(Xây dựng) - Một ngày mùa xuân trên cao nguyên Đồng Văn - Hà Giang hiện ra trước mắt chúng tôi đẹp như tranh vẽ với những mỏm đá tai mèo thâm sẫm, sừng sững chạm tới tận trời và chen lẫn trong màu xanh ngăn ngắt của trời, bà con người Mông túa ra làm đất, gieo hạt cho một vụ mùa mới trong những vạt váy sặc sỡ, rộn ràng, nhún nhẩy trong từng nhịp cào, nhịp cuốc…
Ở cái nơi tưởng như giơ tay có thể chạm được vào mây và trời này, nơi chỉ thấy bốn bề là đá và đá, vậy mà chẳng bao lâu nữa từ những hốc đá đen xám, sù sì, đủ hình thù to nhỏ xếp chồng lên nhau một cách đầy ngẫu hứng của tạo hóa, màu xanh mướt của những thân ngô non sẽ vươn lên chẳng biết tự lúc nào, như chính sức sống mãnh liệt, bền bỉ, kiên cường của con người nơi vùng cao địa đầu Tổ quốc.
Những dấu chân cõng vốn lên non…
Theo lời những cán bộ tín dụng Agribank Hà Giang đã có một thời gắn bó máu thịt với mảnh đất Đồng Văn và đồng bào người Mông, chúng tôi tìm lên Đồng Văn để cảm và thấm sự khó khăn của cán bộ tín dụng vùng cao, dù Đồng Văn của hai mươi năm về trước đến nay đã đổi thay quá nhiều, đường xá giao thông được cải thiện đáng kể đã mang đến diện mạo mỗi ngày một đổi thay nơi vùng cao; cái đói, cái nghèo vì thế cũng đang dần thoát khỏi cuộc sống của đồng bào người Mông hôm nay.
Nhưng có ai biết, những năm 90 của thế kỷ trước, điện lưới quốc gia tại Đồng Văn còn chưa có, một tuần cũng chỉ có 2 chuyến xe ca xuất phát từ Hà Giang đi từ 5 giờ sáng đến 7 - 8 giờ tối mới lên đến Đồng Văn nhưng có hôm xe ca hỏng còn phải ngủ lại ở dọc đường. Từ trung tâm huyện lỵ đi vào các xã chỉ toàn đường mòn, còn chưa có đường ô tô nên xe máy cũng không đi được. Cán bộ tín dụng Agribank thời đó quen gọi việc mang vốn tín dụng đến với bà con dân tộc người Mông là “đi xã”. Việc đi xã bao giờ cũng kéo dài từ đầu tuần đến cuối tuần, cán bộ tín dụng phải đi bộ, đường đi chỉ toàn đá to, một bên là núi, một bên là vực thẳm, chưa kể những ngày mưa gió, sương mù… Trong cuộc đời làm cán bộ tín dụng của những cán bộ Agribank vùng cao đã in dấu biết bao bước chân nơi từng vực sâu, núi thẳm trên khắp các nẻo đường cao nguyên đá. Với điều kiện đường xá như thế, việc mang đồng vốn ngân hàng đến với đồng bào Mông thực sự quá khó khăn, cộng với trở ngại lớn nhất của cán bộ tín dụng vùng cao lúc đó chính là ngôn ngữ khi hầu hết đều từ dưới xuôi lên.
Agribank Đồng Văn, điểm tựa cho bà con đồng bào trên cao nguyên đá phát triển sản xuất và vươn lên thoát nghèo
Ông Phí Duy Tân - Giám đốc Agribank Đồng Văn hiện nay, người cán bộ tín dụng Đồng Văn năm xưa cũng là người đã có hơn 20 năm gắn bó với mảnh đất này cho biết, tổng dư nợ của Agribank Đồng Văn khi đó (khoảng năm 1998) chỉ có 800 - 900 triệu đồng, điều kiện còn hết sức thiếu thốn, người dân thậm chí chưa hình dung ra vay vốn là gì. Để tiếp cận với bà con đồng bào người Mông, những cán bộ tín dụng Agribank Đồng Văn khi đó thấu hiểu sâu sắc một điều: Muốn làm tín dụng vùng cao tốt thì phải làm dân vận tốt. Chính họ đã đi xuống tận bản, ăn với dân, ở với dân, học tiếng của đồng bào, nói cho dân hiểu muốn làm kinh tế tốt thì phải có vốn, rồi bàn với dân về cách thức làm ăn. Từ chỗ lựa chọn ra các “nhân vật điển hình” là những người dân có khả năng làm ăn hiệu quả nhờ đồng vốn Agribank, sau đó vận động những người có tiếng nói, có uy tín trong thôn, trong xã như trưởng thôn,… để truyền tải thông tin đến đồng bào về việc sử dụng đồng vốn ngân hàng, để họ thấu hiểu và noi theo những “nhân vật điển hình” và từ đó mạnh dạn vay vốn ngân hàng làm ăn, thoát nghèo. Người Mông luôn có một niềm tin sâu sắc, họ hứa cái gì là làm cái đó, kể cả nợ quá hạn không có tiền trả nhưng có tiền là trả ngay; nắm bắt được tính cách đặc biệt này, những cán bộ tín dụng vùng cao Agribank thuở ấy đã đặt niềm tin vào đồng bào người Mông, mạnh dạn mang vốn đến cho bà con vay và “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn họ tỉ mỉ cách thức sản xuất…
Từ trên đất khó... nở hoa
Những đồng vốn ngân hàng cứ từ đó nhân lên, trong hai mươi năm ấy những cán bộ tín dụng vùng cao vẫn bền bỉ tiếp nối hành trình gieo đồng vốn trên rẻo cao, chỉ có khác, những con đường năm xưa giờ đi lại đỡ khó khăn, vất vả hơn, cán bộ tín dụng có thể đi xe máy vào thôn, xã; đời sống của bà con đồng bào người Mông đã khấm khá hơn xưa, có phương tiện đi lại và đã có nhiều thay đổi về tư duy, phương thức sản xuất, kinh doanh.
