(Xây dựng) - Tuần qua, một vài tờ báo, trang mạng cộm lên thông tin về thành phố Cẩm Phả, hàng trăm cây xanh bóng mát đắt tiền, vô chủ, tự trồng ven đường rừng vào một khu dân cư mà thành phố có văn bản hỏa tốc, yêu cầu nhổ đi. Cây đã nhổ, nhưng không sạch đường “dư luận” mà còn rắc rối thêm.
 |
| Một doanh nghiệp hảo tâm mang đến 70 cây hoa ban đỏ, cao trên 2m, thân to từ 6-10cm, giống cây quý hiếm từ vùng Tây Bắc, trị giá trên chục tỷ đồng đến trồng tặng dân bản ở 2 bên con đường Đồng Mỏ - Bến Ván (nay đã nhổ xong). |
Phóng viên Báo điện tử Xây dựng thực tế hiện trường, gặp một cán bộ đoàn thể của thôn, người Dao nói tiếng Kinh còn chưa sõi cho biết, bà con khe bản cái đầu còn chưa hiểu vì sao cán bộ mang cây đến trồng tạo bóng mát cho con đường vào khe bản. Niềm vui của đồng bào rẻo cao ơn Đảng, Chính phủ vừa nhói lên đã vụt tắt bởi cây vừa bén rễ, xanh lá, cán bộ lại nhổ lên chở đi đâu không rõ.
Lật lại hương sử, Bến Ván là một khe bản ở sâu trong rừng, thung lũng dưới chân núi Thiên Sơn một trong 5 ngọn núi cao nhất vùng Đông Bắc Bộ (trên 1.000m). Thời phong kiến, Bến Ván do Tri huyện Hoành Bồ quản lý. Sau ngày khu mỏ giải phóng, Bến Ván chuyển địa giới hành chính về Cẩm Phả. Láng giềng của Bến Ván là Khe Lấp, Vàng Danh, Hàm Ếch... cùng đi chung con đường rừng (mà người đi mãi thành đường) lên thác, xuống ghềnh dài trên 5 cây số ra chợ phiên Đồng Mỏ. Cuối thập kỷ 1960, Liên đoàn địa chất 9 mở đường ôtô vào đây đặt các lỗ khoan thăm dò địa chất, rồi lâm trường sửa sang để vào chở tre gỗ, dân được hưởng lây.
 |
| Đường ôtô vào bản Bến Ván, trước đây do địa chất mở, rồi lâm trường sửa sang chở tre gỗ, dân được hưởng lây (Ảnh tư liệu Báo Quảng Ninh). |
Bến Ván tách khỏi Hoành Bồ về Cẩm Phả theo nhịp nâng cấp đô thị, từ thị tứ lên thị xã, thành phố... Bến Ván cải tên là khu 10, phường Mông Dương. Cả khu gồm các bản: Khe Lấp, Vàng Danh, Hàm Ếch, Bến Ván có gần 200 hộ. Bến Ván đông dân với 70 hộ, được coi là trung tâm của khu 10, nên dân vẫn quen gọi là khu Bến Ván. Danh là khu ở thành phố Cẩm Phả, đô thị loại II, nhưng Bến Ván cách trung tâm phường mình trên 15km. Bến Ván vẫn là một khe bản thuần người Dao ở tít trong rừng, không có điện lưới, nước sạch, trời mưa vắt còn bò lổm ngổm trên con đường đất.
 |
| Khu 10, phường Mông Dương gồm các bản Khe Lấp, Vàng Danh, Hàm Ếch, Bến Ván có gần 200 hộ, Bến Ván đông dân với 70 hộ được coi là trung tâm, nên dân vẫn quen gọi là khu Bến Ván. |
Cũng tại ở cái danh đô thị loại II, Bến Ván vùng rẻo cao dân tộc thiểu số không được mở đường bằng nguồn sự nghiệp giao thông miền núi. Năm 2018, thành phố Cẩm Phả quyết định tiết kiệm chi thường xuyên, dành ngân sách mở đường cho khe bản này. Địa phương tự xây dựng con đường theo dự án nhóm C, quy mô đường cấp 5 miền núi, chiều dài tuyến trên 3,6km, chiều rộng nền đường 6,5m. Kết cấu áo đường gồm lớp đá dăm dày 20cm, mặt đường bê tông, xi măng đá rộng 3,5m, kinh phí đầu tư trên16,9 tỷ đồng. Cùng năm đó, chương trình phủ lưới điện quốc gia cụm dân cư nhỏ lẻ, sơn khu hải đảo dân Bến Ván bách gia mới có điện lưới của Chính phủ, đời sống nhân dân có được cải thiện, nhưng còn lạc hậu, vẫn chưa có nước sạch.
