnh những kết quả đạt được, so với tiêu chuẩn đô thị loại 3, thị xã Lai Châu còn chưa đạt một số chỉ tiêu. Đó là chỉ tiêu về thu nhập bình quân đầu người, dân số toàn đô thị; tỷ lệ nước thải sinh hoạt được xử lý; số nhà tang lễ khu vực nội thị, tỷ lệ các di sản văn hóa lịch sử và kiến trúc tiêu biểu được trùng tu, tôn tạo). Nhóm chỉ tiêu còn yếu như: Đầu mối giao thông, chỉ tiêu cấp điện, quy chế quản lý kiến trúc; khu đô thị mới …
Xét theo các tiêu chuẩn lên đô thị loại 3 thì thị xã Lai Châu tự xác định đạt 83,27/100 điểm. Lên đô thị loại 3 sẽ tạo điều kiện cho thị xã phát huy tối ưu các tiềm năng và lợi thế của vị trí địa lý, nhằm đảm bảo thực hiện tốt vai trò là một trong những đô thị trung tâm vùng miền núi Tây Bắc
Để người dân có không gian sống trong đô thị mới
Trong hội nghị thẩm định đề án “Đề nghị công nhận thị xã Lai Châu là đô thị loại 3” diễn ra vào chiều 31/1, tại Bộ Xây dựng, do Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị chủ trì, báo cáo thẩm định của Cục PTĐT (Bộ Xây dựng) và báo cáo phản biện của Bộ Nội vụ cùng ý kiến của hội đồng thẩm định đã đánh giá cao nỗ lực khắc phục khó khăn, vươn mình phát triển của thị xã Lai Châu trong những năm gần đây. Xét theo các tiêu chuẩn lên đô thị loại 3 thì Hội đồng cơ bản công nhận thị xã Lai Châu đạt yêu cầu. Tuy nhiên, nhiều ý kiến lưu ý Tỉnh và thị xã Lai Châu cần quan tâm đến các vấn đề khi lên đô thị loại 3 như: Quan tâm đến an ninh quốc phòng; quy hoạch đường giao thông. Việc nâng cấp thị xã lên đô thị loại 3, thị xã đã có nhiều công trình phục vụ TDTT, tuy nhiên, cũng cần quan tâm đến việc tôn tạo tu bổ di tích văn hóa. Trong nguồn lực hiện nay ngoài việc phát triển KT-XH, nguồn vốn nâng cấp đô thị còn hạn chế, chủ yếu dựa vào nguồn lực hỗ trợ ODA, Tỉnh cũng cần quan tâm theo chỉ tiêu của Chính phủ; ngoài ra, Tỉnh cũng nên tận dụng nguồn lực của DN. Chú ý vấn đề nước thải của cụm, khu CN và quan tâm đến hạ tầng thương mại. Đầu tư khai thác lợi thế du lịch thông tuyến từ Lào Cai – Điện Biên…
PGS.TS Lưu Đức Hải -Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và phát triển hạ tầng phân tích rằng, Lai Châu chuyển mình lên đô thị rất nhanh chóng khi còn nhiều khó khăn về nguồn lực. So sánh với nhiều tỉnh phía Đông Bắc, thị xã Lai Châu không có nhiều lợi thế về giao thông, nên cần được quan tâm hơn. Còn đại diện Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho biết Lai Châu nên xác định lối đi sau khi phát triển lên đô thị. Kiến trúc thị xã phải biểu đạt thông qua các công trình, tạo nên bản sắc là đô thị miền núi, hòa nhập với phong cảnh miền núi. Lựa chọn phong cách kiến trúc cho các công trình trọng điểm và công trình nhà dân dụng, người dân phải có không gian sống trong đô thị mới….
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Nghị chúc mừng thị xã Lai Châu lên đô thị loại 3
Chủ tịch HĐTĐ - Thứ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nhất trí theo ý kiến Hội đồng công nhận thị xã Lai Châu đạt đô thị loại 3. Thứ trưởng nhấn mạnh thị xã lên đô thị loại 3 là hoàn cần thiết, phù hợp với tình hình thực tế phát triển của Lai Châu. Tuy nhiên, Thứ trưởng lưu ý thị xã cần phải khắc phục những chỉ tiêu chưa đạt đô thị loại 3, đảm bảo trong quá trình nâng lên đô thị, cuộc sống của người dân được hưởng lợi, tăng thu nhập bình quân đầu người. Để xây dựng đô thị phát triển, thị xã Lai Châu tập trung hơn công tác quy hoạch phân khu và chi tiết, thiết kế đô thị, cảnh quan; quan tâm chất lượng và phong cách kiến trúc cho các công trình xây dựng phải mang tính đặc thù, đậm đà bản sắc văn hóa; đầu tư không gian công cộng phục vụ đời sống người dân. Gắn phát triển KT-XH với quốc phòng an ninh. Đối với UBND tỉnh Lai Châu, cần quan tâm đến công tác phát triển đô thị. Xây dựng chương trình phát triển đô thị…
Trước những ý kiến đóng góp của Hội đồng thẩm định, ông Nguyễn Chương - Phó CT UBND tỉnh Lai Châu tiếp thu và sẽ có chương trình, kế hoạch khắc phục những chỉ tiêu chưa đạt để nâng cao cuộc sống của người dân.
Tại hội nghị Đề nghị công nhận thị xã Lai Châu lên đô thị loại 3, Hội đồng thống nhất cho điểm đề án đạt 82,37 điểm.
Hà Bảo Ngọc
Theo baoxaydung.com.vn