Vàng Mí Sùng là cán bộ tín dụng của Agribank Đồng Văn đã ngót 10 năm nay. Vào ngành theo chính sách tuyển thẳng con em đồng bào dân tộc ít người, sau đó đưa đi đào tạo nghề về phục vụ công tác tại địa phương của Agribank, Sùng đã được đưa vào Tuy Hòa - Phú Yên tham gia chương trình đào tạo 6 tháng về nghiệp vụ ngân hàng và đưa về công tác tại chính huyện Đồng Văn, quê hương của Sùng. Việc một cán bộ tín dụng ngân hàng là người Mông đã tạo nhiều thuận lợi trong tiếp cận và tuyên truyền chính sách, hoạt động ngân hàng giúp đồng bào người Mông tin tưởng, vay vốn và sử dụng hiệu quả nguồn vốn tín dụng của Agribank để phát triển sản xuất tại địa phương. Theo chân cán bộ tín dụng Vàng Mí Sùng qua những nẻo đường cheo leo hiểm trở, với hàng loạt khúc cua với một bên ôm sát núi, một bên là vực thăm thẳm, uốn lượn mềm mại như một dải lụa nhưng độ hiểm nguy không sao kể xiết, chúng tôi đặt chân vào thôn Thài Phìn Tủng, xã Thài Phìn Tủng để đến với nhà của Thào Mí Nô, một hộ dân tộc Mông vươn lên làm giàu từ nuôi vỗ béo bò thịt điển hình của huyện. Từ 100 triệu đồng vay vốn của Agribank Đồng Văn, Thào Mí Nô mua bò thịt với giá khoảng 20 triệu đồng, sau 6 tháng vỗ béo, bò có thể xuất chuồng với giá bán ngoài 40 triệu đồng.
Cán bộ tín dụng Vàng Mí Sùng (trái) thăm hỏi tình hình sản xuất của hộ nông dân người Mông Thào Mí Nô trước ngôi nhà đặc trưng của người Mông còn được gia đình Thào Mí Nô gìn giữ
Đứng trước cơ ngơi khang trang với ngôi nhà mái bằng hai gian khang trang, rộng rãi, tương đối tươm tất tiện nghi bên cạnh ngôi nhà trần tường, lợp ngói âm dương đặc trưng của người Mông vẫn còn được gia đình Thào Mí Nô giữ lại, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước sự đổi thay của vùng cao hôm nay nhờ ý chí vươn lên thoát nghèo của bà con dân tộc người Mông và càng cảm phục, trân trọng hơn công sức của những cán bộ tín dụng ngân hàng đã mang đến sự ấm no, đủ đầy và cả sự thay đổi cơ bản về nhận thức, tư duy thoát nghèo cho những thôn bản vùng cao. Quanh nhà của Thào Mí Nô có khoảng 7 gia đình người Mông khác đều đang nuôi bò thịt vỗ béo, họ sống quây quần thành cụm với nhau và hỗ trợ, giúp đỡ nhau cùng sản xuất, làm ăn sinh lời. Điều này đang đi đúng hướng với mục tiêu phát triển của huyện Đồng Văn trong giai đoạn hiện nay với trọng tâm phát triển kinh tế là sản xuất nông nghiệp đóng vai trò mũi nhọn; trong đó, huyện đặc biệt ưu tiên chuyển dịch cơ cấu cây trồng và vật nuôi theo hướng từ tự phát sang mô hình chăn nuôi theo nhóm hộ, phấn đấu mỗi gia đình có 2 con bò.