 |
| Nhờ chương trình phủ lưới điện quốc gia cụm dân cư nhỏ lẻ, sơn khu hải đảo dân Bến Ván bách gia mới có điện lưới của Chính phủ. |
Bến Ván luôn nhận được các tấm lòng từ thiện xa gần giúp dân xóa đói nghèo, và các nguồn lực ngoài ngân sách, xã hội hóa xây dựng Nông thôn mới. Mới đây, một doanh nghiệp hảo tâm mang đến 70 cây hoa ban đỏ, cao trên 2m, thân to từ 6 - 10cm, giống cây quý hiếm từ vùng Tây Bắc, trị giá hàng chục tỷ đồng đến trồng ở 2 bên con đường mới mở năm trước này tặng dân bản. Cây trồng công phu, ngay ngắn, khoảng cách đều đặn, cách nhau từ 8,8m/1 cây... dân bản mừng rỡ.
Ai ngờ cây vừa bén rễ, xanh lá thì rộ lên thông tin cây trồng “trái phép”, không rõ ai vụng trộm trồng cây trong đường rừng (hàng cây xanh tỏa bóng mát trở nên vô chủ còn như một tội đồ). Ngày 22/11, thành phố Cẩm Phả có Công văn số 4576/UBND-VP hỏa tốc đề nghị gấp rút xử lý vụ việc. Mọi người nhớn nhác tìm chủ yêu cầu nhổ cây, vì cây trồng không được cấp phép, không có quy hoạch, đường rừng cần gì phải trồng cây. Té ra là Công ty Thanh Phong ở địa phương hưng công, nhưng làm việc thiện cố tình ẩn tích, không khuyếch trương.
Nay 70 cây tiền tỷ đã nhổ xong, hố trồng cây để lại đất đá xới nhào như hố bom đạn thời chiến tranh. Phóng viên Báo điện tử Xây dựng ái ngại, nhìn con đường trống trải. Hàng trăm học sinh con em người thiểu số của phân hiệu trường Nguyễn Trãi, đầu trần đội nắng tan trường, thì tự hỏi trên đất nước Việt Nam này bao con đường miền núi có quy hoạch trồng cây, ai là người cấp phép trồng cây đường rừng. Cái lý do đường vào bán Bến Ván đã có rừng cần gì phải lãng phí trồng cây, số cây mà doanh nghiệp biếu này đưa ra phố trồng nghe không thuyết phục. Bởi đường vào bản Bến Ván vượt đồi qua những cánh rừng, nhưng là rừng sản xuất, đến kỳ thu hoạch chủ rừng khai thác “cạo trọc”, cây mới trồng phải 5 đến 6 năm mới xòe bóng mát.
“Rừng sản xuất không thể thay thế hàng cây xanh bóng mát ven đường được. Cây xanh đường làng, đường bản còn góp phần xây dựng nông thôn mới”, bác cán bộ đoàn thể của thôn nói.
Phóng viên Báo điện tử Xây dựng thiết nghĩ, dự luận báo chí là một kênh phản biện xã hội rất đáng trân trọng, nhưng không vì “lời khen - tiếng chê” mà Cẩm Phả “giận cá chém thớt” bực mình nhổ phắt hàng cây do tấm lòng thiện nguyện hưng công tạo nên, vì đồng bào thiểu số rẻo cao miền núi.
Báo điện Xây dựng tiếp tục cấp nhận thông tin này.
Dưới đây là hình ảnh phóng viên đã ghi lại tại Bến Ván:
 |
| Bà Triệu Thị Hai và Đặng Thị Hai đến giờ còn bàng hoàng không hiểu sao cây trồng vừa bén rễ, xanh lá lại nhổ lên mang đi. |
 |
| Các cháu học sinh rẻo cao đầu trần đến trường rất cần cây xanh bóng mát. |
 |
| Đường Đồng Mỏ - Bến Ván 70 cây tiền tỷ đã nhổ xong, hố trồng cây để lại đất đá xới nhào như hố bom đạn thời chiến tranh. |
Vũ Phong Cầm
Theo