Từ chính sách này, còn rất nhiều hộ gia đình khác, nhờ được vay vốn từ Agribank Đồng Văn đã mở rộng sản xuất và trở thành những gia đình khá giả. Chúng tôi vẫn còn nhớ như in hộ dân tộc người Mông Sùng Mí Mua ở thôn Mo Pải Phìn, Sùng Là, Đồng Văn đã có dịp gặp trong chuyến đi trước đó. Nhà của Sùng Mí Mua với toàn bộ tường rào bao quanh là đá tảng vuông vắn, rộng rãi, nằm thơ mộng giữa đồi cao Mo Phải Phìn. Ngôi nhà của gia đình Sùng Mí Mua được xếp vào hàng to và đẹp nhất trong thôn. Với số tiền 40 triệu đồng ban đầu vay của Agribank Đồng Văn, lại được cán bộ tín dụng xuống tận nơi, tận tình hướng dẫn cách thức làm ăn, Sùng Mí Mua đã mạnh dạn mua bò sinh sản về nuôi, đến nay gia đình anh đã thoát nghèo và có đàn bò 4 con (theo giá thị trường khoảng 60 triệu đồng/con). Ngoài ra, vợ chồng anh còn trồng ngô với khoảng 7kg giống hạt gieo trong một vụ, tiền thu được sinh sôi nảy nở giúp vợ chồng anh xây được nhà kiên cố, có nhiều thịt treo trong nhà và có xe máy để thuận tiện đi lại trong thôn, trong xã…
Vàng Mí Sùng trực tiếp xuống tận thôn để theo dõi việc canh tác sản xuất của hộ đồng bào người Mông
Ở khắp các thôn bản trên cao nguyên đá Đồng Văn này, ở đâu cũng có những khách hàng của Agribank, có người đã gắn bó, thân thuộc với ngân hàng từ mười mấy năm nay. Từ nguồn vốn của Agribank, đồng bào người Mông đã áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, bước đầu loại bỏ tập tục canh tác lạc hậu, sản xuất nhỏ lẻ, manh mún và dần chuyển sang sản xuất hàng hóa. Những cán bộ tín dụng Agribank trực tiếp xuống tận các thôn, xã, theo dõi, nắm bắt tình hình, nguyện vọng của người dân; từ đó, có phương án đầu tư tín dụng kịp thời. Luôn nhiệt tình giúp đỡ các hộ trong quá trình xét duyệt hồ sơ vay vốn, giải ngân… sau khi được giải ngân, cán bộ tín dụng lại tích cực trực tiếp xuống kiểm tra, theo dõi quá trình sử dụng vốn của từng hộ. Qua đó, vừa theo dõi được các hộ sử dụng vốn, vừa tham mưu, giải quyết những khó khăn với các hộ vay vốn trong quá trình sản xuất, kinh doanh.
Ngày càng nhiều hộ dân đã vươn lên thoát nghèo và làm giàu từ đồng vốn Agribank, và những người cán bộ tín dụng vùng cao vẫn ngày ngày làm công việc của mình cần mẫn, bền bỉ mang vốn đến cho bà con đồng bào, giúp bà con làm ăn sản xuất, kinh doanh… Bước chân sau tiếp nối bước chân trước, nối dài thêm hành trình của những người cán bộ tín dụng Agribank nơi vùng cao từ chỗ chưa có đường tự mở đường mà đi, đạp lên đá mà đi, để rồi lại chính từ trên đá những đồng vốn cứ thế sinh sôi, phát triển. Trong thành công của công cuộc xóa đói giảm nghèo của vùng cao Hà Giang trong những năm qua, chắc chắn không thể phủ nhận những đóng góp không nhỏ của Agribank, với vai trò là định chế tài chính chủ lực trong đầu tư tín dụng phục vụ nông nghiệp, nông thôn, thúc đẩy kinh tế hộ tăng trưởng, xóa đói giảm nghèo hiệu quả trên cơ sở bám sát và đồng hành với tỉnh trong các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
31 năm thủy chung, đồng hành cùng nông nghiệp, nông dân, nông thôn, những bước chân của người cán bộ tín dụng Agribank đã dong duổi khắp các nẻo đường của Tổ quốc, có nơi nào từ miền xuôi đến miền núi, từ đồng bằng đến biên giới, hải đảo, không có bóng hình của Agribank. Trên mảnh đất khó “sống trên đá chết vùi dưới đá” này, sao sức mạnh của con người lại phi thường đến vậy? Đó phải chăng là sức mạnh của niềm tin, niềm hy vọng về một “con đường hạnh phúc" đúng như tên gọi dành cho con đường trên cao nguyên cực Bắc này của Tổ quốc.
Cuối tháng ba, trên khắp rẻo cao bừng rực rỡ sắc xuân của những bông hoa đào bung nở đang vào độ đẹp nhất, mùa xuân nơi đây hẳn là kéo dài nhất và sẽ còn ở lại lâu dài cùng bà con đồng bào Mông và các dân tộc khác, như minh chứng cho sức sống bền bỉ, mãnh liệt của mảnh đất cao nguyên đá đang từng ngày vươn lên, đổi thay mạnh mẽ từ những đồng vốn Agribank.
Minh Anh
Theo